مسکن و محیط روستا، جلد ۴۱، شماره ۱۷۷، صفحات ۷۵-۸۸

عنوان فارسی بررسی میزان راندمان عملکردی در معماری خانه‌های دوره‌ی پهلوی اول ایران بر اساس شاخص‌های نحوی فضا در منطق فازی؛ مطالعه موردی: شهر شیراز
چکیده فارسی مقاله مفهوم راندمان عملکردی فضا در معماری خانه‌های مسکونی به معنی به حداقل رساندن میزان نفوذ فعالیت‌های غیرمرتبط بر یکدیگر و نیز سازمان‌دهی فضایی فعالیت‌های مرتبط در کنار یکدیگر است؛ به‌طوری‌که بهره‌وری مناسب آن‌ها در گرو خدمات‌رسانی بهینه به یکدیگر است. بر این اساس، این پژوهش درصدد آن است تا به بررسی میزان راندمان عملکردی در معماری خانه‌های دوره‌ی پهلوی اول ایران بر اساس شاخص‌های نحوی فضا در منطق فازی بپردازد و شهر شیراز نیز به‌عنوان نمونه‌ی موردی، انتخاب گردیده است. ازآنجایی‌که متغیرهای مستقل پژوهش، شاخص‌های کیفی و نحوی فضا در منطق فازی و متغیر وابسته‌ی پژوهش، میزان راندمان عملکردی هستند؛ راهبرد پژوهش، ترکیبی از نوع پیمایشی است. ازاین‌رو، مجموعه اطلاعات استخراج‌شده‌ی روش نحو یا چیدمان فضا به‌صورت نمره‌ی حاصل از روابط نحوی و اطلاعات استخراج‌شده از مفاهیم کیفی منتج‌شده از منابع و اسناد تاریخی و کتابخانه‌ای و نمود آن‌ها در شاخص‌های نحوی موردسنجش و ارزیابی قرار گرفته و آنگاه می‌توان با استفاده از نرم‌افزار متلب و مجموع اعداد به‌دست‌آمده برای هر خانه در رویکرد ترکیبی نحوی - محتوایی، به تحلیل مفهوم راندمان عملکردی پیکره‌بندی فضایی پرداخته و میزان آن را سنجید. نتایج نشان می‌دهند که خانه‌های افشاریان (گونه‌ی A. حیاط + چهار‌طرف‌ساخت)؛ صداقتی (گونه‌ی B. حیاط + سه‌طرف‌ساخت)؛ مستغنی (گونه‌ی C. حیاط + دوطرف‌ساخت L شکل)؛ رزمجو (گونه‌ی D. حیاط + دوطرف ساخت دو جبهه‌ی متقابل) و ذاکری (گونه‌ی E. حیاط + یک‌طرف‌ساخت)، به ترتیب دارای میزان راندمان عملکردی بیشتر و به‌تبع آن، در نظام «حرکتی فضا» که با «قابلیت دسترسی» معرفی شد، دارای قابلیت دسترسی بیشتر و انعطاف‌پذیری بیشتر؛ در نظام «عرصه‌بندی فضا» که با «قابلیت نفوذپذیری» معرفی شد، دارای میانگین عمق نسبی کمتر و نفوذ‌پذیری بیشتر؛ و در نظام «کارکردی فضا» که با «قابلیت انعطاف‌پذیری» معرفی شد، دارای هم‌پیوندی بیشتر و مرتبه‌ی نسبی کمتر و یکپارچگی بیشتر و تفکیک کمتر هستند.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله راندمان عملکردی، شاخص‌های نحوی فضا، منطق فازی، معماری خانه‌های دوره‌ی پهلوی اول ایران، شیراز.

عنوان انگلیسی Investigating the Functional Efficiency in the Architecture of Houses in the First Pahlavi Period of Iran based on Syntactic Indicators of Space in Fuzzy Logic (Case Study: Shiraz City)
چکیده انگلیسی مقاله The concept of functional efficiency of space in the architecture of residential houses, It is to minimize the influence of unrelated activities on each other and also the spatial organization of related activities in Is next to each other; So that their proper productivity depends on optimal service to each other; Accordingly, this study seeks to investigate the degree of functional efficiency in the architecture of houses in the first Pahlavi period of Iran based on the syntactic indicators of space in fuzzy logic and the city of Shiraz has been selected as a case study. Since the independent variables of research are qualitative and syntactic indicators of space in fuzzy logic and the dependent variable of research is the amount of functional efficiency; Accordingly, the research strategy is a combination of survey type; Hence, the set of information extracted from the method of syntax or arrangement of space as a score obtained from syntactic relations and information extracted from qualitative concepts derived from historical sources and documents and libraries and their appearance in syntactic indicators were evaluated and evaluated; Then, using MATLAB software and the sum of the obtained numbers for each house in a syntactic-content approach, the concept of functional efficiency of spatial configuration can be analyzed and measured. The results show that Afsharian houses (species A. courtyard + four-sided); Honesty (species B. yard + three-way construction); Mustaghani (species C. yard + double-sided L-shaped); Razmjoo (D. courtyard + bilateral reciprocal) and Zakeri (E. courtyard + one-sided), respectively, have a higher functional efficiency and, consequently, in the "space motion" system, which with "Accessibility" introduced, with greater accessibility and more flexibility; In the "space zoning" system, which was introduced with "permeability", it has a lower relative depth average and higher permeability; And in the "functional space" system, which was introduced with "flexibility", they have more interconnection and less relative rank, more integration and less separation.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Functional Efficiency, Syntactic Indices of Space, Fuzzy Logic, Architecture of Houses of the First Pahlavi Period of Iran, Shiraz.

نویسندگان مقاله طاهره نصر | Tahereh Nasr
Department of Architecture, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
گروه معماری، دانشکده‌ی هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

فاطمه کاکایی | Fatemeh Kakaee
گروه معماری، دانشکده‌ی هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.


نشانی اینترنتی http://jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-2527-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده معماری
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات