مهندسی آبیاری و آب ایران، جلد ۱۲، شماره ۴، صفحات ۱۵۷-۱۷۵

عنوان فارسی ارزیابی و شبیه‌سازی تاثیر مدیریت سطح ایستابی بر عملکرد برنج و اجزای آن با استفاده از مدل DSSAT
چکیده فارسی مقاله مدل­های شبیه­سازی ابزارهای مناسبی برای پیش­بینی اثرات سناریوهای مختلف مدیریتی و انتخاب مناسب­ترین راهکارها در سیستم های تولید کشاورزی می­باشند. در این تحقیق، پس از ارزیابی کارایی مدل DSSAT، اثر مدیریت سطح ایستابی بر رشد و عملکرد برنج بررسی شد. آزمایش­های مزرعه­ای مورد نیاز در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار آبیاری و سه تکرار در طول یک ‌فصل کشت برنج در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری متداول یا غرقابی (شاهد) با ارتفاع 5 سانتی­متری آب در بالای سطح خاک (I1)، کنترل سطح ایستابی در سطح خاک (I2)، کنترل سطح ایستابی در عمق 5 سانتی‌متری (I3) و کنترل سطح ایستابی در عمق 15 سانتی‌متری (I4) بودند. در طول فصل کشت برنج و در زمان برداشت، شاخص سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه اندازه­گیری شدند. از داده­های تیمار I1 برای واسنجی و از داده­های سایر تیمارها برای صحت­سنجی مدل استفاده شد. در هر دو مرحله واسنجی و صحت­سنجی، مدل از کارایی مناسبی برای پیش­بینی تاریخ­های فنولوژیک، شاخص سطح برگ، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه برخوردار بود. در مرحله واسنجی و صحت­سنجی، جذر میانگین مربعات خطای نرمال شده به­ترتیب در محدوده 6/7- 7/0 و 6/7-1 درصد و شاخص توافق ویلموت به­ترتیب در محدوده 99/0-78/0 و 99/0-82/0 قرار داشت. تیمارهای آبیاری ازنظر ارتفاع بوته، تعداد پنجه در هر کپه، شاخص سطح برگ، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک دارای تفاوت معنی­داری بودند. از میان تیمارهای مختلف، بیشترین عملکرد دانه (5584 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار شاهد بود. میزان عملکرد دانه در تیمارهای I2، I3 و I4 به­ترتیب به میزان 7/4، 6/4 و 2/39 درصد کمتر از مقدار آن در تیمار شاهد بود. بهره­وری مصرف آب در تیمارهای I1، I2، I3 و I4 به­ترتیب 48/0، 65/0، 83/0 و 73/0 کیلوگرم بر مترمکعب بود. بر اساس نتایج، جهت حفظ تولید برنج ضمن صرفه‌جویی آب، استفاده از روش کنترل سطح ایستابی در عمق 5 سانتی‌متری سطح خاک توصیه می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آبیاری غرقابی، بهره‌وری مصرف آب، شاخص سطح برگ، مدیریت سطح ایستابی،

عنوان انگلیسی Evaluation and Simulation of Water Table Management Influence on Rice Yield and its Components Involving DSSAT Model
چکیده انگلیسی مقاله Simulation models are suitable tools for predicting the effects of different management scenarios and selecting the most appropriate solutions in agricultural production systems. In this study, after evaluating the efficiency of the DSSAT model, the effect of water table management on rice growth and yield was investigated. The required field experiments were performed under a randomized complete block design with four irrigation treatments and three replications during a rice growing season in a research farm at the Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University. Irrigation treatments included conventional or flooding irrigation (control) with water height of 5 cm above the soil surface (I1), water table control at soil level (I2), water table control at 5 cm below soil surface (I3) and water table control at 15 cm below soil surface (I4). During rice growing season and at harvest, leaf area index, shoot weight, plant height, number of tillers, biological yield and grain yield were measured. The data of I1 treatment were used for calibration and the data of other treatments were used for validation of the model. In both calibration and validation processes, the DSSAT model showed a good performance for predicting phenological dates, leaf area index, biological yield and grain yield. In the calibration and validation stages, root mean square error (NRMSE) values were in the range of 0.7-7.6% and 1-7.6%, respectively, and Wilmot agreement index (d) values were in the range of 0.73-0.99 and 0.82-0.99, respectively. Effects of irrigation treatments were significantly different on plant height, number of tillers per hill, leaf area index, grain yield and biological yield. Among different treatments, the highest grain yield was 5584 kg ha-1, related to the control treatment. Grain yield in I2, I3 and I4 treatments was 4.7, 4.6 and 39.2% lower than that in the control treatment, respectively. Water use efficiency in I1, I2, I3 and I4 treatments was 0.48, 0.65, 0.83 and 0.73 kg m-3, respectively. Based on the results, in order to maintain rice production while saving water, it is recommended to control the water table at a depth of 5 cm below the soil surface.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آبیاری غرقابی, بهره‌وری مصرف آب, شاخص سطح برگ, مدیریت سطح ایستابی

نویسندگان مقاله محسن رمضانی واسوکلائی |
گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

عبدالله درزی |
گروه مهندسی آب- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

سید فرهاد صابر علی |
استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی، مجتمع آموزش عالی تربت جام

شهریار کاظمی |
گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران


نشانی اینترنتی https://www.waterjournal.ir/article_150689_c536889294720912d1d5b0c1d368ab18.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات