دانش آب و خاک، جلد ۲۶، شماره ۳ بخش ۲، صفحات ۱۴۳-۱۵۵
عنوان فارسی تغییرات زمانی و مکانی تراز آب‌زیرزمینی دشت‌ قروه و دهگلان و رابطه‌ آن با خشکسالی
چکیده فارسی مقاله در سال­های اخیر پدیده خشکسالی باعث کاهش شدید آب­های سطحی در دشت قروه و دهگلان شده است. این امر موجب افزایش بهره­برداری از منابع آب­زیرزمینی و تشدید افت سطح ایستابی سفره­های این دشت گردیده است. هدف از این پژوهش بررسی واکنش آب­های زیرزمینی دشت قروه و دهگلان نسبت به وقوع خشکسالی­ها و ترسالی­ها و نیز میزان همبستگی بین آن­هاست. ابتدا مشخصه­های خشکسالی هواشناسی و هیدروژئولوژیکی به­ترتیب با استفاده از شاخص­ بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص منبع آب­زیرزمینی  (GRI)محاسبه شد. سپس ضریب همبستگی بین شاخص SPI و GRI بدون اعمال تأخیر زمانی و با 1، 3، 6، 9، 12، 15، 18، 21، 24و 48 ماه تأخیر محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر ضرایب همبستگی مثبت معنی­دار بین SPI-24 وGRI-48  با تأخیر 48 ماهه بوده و در 8/89 درصد از چاه­هاSPI  باGRI  با تأخیر 48 ماهه همبستگی مثبت معنی­دار داشته است. بنابراین خشکسالی هیدروژئولوژیکی  با تأخیر زمانی نسبت به خشکسالی هواشناسی اتفاق افتاده است. برای بررسی وجود و یا عدم وجود روند در تغییرات سطح آب­زیرزمینی از آزمون من- کندال استفاده گردید. نتایج نشان داد که در سطح اطمینان 99% در طول دوره آماری مورد مطالعه سطح تراز آب چاه­های پیزومتری کاهش یافته است و متوسط کاهش تراز آب­زیرزمینی در منطقه 82/0 متر در سال بود. با توجه به نقشه­های پهنه­بندی، بیشترین روند تغییرات سطح آب­زیرزمینی مربوط به بخش مرکزی دشت است که بین 5/1 تا 4/2 متر در سال می­باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خشکسالی، قروه- دهگلان، کمیّت آب، GRI، SPI،
عنوان انگلیسی Spatial and Temporal Variations of Groundwater Level in Qorveh-Dehgolan Plain and its Relationship with Drought
چکیده انگلیسی مقاله In recent years, drought caused a sharp decline in surface water resources in Qorveh-Dehgolan plain. This caused increasing exploitation of groundwater resources and exacerbation of aquifer level declining. The aim of this study is to evaluate interaction between groundwater and drought and wet periods in Qorveh-Dehgolan as well as to determinate correlation between them. At first, meteorological and hydrogeological drought characteristics were calculated by Standardized Precipitation Index (SPI) and Groundwater Resource Index (GRI), respectively. Then correlation coefficient between SPI and GRI were calculated without lag time also with 1, 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24 and 48 months lag times. The results showed that the highest value of positive and significant correlations were between 24-month SPI and 48-month GRI with 48 months delay and in 89.8% of wells, SPI and GRI had positive and significant correlation with 48 months delay. Therefore, the hydrological drought happened with lag time to meteorological drought. The Mann-Kendall test was used for determinating the trend existence or inexistence in groundwater level changes. The results showed that the water level of piezometer wells declined during the studied period at 99% confidence level. The average of groundwater level declining was 0.82 m/year. Regarding to the plotted maps, the steepest trend of groundwater level happened in central parts of Qorveh-Dehgolan plain that was between 1.5-2.4 m/year.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Drought, GRI, Qorveh-Dehgolan, SPI, Water Quantity
نویسندگان مقاله فریده عباسی |
دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربت حیدریه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربت حیدریه (Torbat heydariyeh university)

مریم آذرخشی |
استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربت حیدریه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربت حیدریه (Torbat heydariyeh university)

کامران چپی |
استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه کردستان (Kordestan university)

مهدی بشیری |
استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربت حیدریه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربت حیدریه (Torbat heydariyeh university)

نشانی اینترنتی http://water-soil.tabrizu.ac.ir/article_5845_9f1f1b9eb7ddc473fa58a1cdf755c771.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/794/article-794-500845.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات