تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد ۱۸، شماره ۵۱، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی بررسی و تحلیل چرخه ها و الگوی خودهمبستگی فضایی بارش های ماهانه ایران
چکیده فارسی مقاله هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل تغییرات بارش ایران طی نیم قرن اخیر (1346 تا 1396) می­باشد. برای این منظور میانگین بارش ماهانه ایران طی دوره آماری 50 ساله از پایگاه داده­های اسفزاری که با استفاده از داده های 283 ایستگاه همدیدی و کلیماتولوژی تهیه شده است استخراج گردید. از رگرسیون جهت بررسی و تحلیل روند و برای تحلیل چرخه­های بارش سالانه و ماهانه ایران از تحلیل طیفی استفاده شد. بررسی و تحلیل روند ماهانه بارش بیانگر این است که به جز  بخش­های زاگرس مرکزی (نواحی لرستان و چهارمحال و بختیاری و منطقه گرگان که بارش فصل زمستان، از روند افزایشی برخوردار بوده است. در سایر نواحی کشور و در سایر فصول سال روند کاهش بارش حاکم است.  بررسی چرخه های بارش ایران  نشان داد که بیشتر چرخه­های بارشی ایران 2 تا 4 ساله و دارای دوره کوتاه مدت بوده است. این در حالی است که دو چرخه میان مدت 25 ساله در ماه­های ژانویه و جولای و دو چرخه بلند مدت 50 ساله در ماه­های مارس و دسامبر که نشان دهنده وجود روند در بارش­های ماه مارس و دسامبر است برقرار بوده است. دو ماه فوریه و اکتبر فاقد چرخه مشخص بوده­اند. تجزیه و تحلیل الگوی خودهمبستگی بارش­ها نشان داد که الگوی خودهمبستگی فضایی بالا در فصل زمستان منطبق بر نواحی غربی، جنوب­غرب و نوار ساحلی دریای خزر بوده­اند و حدود 14 درصد مساحت کشور را دربر گرفته اند. الگوی خودهمبستگی فضایی پایین به صورت لکه­های پراکنده­ای در نواحی جنوبی، مرکزی و جنوب­شرقی کشور در ماه­های زمستان و بهار برقرار است و حدود 7.5 درصد مساحت کشور را اشغال کرده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که روند کلی حاکم بر بارش ایران کاهشی می باشد و فقط در فصل زمستان در مناطق کوچکی از کشور روند افزایش مشاهده می­شود.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بارش، تحلیل روند، تحلیل طیفی، ایران
عنوان انگلیسی Investigation and analysis of cycles and spatial correlation model of Iranian monthly rainfalls
چکیده انگلیسی مقاله The purpose of this study is to analyze and analyze Iran's precipitation over the past half-century(1967-2017). For this purpose, the average monthly rainfall of Iran during the statistical period of 50 years was extracted from Esfazari databases (Which is provided using data from 283 stations of Synoptic and Climatology). Regression analysis was used to analyze the trend and to analyze the annual and monthly rainfall cycles of Iran, spectral analysis was used. Investigation and analysis of monthly precipitation trend indicates that except for central Zagros (Lorestan and Chaharmahal va Bakhtiari and Gorgan areas, where rainfall in winter season has increased trend), in other parts of the country and in other seasons, the trend of decline Precipitation is prevalent. The study of Iranian rainfall cycles has been shown  that Most of Iran's rainfall cycles are 2 to 4 years old and have a short term course. Meanwhile, there are two middle-cycle 25-year cycles in January-July and two long-term 50-year cycles in March and December, indicating a trend in the March and December rainfall. The two months of February and October lacked a clear cycle. The analysis of the auto-correlation model of rainfall showed that the high spatial auto-correlation model in winter was consistent with the western, southwestern and coastal of the Caspian Sea and covered about 14% of the country's. The low spatial auto-correlation model is found in sparse spots in the southern, central and southeastern regions of the country in winter and spring, and covered about 7.5% of the country's. The results of this study indicate that the overall trend of Iran's rainfall is decreasing trend and only in winter, in the small regions of the country, the increase trend is observed.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Precipitation, trend analysis, spectral analysis, Iran
نویسندگان مقاله رحمت الله شجاعی مقدم | rahmatollah shojaei moghadam
lorestan university
دانشگاه لرستان

مصطفی کرمپور |
lorestan university
دانشگاه لرستان

بهروز نصیری | behroz nasiri
lorestan university
دانشگاه لرستان

ناصر طهماسبی پور | naser tahmasebipour
lorestan university
دانشگاه لرستان

نشانی اینترنتی http://jgs.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-3560-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اب و هواشناسی
نوع مقاله منتشر شده کاربردی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات