مجله زنان، مامایی و نازایی ایران، جلد ۱۸، شماره ۱۴۸، صفحات ۱۸-۲۳

عنوان فارسی ناباروری در مکتب طب سنتی ایران با محوریت دیدگاه حکیم محمد اعظم خان
چکیده فارسی مقاله مقدمه: باروری و داشتن فرزند سالم از شاخص‏های ارزشمند در سلامتی افراد محسوب می‏شود. شیوع ناباروری در جهان علاوه بر بارِ اقتصادی درمان‏، سبب ایجاد مشکلات روانی قابل توجهی برای زوج نابارور شده، سلامت خانواده را تهدید می‏کند. با توجه به اهمیت موضوع، توجه به طب مکمل و استفاده از طب سنتی ایرانی می‏تواند راهگشا و کمک کننده باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی علل نازایی از دیدگاه طب سنتی ایرانی با محوریت کتاب ارزشمند اکسیر اعظم حکیم محمد اعظم خان انجام شد. روش کار: این مطالعه به روش کتابخانه‏ای بر اساس کتب مرجع، در دسترس و قابل اعتماد طب سنتی مانند قانون در طب، ذخیره خوارزمشاهی، خلاصه الحکمه و معالجات عقیلی با محوریت اکسیر اعظم انجام شد و در نهایت آنچه را که حکیم اعظم خان در خصوص اسباب نازایی توضیح داده، بیان شد. یافته ها: حکیمان طب ایرانی علت‌های مختلفی را به عنوان دلایل ناباروری در زنان و مردان به صورت جداگانه مطرح کرده و روش‏های درمانی متفاوتی از گیاهان مفرده، داروهای ترکیبی، روش‌هایی که با اعمال دستی انجام می‌شود مانند حجامت، بادکش و ماساژ آورده و در انتهای روش درمانی نوع غذایی را که برای بیماری مفید است در قسمت غذا بیان کرده اند. علت‌های ناباروری را به دو دسته عامل مردانه و عامل زنانه تقسیم کرده و به وجود ماده منی در زن و مرد و نقش هر یک در باروری تأکید کرده‏اند. تولید کافی ماده منی در مرد و تخمک در زن به وجود سلامتی اعضای اصلی و رئیسه بدن (شامل قلب، مغز و کبد) بستگی دارد. با سلامتی اعضای تناسلی و تولید منی قابل باروری در هر دو و انزال هم زمان زن و مرد در هنگام برقراری رابطه جنسی، باروری را امکان پذیر می‏دانستند. نتیجه گیری: با توجه به دقت نظر حکیم اعظم خان در توضیح علل نازایی و دسته بندی دقیق آن‏ها، هم‏چنین توصیف نحوه تشخیص و سیر درمان هر یک از علل نازایی، به نظر می‏رسد امروزه می‏توان با تکیه بر نظرات ایشان در تحقیقات تجربی، روش‏های درمان کارآمدتری را در ناباروری به دست آورد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اعضای رئیسه، طب سنتی ایرانی، عقر، ناباروری،

عنوان انگلیسی Infertility in Iranian Traditional Medicine from Hakim Mohammad Azam Khan point of view
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Fertility and having healthy child is one of the valuable indexes in people's health. Incidence of infertility in the world has a treatment economic load and also causes significant psychiatric complications for the infertile couples and threats the health of family. Given the importance of the issue, attention to complementary medicine and use of Iranian traditional medicine can be useful and helpful. This study was performed with aim to evaluate the causes of infertility from Iranian traditional Medicine (ITM) point of view according to the valuable Exir book of Hakim Mohammad Azam Khan. Methods: This study was performed as library based on reference availabe and reliable books of traditional medicine such as law in medicine, store of Kharazmshahi, Aghili's Kholasah al-Hekmah and Moalejat with a focus on Azam Exir, and finally, what Hakim Azam Khan explained about the causes of infertility was stated. Results: Iranian medicine Hokama have suggested various reasons as the causes of infertility in men and women, separately, and stated different treatment methods such as single plants, combined drugs and method performed manually including bloodletting, cupping, and massage, and at the end of the treatment method in food section explained the type of food that is useful for disease. They divided causes of infertility into two groups of male and female factors and emphasized on the existence of semen in men and women and the role of each one in fertility. Sufficient production of semen in males and ovum in females depends on the health of body's main and vital members (including the heart, brain and liver). They reported fertility was possible through the health of genital system and production of reproductive semen in both and simultaneous orgasm of man and woman when having sex.Conclusion: According to the careful viewpoint of Hakim Azam Khan in explaining the causes of infertility and accurately classifying them, as well as description of how to diagnose and treatment courses of each of the infertility causes, it seems that today by relying on their views on empirical research, we can achieve more effective treatments for infertility.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله الهام اختری | elham akhtari
assistant professor, department of traditional medicine, institute of medical history studies, islamic and complementary medicine, iran university of medical sciences, tehran, iran.
استادیار گروه طب سنتی، موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی ایران (Iran university of medical sciences)

سودابه بیوس | soudabeh bioos
instructor of traditional medicine, school of traditional medicine, tehran university of medical sciences, tehran, iran
مربی گروه طب سنتی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی تهران (Tehran university of medical sciences)

فرناز سهراب وند | farnaz sohrabvand
associate professor, department of obstetrics and gynecology, valieh asr hospital, faculty of medicine, tehran university of medical sciences, tehran, iran.
دانشیار گروه زنان و مامایی و نازایی، بیمارستان ولی عصر، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی تهران (Tehran university of medical sciences)


نشانی اینترنتی http://ijogi.mums.ac.ir/article_4493.html
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده 1
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات