علوم زراعی ایران، جلد ۱۵، شماره ۴، صفحات ۳۳۷-۳۵۴

عنوان فارسی ارزیابی تنوع مولکولی ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره همبسته با خصوصیات زراعی و فیزیکوشیمیایی دانه
چکیده فارسی مقاله به منظور ارزیابی تنوع مولکولی و طبقه‌بندی ژنوتیپ‌های برنج، تعداد 94 ژنوتیپ برنج موجود در کلکسیون موسسه تحقیقات برنج کشور مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این آزمایش از52 جفت آغازگر ریزماهواره‌ پیوسته با ژن‌های کنترل‌کننده خصوصیات مهم زراعی و فیزیکوشیمیائی دانه برنج با توزیع نسبتا یکنواخت روی 12 جفت کروموزوم برنج استفاده شد. در این آزمایش، تعداد آلل‌های چندشکل 361 آلل با متوسط 750/4 آلل در هر مکان ژنی بود. نتایج نشان داد که نشانگرهای RM276 و RM5642 روی کروموزوم شماره 6 و نشانگرهای RM14 و RM1 روی کروموزوم شماره 1 بیشتر از 9 آلل داشتند. بیشترین و کمترین مقدار محتوی چندشکل (PIC) برای نشانگرهای RM5642 و RM207 به ترتیب 854/0 و 515/0 بودند. تجزیه خوشه‌ای بر اساس داده‌های مولکولی با استفاده از روش دورترین همسایه و ضریب تشابه جاکارد منجر به گروه‌بندی ارقام در نه گروه گردید، به‌طوری‌که باعث تفکیک ارقام محلی با دارا بودن خصوصیات فیزیکوشیمیایی دانه مطلوب از ارقام اصلاح شده و سایر ژنوتیپ‌ها گردید. بدین ترتیب تعداد 9 رقم از 9 گروه متفاوت شامل ارقام دیلمانی، طارم‌محلی، لاین 23، RI1843046 (هاشمی × صالح)، RI1843223 (محمدی × صالح)، IR50، لاین حاصل از تلاقی برگشتی بین دو رقم صالح و آبجی‌بوجی، RI184421 (حسن‌سرائی× سپیدرود) و RI184472 (غریب × سپیدرود) به عنوان والدین تلاقی‌ها برای تهیه جمعیت‌های اصلاحی انتخاب شدند. بررسی ضرایب تشابه محاسبه شده بین ارقام انتخابی برای استفاده در برنامه اصلاحی نشان دادکه میزان تشابه ارقام با یکدیگر بسیار پائین بوده و پیش‌بینی می‌شود که در بین نتاج حاصل از این ارقام به عنوان والدین تلاقی‌ها، تنوع لازم برای اصلاح هدفمند خصوصیات مهم زراعی و فیزیکوشیمیائی دانه برنج وجود داشته باشد. نتایج نشان داد که استفاده از نشانگرهای مولکولی اختصاصی و همبسته با ژن‌های کنترل‌کننده خصوصیات مهم زراعی و فیزیکوشیمیایی دانه به دلیل عدم تاثیرپذیری آنها از عوامل محیطی می‌تواند ابزار مناسبی برای تولید و اصلاح هدفمند ارقام جدید در جمعیت‌های اصلاحی با استفاده از روش انتخاب به کمک نشانگر باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Evaluation of molecular diversity in rice (Oryza sativa L.) genotypes using microsatellite markers linked with agronomic and grain physico-chemical characteristics
چکیده انگلیسی مقاله Ninety-four rice genotypes were evaluated for genetic diversity using 52 rice SSR markers linked with some important agronomic and grain quality characteristics which well distributed on 12 chromosomes of rice. The total number of polymorphic alleles was 361 alleles with the average of 4.750 alleles per SSR locus. Results revealed that some markers such as RM276 and RM5642 on chromosome 6 and RM14 and RM1 on chromosome 1 have more than 9 observed alleles. The highest and lowest PIC values were observed for primers RM5642 (0.854) and RM207 (0.515), respectively. Cluster analysis using complete linkage method based on Jaccard similarity coefficient for molecular data showed that all genotypes were classified in nine clusters. Nine cultivars/lines from different cluster including Daylamani, Tarommohali, Line 23, RI1843046 (Saleh×Hashemi), RI1843223 (Saleh×Mohamadi), IR50, Back cross line [(Saleh×Abjiboji) ×Abjiboji], RI184421 (Sepidrod×Hassansaraiee) and RI184472 (Sepidrod×Gharib) were selected as parents to be used in rice breeding programs. The similarity coefficient was very low among the selected parental cultivars/lines. Therefore, high diversity in breeding populations is expected by using these selected cultivars/lines as parents of crosses for improvement of important agronomic and physico-chemical characteristics. Marker assisted selection as a powerful technique can be used for development of the new rice cultivars because these parental cultivars/lines were recognized by some SSR markers linked with QTLs for agronomic and grain quality characteristics.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله مهرزاد اله قلی پور |
دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه رازی (Razi university)

عزت الله فرشادفر |
دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه رازی (Razi university)

بابک ربیعی |
دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)


نشانی اینترنتی http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-30&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/959/article-959-195386.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده علمی - پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات