این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد ۱۸، شماره ۴۸، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی مدل فضایی تولید گندم دیم استان کردستان با ریز پهنه‌بندی اقلیم کشاورزی
چکیده فارسی مقاله در تحقیق حاضر نقش متغیرها و شاخص­های آگروکلیمایی بر عملکرد گندم در استان کردستان برسی شد. پایگاه داده از طریق جمع آوری داده­های بازه­ی 31 ساله مربوط به سطح کاشت، میزان تولید، خسارات و عملکرد گندم در 10 منطقه استان کردستان و عناصر اقلیمی در مقیاس ساعتی، روزانه، دهه­ای، ماهانه فصلی و سالانه مربوط به 22 ایستگاه سینوپتیک مجاور پس از آماده­سازی داده­ها تشکیل شد. از 15 عنصر اقلیمی ایستگاه­های هواشناسی براساس مراحل فنولوژیکی و تقویم زراعی گندم جمعا 113 شاخص اقلیمی و آگروکلیمایی جدید محاسبه و در نهایت مجموعا 128 متغیر مستقل استخراج و انتخاب شدند تا اثر آن­ها بر عملکرد گندم بررسی شود. تقویم شاخص­های فنولوژیکی محاسبه شده برای هر شهرستان با نتایج تقویم واقعی این شاخص­ها که در ایستگاه­های تحقیقات دیم تحت نظر موسسه بین المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک (ICARDA) همجوار ثبت شده­اند مقایسه و محاسبات هر منطقه براساس شرایط واقعی مناطق واسنجی شد. از طریق همبستگی بین متغیرهای مستقل، متغیرهایی که همبستگی بالا با هم داشتند حذف شدند. همبسگی متغیرهای تعیین شده با عملکرد گندم استخراج و اثر آنها بر متغیر وابسته عملکرد با رگرسیون چند متغیره - روش­های همزمان (Enter) و گام به گام سنجش شد. پس از شناسایی متغیرها و شاخص­های موثر بر عملکرد، متغیرهای موثر مبتنی بر عوامل جغرافیایی و ارتفاع درونیابی شدند و متغیرها و عملکرد تحلیل فضایی شدند. متناسب با توزیع مکانی متغیرها مدل فضایی عملکرد گندم برای استان و شهرستان­ها معرفی شد. نتایج تحقیق نشان داد عناصر اقلیمی با 99 درصد اطمینان در نقاط مختلف دارای پراکنش فضایی متفاوت هستند. بیشتر متغیرهای مستقل هر کدام منفردا اثر معنادار بر عملکرد گندم دارند، اما در مدل گام به گام به دلیل همبستگی درونی بین متغیرها، تنها متغیرهایی وارد می­شوند که اثری بیش­تر از سایر متغیرهای هم وابسته دارند. هم متغیرهای موثر و هم اولویت و ترتیب قرار گیری اثر متغیرها بر عملکرد در شهرستان­های مختلف متفاوت است. به عبارتی دیگر حتی در یک تیپ اقلیمی (مبتنی بر روش دمارتن گسترش یافته) هم متغیرهای آگروکلیمایی و هم عملکرد گندم در دو منطقه تفاوت معنادار با هم دارند. اثر متغیرهای مستقل بر تولید در زمان­های مختلف یک سال به مرحله فنولوژیکی گندم بستگی دارد و در هر سال ممکن است تاریخ یک مرحله فنولویکی متفاوت از سال قبل باشد. در استان کردستان تعداد روزهای بارانی سال، جمع درجه ساعت دمای کمتر از 11- درجه سانتیگراد مرحله جوانه زنی تا پنجه دهی، میزان بارندگی سالیانه، مقدار بارش دهه پنجم سال زراعی (بارش دهه دوم آبان ماه)، میانگین درصد روطبت نسبی سالانه مناطق و جمع درجه ساعت دمای بالاتر از 30 درجه در مرحله فنولوژیکی شیری شدن، متغیرها و عوامل تعیین کننده تولید گندم دیم هستند. در مناطق بانه و مریوان ضریب تغییرات عملکرد کمتر از سایر شهرستانهای استان و در مناطق بیجار و دیواندره این شاخص بیش از سایر نقاط استان است. بیشترین میزان عملکرد در منطقه کامیاران در رتبه نخست و و بانه و مریوان مشترکا در رتبه دوم و کمترین عملکرد در منطقه سنندج و سپس بیجاراست. هر شهرستان مدلی برای عملکرد گندم دارد که نوع متغیرها و سهم متغیرهای آن با متغیرهای منطقه دیگر تفاوت دارد. گرچه جمع تولید سالانه بیجار بیش از سایر مناطق است اما از نظر عملکردی تولید گندم در منطقه بیجار ریسک بالاتری از سایر شهرستانها دارد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آگروکلیما، عنصر اقلیمی، ریز پهنه بندی، گندم دیم، عملکرد
عنوان انگلیسی Spatial modeling of rainfed wheat yield using agroclimaticmicrozonation in Kurdistan
چکیده انگلیسی مقاله This study investigated, the role of variables and agroclimatic indices on rainfed wheat yield in Kurdistan province. The database was formed by collecting 31-year circuit data on planting area, production, losses and yield of wheat in 10 regions of Kurdistan province, and data of climatic elements on the hourly, daily, decade, monthly, seasonal and yearly levels related to 22 nearby synoptic stations. Data base completed after data preparation. 113 climatic and agroclimatic indicators were calculated using 15 primary meteorology elements of meteorological stations. Finally based on thecrop calendar and phonological stages of wheat, to investigate their effects on yield, 128 independent variables were selected. In order to calibrate the dates of the calculated phonological stages, the estimated agronomic calendar was compared with the recorded calendar results of neighboring rainfed wheat research stations of International Center for Agricultural Research in Dry Areas (ICARDA) in Kurdistan and other adjoining cool provinces. To identify and isolate variables that independently of each other affect yield, most correlated (Significantly) variables were eliminated. The correlation of the variables determined with wheat yield was measured. The effect of variables on wheat yield rate (kg/ha.year) was evaluated using multivariate regression "Enter" and "Stepwise" methods. Identified effective variables and indicators were interpolated based on geographical and height characteristics. According to the spatial variations of variables, the spatial model of wheat yield was introduced for province and areas of the province. The results of this study showed that with a 99 percent confidence, climatic elements (variables) vary in different regions. Most of the independent variables have a significant effect on wheat yield in simple linear regression, but in Stepwise method, due to the internal correlation between variables, just variables entered that have insignificant correlation with each other and have more effects than other variables. The variables affecting the performance are differentin various regions, and from the point of view of effectiveness, the arrangement of the variables in different areas vary too. In other words, even in two regions with a climatic type (based on the Modified De Martonne method), both agro-climatic indices and wheat yield are significantly different. The impact of effective variables on yield at any time and place depends on the time of year and the phonological stage of wheat. At one time the environmental conditions of different regions in terms of temperature, humidity and precipitation differ, based on phonological stages of the regions. The time of the vulnerability of wheat varies from place to place. Wheat vulnerability at flowering stage is more than other stages. The effect of independent variables on yield at different times of year is proportional to the phonological stage in years Different and different in different regions. In Kurdistan province, the number of rainy days of the year, total degree hours the temperature reaches below -11 °C (sum of hours with below -11 °C temperature) from germination to tillering stage, the annual precipitation, the rainfall in the fifth decade of the water year (the precipitation of 11-20 of November), annual relative humidity and total degree hours the temperature reaches above 30°Ctemperature (sum of hours with above 30 °C temperature) in milky and dough stage is the determinants of the production of rainfed wheat. In Baneh and Marivan areas, the coefficient of variation (CV) is lower and in Bijar and Divandareh regions CV is more than other regions. Kamyaran region has the highest yield, Baneh and Marivan were ranked secondjointly. Sanandaj and then Bijarhave the lowest yield. Each region has a model for wheat yield and determinant factors vary from region to region. Although the annual production of Bijar is higher than other areas, wheat production in the Bijar region has a higher risk than other areas.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Agroclimate, Climate element, Microzonation, Yield, Wheat
نویسندگان مقاله ناصح قادری | Naseh Qaderi
تحقیقات و آموزش کشاورزی

بهلول علیجانی |
وزارت علوم تحقیقات و ..

زهرا حجازی زاده |
وزارت علوم تحقیقات و ..

محمد سلیقه |
وزارت علوم تحقیقات و ..

نشانی اینترنتی http://jgs.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-3467-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات