جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، جلد ۲۷، شماره ۲، صفحات ۱۰۳-۱۱۸
عنوان فارسی دستهبندی مناطق همگن خشکی به‌کمک روش‌های ‌گشتاور خطی و تحلیل خوشه‌ای
چکیده فارسی مقاله مناطق خشک از نظر شکل اراضی، خاک، جامعۀ گیاهی و جانوری‌ و منابع آب و اقلیم بسیار متنوع هستند. یکی از مؤلفه­های معرف اقلیم، تعیین شاخص‌های خشکی در هر منطقه است. اطلاع از دامنه و شدت خشکی، در مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب منابع طبیعی و پایداری زیست‌بوم (اکوسیستم) هر منطقه، به‌ویژه مناطق خشک مفید است. استفاده از روش‌های گشتاور‌های خطی و تحلیل خوشه‌ای در تعیین مناطق همگن اقلیمی نقش مؤثری دارد. هدف اصلی این پژوهش، استفاده از روش‌های گشتاورهای خطی و تحلیل خوشه‌ای در تعیین مناطق همگن اقلیمی با استفاده از شاخص خشکی یونپ در نیمۀ شرقی ایران است. به این‌منظور، داده­های اقلیمی 20 ایستگاه هواشناسی همدیدی در نیمۀ شرقی کشور جمع‌آوری و برای محاسبۀ تبخیر-‌ تعرق مرجع با استفاده از مدل فائو- پنمن- مانتیث استفاده شد. سپس شاخص خشکی یونپ [1] برای هر20 ایستگاه محاسبه شد. در مرحلۀ بعد، با استفاده از روش تحلیل خوشه­ای، منطقۀ مورد مطالعه به پنج منطقۀ همگن تقسیم و با بهره‌گیری از تحلیل عاملی مهم‌ترین مؤلفه­های مؤثر بر شاخص خشکی یونپ در هر منطقه همگن تعیین شد. براساس نتایج، تخمین منطقه­ای گشتاور خطی، بهترین تابع توزیع منطقه­ای برای هر منطقۀ همگن تعیین شد. نتایج این پژوهش کارآیی مناسب ترکیب روش‌های گشتاور خطی و تحلیل خوشه‌ای را برای تعیین مناطق همگن‌ نشان می‌‌‌‌‌‌دهد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، بهتر است در ابتدا مناطق همگن با روش تحلیل خوشه‌ای تعیین‌ و سپس به‌کمک روش گشتاورهای خطی ‌بررسی و تأیید شود. [1] UNEP
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Climatic parameters Aridity indices Reference Evapotranspiration Statistical distribuation Iran
چکیده انگلیسی مقاله Arid regions are very diverse in terms of their land forms, soils, fauna, flora, and water resources. However, aridity is the one binding element to all arid lands and is the best indicators for definiation of the climate state in each region. Management of natural resources in an ecologically sustainable manner, especially in arid lands, require to identify and which areas are experiencing drought conditions and how severe the conditions. Linear momentum and cluster analysis techniques are useful in the process of determining of climatic homogeneous regions. The main objects of this research is to determine climatic homogeneous regions using UNEP aridity index applying cluster analysis and linear momentum techniques in eastern Iran. First, by using the meteorological data of 20 synoptic stations in the eastern part of the country (Iran), reference Evapo-Transpiration were calculated using the FAO-Penman Montith method for the period of 36 years. Figure 1 shows distribution map of the selected synoptic stations in Iran. Then, an useful "representation" of aridity i.e. UNEP aridity index were calculated in each stations. The UNEP aridity index employs a ratio of annual precipitation to potential evapotranspiration (P/PET). This aridity index includes evaporation from the soil and transpiration from the vegetation from a specific region in a given time interval. Under the UNEP classification, drylands are characterized by a P/PET of between 0.05 and 0.65 as shown in Table 1. In the next step, drought homogeneous stations were selected using cluster analysis technique. Then, the most important parameters which has affects on UNEP aridity index, were determined using factor analysis techniques. Finally, statistical distribution and probability of occurrence and homogeneous of stations were characterized in R software.Results show that combining the linear momentum and cluster analysis techniques are efficiency to identify homogeneous regions. It can be concluded that it is appropriated to determine homogeneous regions using cluster analysis technique initially, and then, it can be approved and accepted by using linear momentum technique.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمد زارع |
استادیارگروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه یزد، یزد، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه یزد (Yazd university)

سمانه پورمحمدی |
دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه یزد، یزد، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه یزد (Yazd university)

حمید سودایی زاده |
استادیارگروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه یزد (Yazd university)

نشانی اینترنتی http://gep.ui.ac.ir/article_21818_8f9a69780c77dfc7658d9d0407a7e653.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/761/article-761-434414.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات