کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، جلد ۱۰، شماره ۱۹، صفحات ۱۲۳-۱۵۲

عنوان فارسی بررسی نقش های معنایی جملات پرسشی و امری در قصاید خاقانی
چکیده فارسی مقاله قصاید خاقانی حاوی مضامین متعددی چون مدح، منقبت و موعظه و پند است که در برخی جنبه ها ممکن است با هم متضاد به نظر برسند؛ اما مسلم است گوینده واحد، آن هم گوینده ای دقیق و ماهر چون خاقانی، دارای اندیشه واحد و منسجم است و میان زبان و اندیشه او پیوند تام وجود دارد، برای دست یابی به کیفیت این پیوند، با توجه به اهمیتی که جمله در دانش معانی دارد، جملات انشایی قصاید خاقانی مورد بررسی قرار گرفته است. انتخاب جمله انشایی از آن جهت است که در آن احتمال صدق و کذب وجود ندارد، چون جمله انشایی از مساله یا حادثه ای بیرونی خبر نمی دهد، بلکه بیانگر اندیشه و قصد و غرض گوینده است. جمله های انشایی شامل پرسش، امر و نهی بر اساس دو مقوله دستوری و معنایی استخراج شده است. مواردی که جمله های انشایی در معنی اصلی خود به کار رفته بسیار کم و معدود است، در عوض مواردی که این جملات در معنی ثانوی خود به کار رفته است، چند برابر است؛ بدین سبب بر اساس نقش های معنایی که گوینده از این جملات در بافت ابیات لحاظ کرده، است آنها ذیل مقولات معنایی طبقه بندی شده اند و بر اساس جدول های آماری مقولات معنایی، بسامد این مقولات توجیه و تحلیل شده اند تا شیوه و قصد خاقانی از سرودن مضامین متعدد روشن شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خاقانی، جمله، قصیده، معانی،

عنوان انگلیسی A Study of the Semantic Functions of the Exclamatory Sentences in Khaghani's Quasidas
چکیده انگلیسی مقاله Khaghani's Quasidas follow different purposes, ranging from eulogy to reproof and exhortation. Apparently, this implies inconsistency and paradox; but the controlling voice of Khaghani, with his characteristic subtlety and precision of mind, endows his work with an organic unity in which language and content are inseparably joined. To discuss the nature of this unity we have examined the exclamatory sentences applied in his Quasidas. Exclamatory sentences are considered very important in semantics. Our particular interest in exclamatory sentence is due to the fact that they have no truth value. Referring to no external fact, and expressing only its speakers thought and emotion an exclamatory sentence provides no ground for any discussion of its truth or falsity. We have classified the exclamatory sentences of interrogation and imperative into two categories of the grammatical and the semantic. Only occasionally has Khaghani used exclamatory sentences in their original meaning. Most of these sentences express a secondary meaning. In this paper Khaghani's exclamatory sentence are classified into different categories of semantic functions assigned to them by their speaker. A statistical analysis of the frequency of different semantic functions assigned to Khaghani's exclamatory sentences provides an explanation of the author's style and his purpose in composing Quasidas on different matters.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله خاقانی, جمله, قصیده, معانی

نویسندگان مقاله چنور کاردانی |
دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

تیمور مالمیر |
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران


نشانی اینترنتی http://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_2498_e14b84cfcea0800d6ec460d02770190d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات