اندیشه نوین دینی، جلد ۱۳، شماره ۵۰، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی نسبت سنجی عیار تکلیف و تعبد با عقلانیت دین؛ نقدی دیگر بر نگرۀ عقلانیت و معنویت
چکیده فارسی مقاله تعیین چیستی و شناخت هسته و ساختار مقوله­ های «تکلیف، تعبد، سنت»، و میزان پیوند آنها با دو مقولۀ «عقلانیت و معنویت»، از مهم­ترین مسایلی است که معمولاً در معنویت فرانوگرا یا همان معنویت­های شریعت­ گریز نادیده انگاشته شده است. از آن زمان که انگارۀ «جمع عقلانیت و معنویت» از سوی مصطفی ملکیان در راستای فروکاهی رنج­های انسان جامعۀ ایرانی در دوران نوگرایی ارایه گردید، نقدهای بسیاری بر آن نگاشته شد. جدای از اینکه این انگشاره از دامنۀ کارآمدی فراگیر برخوردار نبود و تنها برای خواص مناسب بود، مشکل اساسی آن این بود که در عین اینکه از سوی یک نواندیش وطنی مسلمان شیعه برای انسان ایرانی مطرح شد، تن­ پوش و ارکانی نوگرا داشت و با پس ­زدن «سنت» و محوریت عقل­گرایی استدلالی این­ جهانی و لحظه­ ای، نسخۀ فارسی­ شدۀ معنویتی بود که غرب پس از سال­ها دوری از آن، برای زندگی انسان عصر نو گزینش و پیشنهاد نموده بود. در این پژوهش، با کاربست روش توصیفی- تحلیلی به همراه نقد و ارزیابی نظریۀ یادشده، روشن گردیده که دین سنتی و نهادینه (در برابر ادیان نوپدید) با سه ساحت شریعتی، اخلاقی و اعتقادی و پیوستگی قلمروهای سه­ گانه در دیانت یک دیندار، معنویت ­زایی را در جهان نوگرای امروز برای او به همراه دارد و تا پذیرش عقلانیِ اصول از یک­سو و التزام عملی تعبدی فروع دین از دیگر سو صورت نپذیرد، پدیدآییِ معنویت نیز ناممکن است. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله

نشانی اینترنتی http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-358-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده کلام جدید
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات