مهندسی آبیاری و آب ایران، جلد ۶، شماره ۴، صفحات ۱-۱۵
عنوان فارسی مدل‌بندی ضریب زبری کانال‌های خاکی با پوشش گیاهی بر مبنای قطر ذرات بستر جریان
چکیده فارسی مقاله برای کاهش هزینه‌های اندازه‌گیری ضریب زبری جریان در کانال‌های خاکی می‌توان از متغیرهای کمکی مانند قطر ذرات بستر استفاده نمود. روابط مبتنی بر قطر ذرات خاک کف و جدار کانال‌های خاکی، به طور غالب برای بسترهای بدون پوشش گیاهی ارائه شده‌اند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف الف) تعیین ضریب زبری کانال‌های خاکی دارای پوشش گیاهی در شبکه آبیاری و زهکشی مغان، ب) مقایسه ضریب زبری حاصل از روابط مبتنی بر قطر ذرات بستر با مقادیر واقعی و ج) ارائه مدل‌های‌ جدید برای ضریب زبری کانال‌های خاکی بر مبنای قطر ذرات بستر انجام شد. برای انجام آزمایش‌ها 181 مقطع از کانال‌های خاکی در شبکه آبیاری و زهکشی مغان انتخاب شدند. سرعت جریان آب در مقاطع مختلف کانال‌ها با استفاده از مولینه و مختصات نیمرخ عرضی مقاطع کانال‌ها به­وسیله دوربین نقشه‌برداری (ترازیاب) و یک شاخص مدرج تعیین شد. مقدار ضریب زبری با توجه به ابعاد و سرعت جریان آب در کانال‌های خاکی از رابطه مانینگ به دست آمد. میانگین ضریب زبری در بستر‌های خاکی دارای پوشش گیاهی 076/0 به دست آمد. کاربرد رابطه‌های استریکلر، هندرسون، گارد و راجو و برآی و رابطه‌های رودکیوی، برآی، لئین و کارلسون و هندرسون) به مقادیر قابل قبولی برای ضریب زبری کانال‌های خاکی با پوشش گیاهی منجر نشد. به منظور ارائه و توسعه مدل‌های مبتنی بر قطر ذرات بستر برای برآورد ضریب زبری بستر‌های خاکی دارای پوشش گیاهی، از اندازه‌های D50، D65 و  D75  ذرات بستر استفاده گردید. ضریب همبستگی ضریب زبری با این اندازه قطرها به ترتیب برابر 91/0، 83/0 و 66/0 بود. علاوه بر دقت قابل قبول مدل‌های پیشنهادی، سهولت کاربرد و سادگی مدل‌ها، مزیت دیگر آن‌ها می‌باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Modeling Roughness Coefficients in Vegetated Canals Based on Bed Particles Diameters
چکیده انگلیسی مقاله The indirect variables such as bed particles diameters could be applied to estimate roughness coefficients (RC) to decrease measurement costs. Bed particles diameters based relations were developed for non-vegetated channels. Therefore, the current study was conducted to evaluate bed particles diameters based relations (BPBR), to estimate roughness coefficients in vegetated canals for irrigation and drainage network of Moghan (in North-west of Iran) and to compare acquired RC from BPBR and RC from experiments and to model roughness coefficients in vegetatedcanals as a function of bed particles diameters. In irrigation and drainage network of Moghan 181 canals sections were selected to measure water flow velocity (with a flow meter) and canal cross sections. The Manning coefficients were estimated via water velocities, hydraulic radius and canal slopes. Results revealed that RC varied from 0.005 to 0.41 and averaged at 0.076 in vegetatedchannels. Also, Applying Strickler, Henderson, Garde and Raju and Bray (relations based on D50) and Ravdkivi, Bray, Lane and Carlson and Henderson (relations based on D65 and D75) did not produce a suitable value for RC in vegetated channels. The particle diameters (D50, D65 and D75) were applied to model roughness coefficient as a function of bed particles diameters in vegetated channels. Relative to the results from developed relations, the model results were relatively precision and recommendable. The correlation coefficient of RC with the particle diameters of D50, D65 and D75 were 0.91, 0.83 and 0.66, respectively. The advantages of developed models were accuracy, simplicity and facility in application.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله ابوالفضل ناصری |
بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران،

نشانی اینترنتی http://www.waterjournal.ir/article_73986_3110c0ff6b2d88a61343de5673bbcac7.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1222/article-1222-956555.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات