|
|
الجمعیه الایرانیه للغه العربیه و آدابها فصلیه محکمه، جلد ۵، شماره ۱۲، صفحات ۱۳۵-۱۵۵
|
|
|
| عنوان فارسی |
«بیت الحکمه» و تاثیر آن بر غنابخشی فرهنگ و ادب عربی در عصر اول عباسی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
«بیت الحکمه» «بغداد» (218-136هـ.ق) - به عنوان مهم‌ترین کتابخانه در جهان اسلام که اغلب «مأمون» معتزلی را مؤسس آن می‌دانند- در جریان نهضت ترجمه و پیشرفت دیگر علوم عربی در زمینه‌های ادبی و غیر ادبی، از جمله فلسفه، نقش موثری داشت. شاهد آن، ظهور «فارابی» شاگرد «مَتّی بن یُونس» از مترجمان «بیت الحکمه» است و فیلسوفانی مثل «کِندی» و ریاضی‌دانانی چون «خوارزمی»، میباشد.«بیت الحکمه» مدیرانی چون «سَهل بن هارون» و مترجمانی چون «ابن مقفع»، «آل حُنَین» و «آل نوبَخت» ونحویانی مثل «فَرّاء» و برخی سرایندگان شعر فلسفی مانند «ابن رومی»... داشته است. بر اساس منابع موجود، این مکان تأثیری در ترجمه شعر غیر عربی به عربی نداشته است؛ اما در زمینه ادبیات منثور، توانست با بهرهگیری از کتب ادب پارسی چون «کلیله و دمنه» و تألیف کتب متأثر از آن چون «ألف لیله و لیله» و«ثُعلَه و عُفرَه»«سهل بن هارون»،«عیون الحکمه» ،«مأمون»،«القائف» «ابوالعلاء معری»، «فاکهه الخلفاء و مناظره الظرفاء» «ابن عربشاه»، «الصادح و الباغم» «ابن الهَبّاریه» و یکی از رسایل«اخوان الصفا» و خلق شعر تعلیمی، تأثیرات فراوانی در ادبیات عربی بر جای گذارد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
|
|
| عنوان انگلیسی |
حکمة و تأثیره فی تطور الثقافة العربیة و أدبها فی العصر العباسی الأوّل |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
لحکمة مکانة ممتازة و خاصّة فی حرکة الترجمة فی العهد العباسی. الراجح أنّ «المأمون» هو مؤسسه. نشأته أدّت إلی تطوّر الفلسفة و الکلام بین العرب. مؤیّد هذا الأمر ظهور «الفارابی» الذی تلمّذ علی «متّی بن یونس» أحد مترجمی بیت الحکمة و أیضاً ظهور الفیلسوف «یحیی بن عدیّ»، تلمیذ «الفارابی». کان «یحیی »من مترجمی بیت الحکمة أیضًا. من أعلام هذا المعهد و ذوی الأثر البارز الذین حضروا فیه من مختلف العلوم نستطیع أن نشیر إلی «الکندی» من النابغین فی الفلسفة، و«الخوارزمی» الریاضیّ و «الفرّاء» النحویّ و «ابن الرومیّ» الشاعر الفلسفی و «سهل بن هارون» رئیس بیت الحکمة لحقبة من الزمن، و من المترجمین نشیر إلی «ابن المقفّع »و «آل حُنین» و «آل نوبخت» و .. . لیس لبیت الحکمة أثر فی نقل الشعر غیر العربی إلی الشعر العربی. الراجح أنّ له أثراً فی الشعر التعلیمی، حین نظم «عبد الحمید أبّان اللاحقی» کلیلة و دمنة مأخوذا من الادب الایرانیّ. أمّا فی باب الأدب المنثور فانحصرت نشاطاته ضمن نطاقه و استطاع أن یوثّر تأثیرًا کبیرًا فی الأدب العربی و ثقافته بأخذ کتب الأدب الإیرانی لاسیّما «کلیلة و دمنة» و تألیف الکتب المتأثّرة منه کَـ «ألف لیلة و لیلة»، «ثُعلة و عُفرة» لِسهل بن هارون، «فاکهة الخلفاء و مناظرة الظرفاء» لابن عربشاه، «الصادح و الباغم »لابن الهَبّاریة، «القائف» لأبی العلاء المعرّی، «عیون الحکمة» للمأمون و إحدی «رسائل اخوان الصفا» اخوان الصّفا و .... |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
منوچهر نصیرپور |
حمیده امجدی قره کوشن |
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://iaall.iranjournals.ir/article_1376_c01e83681e0f4b8e6d8e1b4fd276900e.pdf |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/608/article-608-605184.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
ar |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|