پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، جلد ۸، شماره ۱۵، صفحات ۱۲۵-۱۳۶
عنوان فارسی تحلیل شدت و تداوم دوره‌های خشک و مرطوب بر اساس شاخص‌های مبتنی بر بارش و تبخیر- تعرق
چکیده فارسی مقاله      تغییرات زمانی دوره‌های خشک و مرطوب تحت‌تأثیر تغییرات اقلیمی است و بر دسترسی منابع آب و طرح‌های مدیریتی تأثیر خواهد گذاشت. در پژوهش حاضر، دوره‌های خشک و مرطوب در هفت ایستگاه سینوپتیک در غرب ایران (استان کردستان) تحلیل شده است. تعداد ماه‌های متوالی با مقادیر استاندارد بیش‌تر یا کم‌تر از مقدار صفر با استفاده از شاخص استاندارد شده بارش و شاخص استاندارد شده بارش و تبخیر-تعرق به‌عنوان شاخص‌های مهم پایش خشکسالی هواشناسی با استفاده از نرم‌افزار R تعیین شد. خصوصیات دوره‌های خشک و مرطوب با استفاده از شاخص‌های SPI و SPEI در مقیاس سه‌ماهه محاسبه و طبقه‌بندی شدند. خصوصیات دوره‌های خشک و مرطوب شامل تعداد دوره‌های خشک و مرطوب، حداقل و حداکثر شدت خشکسالی، حداکثر و حداقل و میانگین تداوم خشکسالی محاسبه شدند. بر اساس نتایج، شاخص SPEI متوسط شدت بیش‌تری را برای دوره‌های خشک و مرطوب در تمام ایستگاه‌های منطقه مورد مطالعه برآورد نموده است. بر اساس نتایج، مشخص شد که شاخص‌‎های SPI و SPEI در تعیین دوره‌های طولانی خشک و مرطوب تفاوت معنی‌داری ندارند. مقدار SPEI بالاترین تعداد تغییر بین وقوع دوره‌های خشک و مرطوب را برآورد می‌کند که با تغییرات فصلی درجه حرارت و تبخیر و تعرق محاسباتی در ارتباط می‌باشد. هم‌چنین ارتباط خوبی بین شاخص‌ها در شناسایی تعداد ماه‌های مرطوب وجود ندارد، درحالی‌که بین تعداد ماه‌های خشک با استفاده از شاخص‌های مذکور ارتباط مثبت معنی‌داری به‌دست آمد. نتایج نشان داد که نتایج دو شاخص مذکور در تعیین شدت‌‌های خشک و مرطوب شدید (حدی) با توجه به ضریب همبستگی غیرمعنی‌‌دار، در یک راستا نیستند، به‌طوری که بر اساس شاخص SPEI تعداد ماه‌هایی با خشکسالی شدید در ایستگاه‌های سنندج و بانه، به‌ترتیب برابر 13 و 5 ماه بوده است. هم‌چنین در 4 مورد از ایستگاه‌ها شاخص SPEI حداقل 1 ماه را به‌عنوان خشکسالی خیلی شدید مشخص نموده است. همبستگی بالا بین شدت دوره‌های مرطوب با کاربرد SPI و SPEI به‌دست آمد. مقایسه شاخص SPEI با دیگر روش‌ها برای درک وقوع و تغییرپذیری وقایع خشک و مرطوب در مناطق اقلیمی مختلف ضروری است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Analysis of Wet and Dry Spells Intensity and duration using Precipitation-Based and Evapotranspiration Influenced Indices
چکیده انگلیسی مقاله Spatio-temporal variability of wet and dry spells can be controlled by climate variability within a watershed and will affect availability of water resources and management plans. The application of the wet-dry spell analysis is presented for seven synoptic stations in the western part of Iran (Kurdistan Province). Numbers of consecutive months with standardized amount greater or less than the zero value were determined using Standardized Precipitation Index (SPI) and Standardized Precipitation Evapotranspiration Index (SPEI) as meteorological drought monitoring indices using R programming software. The characteristics of wet-dry spells which are parameters derived from 3-month SPI and SPEI indices were quantified and used to classify drought occurrence in the study area. Several drought parameters, such as number of wet-dry months/spells, maximum-minimum of drought intensity, max/min and average duration, were compared. The SPEI values calculated higher average intensity of wet and dry events in all stations in the study area. It is found that there is not a significant difference between SPI and SPEI indices in determining the long wet-dry spell durations. The SPEI value determines the highest number of change points between wet and dry spell occurrence which can be related to seasonal variation of temperature and calculated evapotranspiration. There is not a good correlation between SPI and SPEI in identification of the number of wet months, whereas, a significant positive correlation obtained between calculated number of dry spells using employed indices. Results reveal that the SPI and SPEI tools are not in agreement in detection of extreme wet and dry intensities according to insignificance of correlation coefficient. In this regard, the severe drought condition were identified to be 13 and 5 months in the Sanandaj and Baneh stations, respectively. Also the SPEI index were recognized at least 1 month as extreme drought at four stations. A strong correlation was found between the intensity of wet periods through applying SPI and SPEI. Comparison of the SPEI with other methods is necessary to understand the occurrence and variability of wet-dry events through different climatic regions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محسن ذبیحی |


ریوف مصطفی زاده |


معراج شرری |


نشانی اینترنتی http://jwmr.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-184&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1495/article-1495-438347.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات