گلجام، جلد ۵، شماره ۱۴، صفحات ۵۱-۶۸

عنوان فارسی خورجین و گونه‌های مختلف آن در استان چهارمحال و بختیاری
چکیده فارسی مقاله نگارنده در حین جمع‌آوری اطلاعات در زمینه گلیم‌بافی «استان چهارمحال و بختیاری»[1] با این نکته روبه‌رو شده که آنچه با نام عمومی «خورجین» ‌شناخته می‌شود از لحاظ ابعاد و کاربرد به سه دسته کوچک، معمولی و بزرگ تقسیم می‌شود و عبارت است از: خورجین‌های کوچک در ابعاد 25×50 سانتی‌متر که در هر دو قسمت «چهارمحال» و «بختیاری» و برای نگهداری اشیاء و وسایل قیمتی، اسناد و مدارک و وسایل شخصی بانوان بافته می‌شوند. خورجین‌های معمولی در ابعاد 50×100 سانتی‌متر که برای حمل خوراک، وسایل و ابزار معمولی یا مرتبط به‌شغل اشخاص، بیشتر توسط اهالی شهرستان‌های شهرکرد و بروجن - که در حوزه «چهارمحال» واقع هستند - تولید می‌شوند. لازم به‌ذکر است که بافت این نوع خورجین در شهرستان بروجن بیشتر توسط «قشقایی»ها[2] انجام می‌پذیرد. خورجین‌های بزرگ معمولاً در ابعاد 100×150 سانتی‌متر بافته می‌شوند و برای جابه‌جایی بارهای زیاد، لباس‌ها و رختخواب‌های کم‌حجم مورد استفاده قرار می‌گیرند و تولید آنها در انحصار بختیاری‌هاست. این دست‌بافته‌ها بیشتر با شیوه گلیم‌باف ساده ایجاد شده‌اند ولی در بافت برخی از آنها از شیوه‌‌های پرز‌بافی و نوع خاصی پیچ‌بافی مخصوص این استان که به «رندی»[3] یا «سوزنی» موسوم است نیز استفاده شده که حائز اهمیت است. این تولیدات زیبا از لحاظ نقش‌اندازی نیز دارای نقوشی هستند که بیشتر یا برگرفته از عقاید و آداب و رسوم هستند، یا با تأثیرپذیری از محیط اطراف بافنده خوش‌ذوق و یا با به‌کارگیری نقوش هندسی ایجاد شده‌اند. اما آنچه حائز اهمیت است جدای از مسئله مالکیت و حفاظت از مال و اموال و تولید وسایلی که چنین احتیاجاتی را برطرف می‌سازند، رنگ‌بندی زیبا و نقوش خارق‌العاده این محصولات است که هر بیننده صاحب‌اندیشه‌ای را به تفکر و تحسین وا می‌دارد. مسئله مهم هنر، سلیقه، فرهنگ و دید عمیق و زیباشناسانه هنرمندان گمنامی است که وسایل کاربردی روزمره را با ذوق خاص و وسعت نظرشان، تبدیل به کالاهای ارزشمند گنجینه‌ای کرده‌اند. مطالب این مقاله به ‌شیوه میدانی و کتابخانه‌ای جمع‌آوری و به شیوه توصیفی- تحلیلی ارائه شده است. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خورجین، دستبافته، گلیمبافی، نقش، چهارمحال و بختیاری

عنوان انگلیسی Khorjin and its Various Types in Chaharmahal-va-Bakhtiari Province
چکیده انگلیسی مقاله During collecting information regarding "kilims" in Chaharmahal-va-Bakhtiari province, it was understood that whatever we recognize under the general term of "Khorjin" can be divided into three categories: small, normal and big ones as described below. (1) Small Khorjins (50×25 cm) which are weaved in both parts of province, i.e. Chaharmahal & also Bakhtiari. They are used for keeping expensive things and objects, documents and also women personal things. (2) Normal Khorjins (100×50 cm) which are weaved for caring foods, things and usual tools which are related to person's job. These Khorjins are produced by Chaharmahalies and Ghashghaies. (3) Big Khorjins (150×100 cm) which are weaved to displace large amount of loads, dresses and light beds. Just Bakhtiari people produce them. Most of these hand-woven items are produced with simple Kilim method, but for weaving some of them, people use pile techniques and some special and important weaving methods special to this province and known as "Rendi" and "Soozani". From viewpoint of designing, these beautiful products have some designs which are originated from the beliefs and customs of these people or are produced by these tact weavers in the case of being impressed by surrounding environment, or by using geometrical drawings. Apart form ownership issue, safe-keeping and producing something that meet human's needs, the most important thing regarding them is their beautiful coloring schemes and wonderful drawings which delights their viewers.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله فرانک کبیری | faranak kabiri
faculty member for school of art, shahrekord university
دانشکده هنر دانشگاه شهرکرد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهرکرد (Shahr kord university)


نشانی اینترنتی http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-1-69&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1535/article-1535-573843.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده جامعه شناسی فرش
نوع مقاله منتشر شده علمی - پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات