علوم زراعی ایران، جلد ۱۱، شماره ۲، صفحات ۱۳۶-۱۵۰

عنوان فارسی اثر میکوریزا آربوسکولار بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات گیاهی آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در شرایط تنش خشکی
چکیده فارسی مقاله یکی از مهم ترِِین عوامل محدود کننده عملکرد گیاهان زراعی مناطق خشک و نیمه خشک، کمبود آب است. ارزیابی عملکرد گیاهان زراعی در شرایط تحت تنش و استفاده از میکروارگانیسم‌های مفید خاک جهت کاهش خسارت های ناشی از تنش های محیطی از راه حل‌های نوِِین در کشاورزِی پایدار در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. به این منظور، آزمایشی در سال 1385در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تنش خشکی در سه سطح آبیاری پس از مصرف 40 ( شاهد)، 60 و 80 درصد رطوبت قابل استفاده خاک در کرت های اصلی و تیمارتلقیح بذر آفتابگردان (رقم آلستار) با دو گونه میکوریزا شامل گلوموس موسه(Glomus mosseae)، گلوموس هویی (Glomus hoi) و یک تیمار بدون تلقیح در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تلقیح میکوریزا بر تمامی صفات اندازه گیری شده بجز تعداد کل دانه ها، وزن هزار دانه، تعداد دانه های پر و درصد روغن دانه در سطح یک درصد معنی دار بود. تأثیر تنش خشکی بر تمام صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. اثر متقابل میکوریزا با تنش خشکی برای تمامی صفات آفتابگردان بجز عملکرد دانه، تعداد دانه پوک، درصد پوکی و عملکرد روغن معنی دار بود. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه و وزن خشک در تیمار آبیاری پس از مصرف 80 درصد رطوبت خاک به ترتیب از تیمار تلقیح میکوریزای گلوموس موسه (G. mosseae) و بدون تلقیح با 1230 و 990 کیلوگرم در هکتار برای عملکرد دانه و 4400 و 3180 کیلوگرم در هکتار برای وزن خشک بدست آمد. نتایج اِِین آزماِِیش نشان داد که هر چند تنش خشکی باعث کاهش عملکرد آفتابگردان شد، ولی میکوریزا شدت اثر آن را کاهش داد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد دو گونه میکوریزا بر عملکرد آفتابگردان و کاهش شدت خسارت تنش اثر متفاوتی داشتند. میکوریز گلوموس موسه (G. mosseae) دارای قدرت همزیستی بیشتری در مقایسه با گلوموس هویی (G. hoi) بود و از افت شدید عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی جلوگیری نمود. میکوریزا از طریق افزایش وزن هزار دانه، تعداد دانه و کاهش میزان پوکی دانه طبق، باعث افزایش عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی و عدم تنش خشکی شدند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Effect of Arbuscular mycorrhizal on yield, yield components and plant characteristics of sunflower (Helianthus annuus L.) under drought stress conditions
چکیده انگلیسی مقاله Water stress is one of the most important factors limiting growth and production of field crops in arid and semi-arid regions. One approach to increase drought tolerance in crop plants is through the symbiotic effect of the arbescular mycorrhizal (AM) fungi.. Water deficit stress is typical to semi arid environments and most of the crop plants are affected by drought, during the flowering-grain filling periods . To study the symbiotic effect of the arbescular mycorrhizal (AM) fungi On drought tolerance and some plant characteristics in sunflower, a field experiment was conducted in split plot arrangements using randomized complete blocks with four replications at the Research Field of Tarbiat Moddres University, Tehran, Iran in 2006 cropping season. Three soil available soil moisture contents 40%( w1), 60%( w2) and 80%( w3) were assigned to main plots and two mycorrhiza species Glomus mosseae, Glomus hoi and a non- inoculated traetment were randomized in sub- plots. Results showed that the AM fungi species significantly affected all of measured plant traits, except 1000 seed weight, number of total seed m-2 , number of filled seed number per m-2 and oil content. However, water stress affected significantly all of measured traits. Water stress  mycorrhiza interaction was negligible on all studied traits except on grain yield and number of unfilled seed per m2 and oil yield. Results indicated that the highest and lowest grain yield and dry matter was obtained in available soil moisture content of 80% and inoculation with G. mosseae and non-inoculated treatrments with 1230 and 990 kg.ha-1 of grain yield and 4400 and 3180 kg.ha-1 of dry matter, respectivly. Results also revealed that different AM fungi species had significantly diffrent effect on seed yield and root colonization under different soil moisture conditions. Seed yield and seed oil content were higher in well-watered with mycorrhiza and without mycorrhiza . Micorrhiza species affected seed yield of sunflower through their effect on seed weight and filled seed number m-2 under well -watered and water stress conditions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله احسان جمشیدی |


امیر قلاوند |


امین صالحی |


محمدجواد زارع | mohammad javad


علیرضا جمشیدی |



نشانی اینترنتی http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-190&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/959/article-959-195546.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده علمی - پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات