علوم زراعی ایران، جلد ۲۰، شماره ۲، صفحات ۱۲۶-۱۳۸
عنوان فارسی ارزیابی روش‌های ناپارامتری در گزینش ژنوتیپ‌های پایدار گندم دوروم (Triticum turgidum L. var. durum)
چکیده فارسی مقاله به­منظور ارزیابی روش­های تجزیه پایداری ناپارامتری جهت شناسایی ژنوتیپ­های پرمحصول و پایدار گندم دوروم برای مناطق گرم و خشک کشور، آزمایشی با 18 لاین امید­بخش به­همراه یک رقم گندم دوروم (بهرنگ) و یک رقم گندم نان (چمران) در ایستگاه­های تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی داراب، اهواز، خرم­آباد و دزفول در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال (93-1392 و 94-1393) اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط با روش­های ناپارامتری بریدینکامپ (به­جز اثر ژنوتیپ) و هیلدبراند برای عدم وجود اثر متقابل غیرکراس‌اور (بدون تغییر در رتبه) و آزمون دی‌کرون و وان­دیر­لان (به­جز اثر متقابل ژنوتیپ × محیط) برای عدم وجود اثر متقابل کراس­اور (تغییر در رتبه)، معنی­دار بود. بر اساس شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده­آل ( Selection index of ideal genotype; SIIG) بر مبنای کلیه روش­های ناپارامتری، ژنوتیپ‌های DW-92-17 و DW-92-20 با بیشترین مقدار و به­ترتیب با عملکرد دانه 6095 و 6215 کیلوگرم در هکتار، جزء پایدارترین لاین­ها شناخته شدند. نتایج شاخص SIIGنشان داد که اغلب روش­های ناپارامتری، قادر به شناسایی ژنوتیپ­هایی با مفهوم استاتیکی (بیولوژیکی) هستند. بنابراین ژنوتیپ­های انتخاب شده با استفاده از این روش­ها ممکن است از عملکرد دانه بالایی برخوردار نباشند. در مجموع ژنوتیپ­های DW-92-17 و DW-92-20 به­عنوان لاین­های پایدار با عملکرد بالاتر از شاهد و ژنوتیپ‌های DW-92-4 و DW-92-5 تنها به­عنوان دو لاین­ پرمحصول برای تحقیقات تکمیلی (ارزیابی مقاومت به بیماری‌ها و خصوصیات کیفی) انتخاب شدند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، روش SIIG، ژنوتیپ ایده‌آل و گندم دوروم.
عنوان انگلیسی Assessment of non-parametric methods in selection of durum wheat (Triticum turgidum L. var. durum) stable genotypes
چکیده انگلیسی مقاله To evaluate of non-parametric methods for identification of high yielding and stable durum wheat genotypes, 18 durum wheat promising lines along with two commercial durum (Behrang) and bread wheat (Chamran) as check cultivars, were evaluated in four warm and dry locations of Iran including Darab, Ahvaz, Khoramabad and Dezfoul stations during two cropping seasons (2013-2014). The experiments were conducted in a randomized complete block design with three replications. Results showed that the effect of environment (E), genotype(G) and interaction of GE were significant in Bredenkamp (except for genotype) and Hildebrand for non-crossover interaction (without change in rank) and de Kroon/van der Laan (except for interaction of GE) for non-crossover interaction (with change in rank) methods. Results of SIIG (Selection Index of Ideal Genotype) method, based on all non-parametric methods, showed that DW-92-17 and DW-92-20 genotypes (with 6095 and 6215 kg.ha-1 grain yield) were the most stable genotypes. According to SIIG method, the majority of non-parametric methods may identify the stable genotypes considering the static (biological) concept, so the selected genotypes may not necessarily produce high grain yield. Genotypes DW-92-17 and DW-92-20 were selected as stable lines with higher yields (compared to control) and DW-92-4 and DW-92-5 genotypes were selected as high yielding lines for complementary experiments, especially for resistance to diseases and quality characteristics evaluation.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله توحید نجفی میرک | Tohid Najafi Mirak
. Associated Prof., Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

منوچهر دستفال | Manochehr
Research Officer, Seed and Plant Improvement Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Darab, Iran
مربی پژوهش بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

بهرام اندرزیان | Bahram
Assistant Prof., Seed and Plant Improvement Department, Khouzestan Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Ahvaz, Iran
استادیار بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

حسین فرزادی | Hossein
Research Officer, Seed and Plant Improvement Department, Dezfoul Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Dezfoul, Iran
مربی پژوهش بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

محمد بهاری | Mohammad
Research Officer, Seed and Plant Improvement Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Khorramabad, Iran
مربی پژوهش بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

حسن زالی | Hassan
Associated Prof., Seed and Plant Improvement Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Darab, Iran
استادیار بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

نشانی اینترنتی http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-562&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/959/article-959-982397.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده علمی - پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات