مطالعات ترجمه، جلد ۶، شماره ۲۳، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی سیر تاریخی جواز ترجمۀ قرآن و معنای واژۀ «ترجمه» در نخستین ترجمه‌های قرآن کریم به زبان فارسی
چکیده فارسی مقاله ایرانیان به عنوان بزرگ‌ترین قوم مسلمان غیرعرب با داشتن سابقه‌ای کهن در فرهنگ و زبان، نخستین مترجمان کلام وحی به زبان دیگر بودند. این کار در همان روزهای آغاز ارتباط ایرانیان با پیام وحی به طور شفاهی اتفاق افتاد. ایرانیان ابتدا برای فهم پیام قرآن، به آموختن زبان عربی اهتمام ورزیدند و در این میدان تا آن جا پیش رفتند که نخستین کتب بلاغی و لغوی را در باره زبان عربی به رشته تحریر در آوردند و از این راه زبان عربی را از محدوده قومی و محلی در آوردند و آن را به دنیای اسلام شناساندند. پس از گذشت سه قرن از اسلام، ایرانیان عربی‌دان برای انتقال تعالیم قرآن و اسلام به ساکنان ایران شرقی نیاز شدیدی به ترجمه قرآن به زبان فارسی پیدا کردند. تا پیش از نیمه دوم قرن چهارم ایرانیان بنا به ضرورت تفهیم و تفاهم قرآن ترجمه‌هایی از قرآن فراهم کرده بودند، اما این کار محدود و بعضاً شخصی بود. در این زمان بنا به در خواست امیر نوح سامانی و اجماع علمای مشرق ایران، ترجمه ای رسمی از قرآن کریم به زبان فارسی صورت گرفت. این اقدام تحولی بزرگ در پیشرفت زبان فارسی و نشر معارف اسلامی در مشرق ایران تا ممالک چین و آسیای میانه ایجاد کرد. تا این زمان کلمه «ترجمه» در معنای برگردان یک متن به زبان دیگر، مصطلح نبود. در ابتدا به جای آن واژه «تفسیر» یا «نقل» و گاه «تأویل» را به کار می‌بردند، ‌اما از نیمه دوم قرن سوم جاحظ بصری این کلمه را به معنای امروزی برای ترجمه متون تاریخی و ادبی به کار گرفت و از قرن پنجم این کلمه به معنای اصطلاحی امروز اختصاصاً برای ترجمه قرآن نیز رایج گشت.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Genealogy of Quran Translation and the Meaning of the Word “Translation” in the First Quran Persian Translation
چکیده انگلیسی مقاله Genealogy of Quran Translation and the Meaning of the Word “Translation” in the First Quran Persian Translation The first Qur'an translators were Iranians, the biggest non-Arab Muslim nation with an ancient culture. In order to transfer the Qur'an and Islamic teachings to the east Iranian population (Khorasan), Iranians began to learn Arabic and excelled so much in Arabic that they wrote the first lexico-morphological and rhetorical books on Arabic mostly needed to understand the Qur'an. From the second half of fourth century after hegira, following the order of Amir Nouh-e- Samani and consensus of east Iranian Ulama, the Qur'an was translated into Persian. In those days the word “Translation” did not mean finding the synonym word in the target language. At first the words “commentary”, “narration” or sometimes “paraphrase” were used, but from the second half of the third century after hegira Jahiz al-Basri used it with its today's usual meaning for the translation of literary and historical texts and from the fifth century after hegira this word was used for Qur'an translation too.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله

نشانی اینترنتی https://journal.translationstudies.ir/ts/article/view/195
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده en
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده Scientific Articles
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات