این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم زمین، جلد ۲۷، شماره ۱۰۵، صفحات ۱۶۷-۱۸۲
عنوان فارسی شیمی کانی و پتروژنز متابازیت های مجموعه دگرگونی – آذرین شترکوه (جنوب خاور شاهرود) شاهدی بر تکوین حوضه های کششی درون قاره ای نئوپروتروزوییک پایانی
چکیده فارسی مقاله مجموعه دگرگونی- آذرین شترکوه در 80 کیلومتری جنوب خاور شاهرود و در لبه شمالی پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. این مجموعه طیف گسترده‎ای از ترکیبات سنگی مانند متاپلیت­ها، متاپسامیت­ها، متابازیت­ها (آمفیبولیت و گارنت آمفیبولیت)، متاکربنات­ها (مرمرهای آهکی و دلومیتی) و متاریولیت­ها را در برمی­گیرد. سنگ مادر متابازیت­ها شامل گدازه­های ­بازالتی، دسته‌دایک­های دیابازی و توده­های نفوذی گابرودیوریتی کوچک‌مقیاس بوده است. نظر به فراوانی و اهمیت میان­لایه­های بازالتی و دسته دایک­های دیابازی دگرگون ­شده نسبت به دیگر اجزا، این مقاله به‌طور خاص به بررسی تغییر و تحولات آنها اختصاص یافته است. بر پایه شواهد صحرایی و سنگ‌نگاری، افزایش درجه دگرگونی متابازیت­های حاصل از دگرگونی میان­لایه­های بازالتی و دسته دایک­های دیابازی، به تشکیل طیفی گوناگونی از انواع سنگ­ها مانند آمفیبول شیست، آمفیبولیت، گارنت آمفیبولیت و در پایان آمفیبولیت­های میگماتیتی انجامیده است. دما- فشارسنجی مبتنی بر تجزیه شیمیایی نقطه­ای گارنت، آمفیبول و پلاژیوکلازهای سازنده این متابازیت­ها، محدوده دمایی 602 تا 711 درجه سانتی‎گراد و فشار 9 تا 11 کیلو بار را برای تشکیل، توقف تبادل و تعادل پایانی آنها مشخص ساخته که بیانگر شرایط دما و فشار رخساره­های آمفیبولیت و آمفیبولیت بالایی است. از دید ژئوشیمیایی، ماگماهای سازنده این گروه از متابازیت­ها دارای ماهیت توله‎ایتی تا کلسیمی- قلیایی بوده‎اند. این ماگماها از ذوب بخشی گوشته سنگ‌کره‎ای زیر قاره­ای منشأ ­گرفته­اند. روانه­های ­بازالتی زیرآبی و دسته‌دایک­های دیابازی در خلال رژیم‌های زمین‎ساختی کششی حاکم بر سرزمین­های گندوانایی اواخر نئوپروتروزوییک ایران مرکزی تشکیل شده­اند. این رژیم­های زمین‎ساختی کششی با تشکیل حوضه‎های دریایی- اقیانوسی درون قاره­ای (کافتی یا پشت کمانی) همراه بوده­اند. حوضه­های مورد نظر، در یک بازه­ زمانی کوتاه و در طی یک فرایند جمع­شدگی سریع، بسته و به‌صورت آمیزه­های زمین‌ساختی یا منشورهای به­هم افزوده روی پوسته قاره­ای رانده شده­اند. بر پایه سن­سنجی­های صورت­گرفته به روش اورانیم- سرب روی زیرکن­های استخراج ­شده از این متابازیت­ها، این رویداد دگرگونی در فاصله زمانی 526 تا 577 میلیون سال پیش (برابر اواخر نئوپروتروزوییک و رخداد کوهزایی کادومین در سرزمین­های گندوانایی) صورت گرفته است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Mineral chemistry and petrogenesis of metabasites of metamorphic - igneous Shotor-Kuh complex (SE Shahrood) an indicator for evolution of intracontinental extensional basins of late Neoproterozoic
چکیده انگلیسی مقاله Metamorphic - igneous Shotor-Kuh complex is located in the 80 km of SE Shahrood and in the northern edge of the central Iran structural zone. This complex includes a wide lithological composition range such as metapelite (micaschists and gneisses), metapsammites, metabasites (amphibolite and garnet amphibolite), metacarbonate (limestone and dolomitic marbles) and metrhyolites. Protolith of metabasites have been basaltic lavas, diabasic swarm dikes and small scale gabbro-dioritic intrusions. With respect to abundance and importance of metamorphosed basaltic intercalations and diabasic swarm dikes in comparison to the other basic rocks, this article specially advocated to investigation of their evolution. Based on the field evidence and petrography, increasing the degree of metamorphism of metabasites resulted in producing of amphibole schist, amphibolite, garnet amphibolite and eventually amphibolitic migmatites. Thermobarometery based on the chemical analysis of garnet, amphibole and plagioclase of the metabasites indicates that the thermal range of 602-711 °C and 9-11 Kbar pressure for their formation, stop of exchange and final equilibrium, which accommodate with P-T condition of amphibolite and upper amphibolites facies. From the geochemical points of view, the magmas forming of these metabasites have tholeitic to calc-alkaline nature. These magmas originated from the subcontinental lithospheric mantel source. Submarine basaltic lava flows and diabasic swarm dikes originated during extensional tectonic regimes which affected Late Neoproterozoic Iranian Gondwanan terrains. These extensional tectonic regimes are associated with producing of intracontinental sea to oceanic basins (riffitic or back arc). The mentioned basins closed in a short time and lead to generate tectonic melange or accretionary prisms on the continental crust. Based on the U- Pb age dating of the Zircons extracted from these metasbasites, these metamorphism event occurred in the interval time of 526-577 Million years (corresponds to the late Neoproterozoic and Cadomian orogeny in the Iranian Gondwanan landforms).
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سکینه شکاری |
دانشجوی دکترا، گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه صنعتی شاهرود (Shahrood university of technology)

محمود صادقیان |
دانشیار، گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه صنعتی شاهرود (Shahrood university of technology)

جای مینگو |
استاد، مؤسسه زمین شناسی و ژئوفیزیک، آکادمی علوم چین؛ دانشگاه نورث وست، پکن، چین

حبیب اله قاسمی |
استاد، گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه صنعتی شاهرود (Shahrood university of technology)

یی زویی | یی
دانشجوی دکترا، مؤسسه زمین شناسی و ژئوفیزیک، آکادمی علوم چین، پکن، چین

نشانی اینترنتی http://www.gsjournal.ir/article_54181_f47c34a99e890490986f8ad737d008dd.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/960/article-960-533320.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات