مهندسی آبیاری و آب ایران، جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۳۲-۵۲
عنوان فارسی ارزیابی عملکرد کلزا به‌صورت تابعی از ارتفاع آب آبیاری و شوری در منطقه مشهد
چکیده فارسی مقاله کمبود آب در طبیعت، خصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک، همواره با کاهش کیفیت آب همراه است. این تحقیق در مزرعه­ای با بافت شنی لومی در فاصله 25 کیلومتری از مرکز شهر مشهد، در دو سال زراعی 91-1390 و 92-1391 اجرا گردید. طرح آزمایشی موردنظر به‌صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی بود که در آن چهار فاکتور مقدار شوری آب آبیاری (5/0، 5، 8 و 11 دسی زیمنس بر متر به ترتیب S1، S2، S3 و S4) به‌عنوان کرت‌های اصلی، چهار سطح آبیاری به‌عنوان فاکتور فرعی (100، 125، 75 و 50 درصد نیاز آبی به ترتیب I1، I2، I3و I4) و دو رقم کلزا (هایولا 401 و آرجی اس 003) به‌عنوان فاکتور فرعی بود که در سه تکرار اجرا گردید. تابع خطی لگاریتمی در تمام شوری­ها در تیمار I4 عملکرد دانه را بیشتر از واقعیت برآورد می­کند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده توابع درجه دوم و متعالی به ترتیب برآوردهای بهتری نسبت به دو تابع دیگر دارند. مقادیر ضریب تعیین R2 نشان می­دهد که در رقم­های هایولا و آرجی اس، تابع درجه دوم با 99/0= R2 و 8/0= R2 در رتبه اول قرار می­گیرد. در مقابل کمترین مقدار ضریب تعیین در رقم هایولا و آرجی اس به ترتیب مربوط به توابع خطی لگاریتمی و متعالی بود. توجه به نتایج آماری مشخص شده که مبنای مقایسه توابع قرار گرفته است، تابع درجه دوم (با رتبه نهایی یک) نسبت به سایر توابع برتری نسبی دارد و پس از آن تابع متعالی با رتبه 2 نتایج قابل‌قبولی دارد و توابع خطی ساده و خطی لگاریتمی در رتبه­های بعدی قرار می­گیرند. بررسی میانگین ریشه دوم خطا نشان می­دهد که تابع متعالی مجموعاً به میزان 5/12 (رقم هایولا) و 17/8 (رقم آرجی اس) درصد عملکرد را کمتر (با توجه به CRM مثبت) از مقادیر واقعی برآورد نموده در صورتی‌که تابع درجه دوم مجموعاً به میزان 7/11 و 4/6 درصد عملکرد را کمتر (با توجه به CRM مثبت) از مقادیر واقعی برآورد کرده است. بنابراین با توجه به مقایسه­های انجام شده شاخص­های مذکور برای توابع مختلف و نیز رتبه نهایی یک که به تابع درجه دوم تعلق گرفته است، این تابع به‌عنوان تابع بهینه تولید در شرایط توأم شوری و کم آبیاری برای رقم­های هایولا و آرجی اس در منطقه مشهد معرفی می­گردد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تنش آبی،تنش شوری،توابع تولید،کلزا،مشهد،
عنوان انگلیسی Assesment of the water –salinity production function models –Canola application in the Mashhad area
چکیده انگلیسی مقاله Water shortage in nature, especially in arid and semi-arid regions, often related to a decrease in water quality. This research is applied in loamy gravely field area which is located in 25 km away from city center of Mashhad in 1390-1390 and 1391-1392 cultivate years. The followed experimental design was randomized in split- split plot complete block in which four different levels of salinity (0.5, 5, 8 and 11 dS/m, are respectively in S1, S2, S3 and S4 levels) as the main plots, four irrigation levels as subplots (supply 125, 100, 80 and 50% water necessity, I1, I2, I3 and I4 Respectively) and two cultivars of canola (Hyola401 and RGS003) as the sub-sub plots in three places. Log -linear function of the entre salinity in I4 treatment yield higher is estimated grains application more than reality. Based on the results of quadratic functions and the higher order estimates are better than the other two functions .The coefficient of R2 determination values is shown that the rate of Hayola cultivars and RGS, quadratic function with R2=0/99 and R2 = 0/8 would be first level. In contrast, the minimum numbers of Hayola and RGS logarithmic and linear functions were respectively in the next ranking. The RMSE indices show that the total higher amount of Hayola cultivar and RGS are 12/5 and 8/17 percentage yield less (according to the CRM -positive) estimates of the real values while the quadratic function total amount of 11/7 and 6/4 % performance for less (due to the positive CRM) are have been estimated the actual values. Thus, according to the occurrence comparison these indices for different functions and a final ranking is assigned to a quadratic function, this function is optimized as a function of the combined conditions of low salinity and irrigation Cultivars of Hayola and RGS which would be introduced in Mashhad.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله وحید یزدانی |
مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد و معاون پژوهشی پژوهشکده کاوش پی

کامران داوری |
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

بیژن قهرمان |
استاد گروه علوم و مهندسی آب ، دانشگاه فردوسی مشهد.

محمد کافی |
استاد گروه زراعت دانشگاه فردوسی مشهد.

نشانی اینترنتی http://www.waterjournal.ir/article_73553_616f1c3b76875f3cd4e2b91af853d61e.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1222/article-1222-956593.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات