علوم زراعی ایران، جلد ۲۴، شماره ۱، صفحات ۶۴-۷۸
عنوان فارسی تحلیل گرافیکی پایداری عملکرد دانه برای گزینش لاین‌های امیدبخش برتر جو (.Hordeum vulgare L) در مناطق معتدل
چکیده فارسی مقاله مطالعه برهمکنش ژنوتیپ و محیط، سازگاری و پایداری عملکرد دانه ارقام در شرایط مختلف محیطی از اهمیت ویژه‌ای در برنامه‌های به‌نژادی  جو برخوردار است. به‌منظور ارزیابی سازگاری و پایداری عملکرد دانه لاین‌های امیدبخش جو، آزمایشی با 19 لاین همراه با رقم شاهد به‌رخ طی دو سال زراعی (1395 تا 1397) در هشت ایستگاه تحقیقاتی (کرج، ورامین، نیشابور، مشهد، بیرجند، زرقان، یزد و اصفهان) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تجزیه واریانس مرکب داده‌ها انجام شد و سپس جهت ارزیابی سازگاری و پایداری ارقام و لاین‌ها از روش‌ چند متغیره GGE بای‌پلات استفاده شد. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ‌های جو در مجموع تمام مکان‌های مورد بررسی، در دامنه‌ای بین 5208 تا 5870 کیلوگرم در هکتار قرار داشت. بر اساس نتایج حاصل از روش GGE بای‌پلات، سهم مؤلفه‌ اصلی اول از تغییرات کل 16/30 و سهم مولفه اصلی دوم 22/28 درصد و این دو مولفه در مجموع حدود 38/58 درصد از کل تنوع موجود را توجیه کردند. ژنوتیپ‌های مناسب در هر ابرمحیط با استفاده از بای‌پلات چند ضلعی شناسایی شدند. نتایج نشان داد که محیط کرج به شرایط محیط‌ مطلوب نزدیک‌تر بود. بررسی همزمان سازگاری و عملکرد ژنوتیپ‌ها با استفاده از بای‌پلات مختصات محیط متوسط نشان داد که ژنوتیپ‌ G7 جزء ژنوتیپ‌های برتر از نظرعملکرد و دارای سازگاری بالا بود. در مجموع بر اساس نتایج این تحقیق، ژنوتیپ G7 ژنوتیپ مطلوب بوده و نزدیک‌ترین ژنوتیپ‌ها به آن ژنوتیپ‌های G5، G13، G20 و G4 بودند. لاین‌های امیدبخش جو مورد ارزیابی از عملکرد دانه بالا، سازگاری عمومی و پایداری مطلوب در مناطق معتدل کشور برخوردار بودند. از بین این ژنوتیپ‌ها می‌توان لاین یا لاین‌های امیدبخش را پس از بررسی در آزمایشات تحقیقی ترویجی در مزارع کشاورزان مناطق معتدل کشور که در مقایسه با ارقام شاهد عملکرد بالا و خصوصیات مطلوبی داشته باشند، برای نام‌گذاری و معرفی گزینش نمود.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله برهمکنش ژنوتیپ و محیط، سازگاری، جو، ژنوتیپ مطلوب
عنوان انگلیسی Graphical analysis of grain yield stability for selection of suprior barley (Hordeum vulgare L.) promising lines in temperate regions of Iran
چکیده انگلیسی مقاله Quantifying genotype × environment interaction effect and yield stability under different environmental conditions is very important challenge in plant breeding programs. The aim of this study was to quantify genotype × environment interaction effect on grain yield and grain yield stability of barley promising lines in temperate regions of Iran. Nineteen promising barley lines (G1-G19) along with one check cultivar (Behrokh), were evaluated at eight agricultural research stations (Karaj, Varamin, Birjand, Neishabour, Mashhad, Zarghan, Isfahan and Yazd) in 2016-17 and 2017-18 cropping cycles. The experimental design at all locations was randomized complete block with three replications. Combined analysis of variance and grain yield stability and compatibility analysis performed using GGE biplot method. The results of GGE biplot showed that the first component and second component explained 30.16% and 28.22% (overall 58.38%) of the total variation, respectively. The average grain yield of barley promising lines in all field stations varied from 5208 to 5870 kg.ha-1. In GGE biplot polygon, superior genotypes were identified in each mega environment. Among environments, Karaj could be considered as the closest environment to the ideal environment. Comparison of barley promising lines with ideal genotype identified G7 as the closest genotype to ideal genotype. Also the closest genotypes to G7 were G5, G13, G20 and G4. These barley promising lines had high grain yield, wide adaptation and grain yield stability in temperate regions of Iran. Among these genotypes, promising line(s) that maintained high grain yield and desirable agronomic characteristics compared to control cultivar can be selected as candidate line(s) for further verification in on-farm trials, and if proved superior for being released as commercial cultivars.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Adaptation, Barley, Ideal genotype and Genotype × environment interaction
نویسندگان مقاله مجید طاهریان | Majid Taherian
Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

حمیدرضا نیکخواه | Hamid Reza Nikkhah
Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

رضا اقنوم | Reza Aghnoum
Associated Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
دانشیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

محمد شریفی الحسینی | Mohammad Sharifi Alhoseini
Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

مهرداد محلوجی | Mehrdad Mahlooji
Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran
استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

منوچهر طاهری مازندرانی | Manoochehr Taheri
Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Tehran Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Varamin, Iran
استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران

علی طباطبایی | Ali Tabatabayi
. Associated Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Yazd, Iran
دانشیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

فضل اله حسنی | Fazl-Allah Hassani
Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran
استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

نشانی اینترنتی http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1331-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات