تاریخ و تمدن اسلامی، جلد ۱۴، شماره ۲(پیاپی ۲۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۶)، صفحات ۳-۲۴

عنوان فارسی ورود اخبار تاریخی به انساب نگاری های دوره اسلامی تا پایان سده سوم هجری: مراحل و انگیزه ها
چکیده فارسی مقاله چکیده قوم عرب از دیرباز به مقوله «نسب» به دلیل اثبات هویت و تفاخرات قبیله­ای توجه خاصی داشت. با ظهور اسلام و تأکید آن بر هویت و مساوات همه انسان­ها، به‌طور موقت از این توجه کاسته شد؛ اما بعد از رحلت پیامبر(ص) بنا بر عواملی ‌چون تمرکز قدرت، توسعه قلمرو حاکمیت و... به تدریج انگیزه­های جدیدی برای توجه به نسب پدید آمد و انساب­نگاری یکی از گونه­های مهم در تاریخ­نگاری دوره اسلامی گردید. در شرایطی که هدف اصلی این­گونه آثار، ذکر نسب افراد و قبایل عرب بود، اخبار تاریخی به تدریج و متأثر از عوامل مذکور و عواملی دیگر چون ورود عناصر غیرعرب به جهان اسلام و تحولات اجتماعی و سیاسی و تبعات ناشی از آنها وارد کتاب­های انساب شد. پیوند بین اخبار تاریخی و انساب­نگاری­ها، بنا بر معیار آثار بر جای مانده نسب­نگاری تا پایان سده سوم هجری و حجم و میزان ورود اخبار تاریخی به کتاب­های نسب، طی سه مرحله قابل تبیین است: اخبار تاریخی تا پیش از سده سوم هجری که متمایز از «نسب­نگاری» بود؛ سپس از اواخر سده دوم و از اوایل سده سوم هجری که به شکل محدودی در آثار مورخانی چون مدائنی و زبیر بن­بکار با نسب­نگاری تلفیق یافت و سرانجام از اواسط سده سوم هجری به بعد که به طور گسترده وارد انساب­نگاری­ها شد؛ چنان که می­توان أنساب الأشراف بلاذری را نمونه بارز مرحله اخیر و بر خلاف عنوانش، کتابی در «تاریخ» دانست نه «نسب».
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نسب نگاری، اخبار تاریخی، تاریخ نگاری اسلامی، بلاذری،

عنوان انگلیسی The Entry of Historical Narratives to Islamic Genealogy by the End of Third Century A.H: the Process and Motives
چکیده انگلیسی مقاله Nasab was important for Arabs as the identity of their tribes in pre-Islamic era. As Islam emphasised on the equality of all people so nasab significance was temporarily diminished. After the death of the Prophet, because of many factors, such as the centralism and development of sovereignity, it was again a new attention to nsab and so that nasab-writing became one of the important genres of Islamic historiography. While the main subject of those works was the Arab tribes, the historical narratives also interpenetrated because of the arrival of non-Arab in the Islamic world and also the socio-political changes. According to nasab-works that remains from third century and the amount of historical narratives that intrantedto them, the relation between historical narratives and nasab-writing could be explained in three stages: first, before the third century AH that nasab-writings were distinguished from historical works. Second, from the late second century and the early third century A.H that they were combined in the works of historians such as Mada'ini and Zubayr Ibn Al-Bakkār in a limited extent. Finally, from the last middle of third Century A.H that historical narratives widely entered in the nasab-writing. So, inspite of its title, Ansāb al-Ashrāf could be regarded as a historical not nasab work.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله

نشانی اینترنتی http://jhcin.srbiau.ac.ir/article_11742_7dc06ee16b728fcd96d0a2fc734c28c5.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/678/article-678-576916.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات