این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات تاریخ اسلام، جلد ۵، شماره ۱۷، صفحات ۱۱۷-۱۴۲
عنوان فارسی جایگاه حج در مناسبات اقتصادی ایران و عثمانی در عصر قاجار
چکیده فارسی مقاله در این پژوهش، جایگاه اقتصادی حج و تأثیر آن در روابط اقتصادی دولت عثمانی به عنوان برگزار کننده و دولت ایران عصر قاجار به عنوان میهمان، بررسی شده است. در این مقوله پیرامون سه رکن اصلی بحث شده است: 1. حجاج(میهمانان) 2. دولت‌(برگزار کنندگان) 3. بدویان و بومیان‌(میزبانان). از آن­جا که هرگونه فرآیند اقتصادی که توسط میهمانان و برگزارکنندگان انجام می­شد؛ به پدیده امنیت ارتباط می­یافت لذا آن هم مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش در سه حوزه سیاست اقتصادی دو دولت ایران و عثمانی، اقتصاد ترکیبی و بازار مشترک، و درآمدهای رسمی و غیررسمی از راه­ها و حجاج انجام شده است. همچنین موضوعاتی نظیر جایگاه موقوفات، اهمیت راه­های تجاری و اقتصادی، خدمات دولت عثمانی، مشکلات کاهش ارزش پول، سرقت اموال حجاج و چاره­­جویی و تخلفات مادیِ دولت عثمانی در حج گزاری، از دیگر مباحث این پژوهش است. ما در این تحقیق به این پرسش پاسخ گفته­ایم که علاوه بر جایگاه مذهبی و سیاسی حج، تا چه حد می­توان برای آن جایگاهی اقتصادی تعریف کرد و به این نتیجه دست یافتیم که سیاست­های اقتصادی دولت عثمانی در رشد و توسعه اقتصادی حرمین، مدیریت صحیح حج، رفاه و پیشرفت بدویان، تأثیر مثبتی داشته است اگر چه برای خود این دولت، منافع اقتصادی نمی­توان متصور بود؛ زیرا برای این دولت، صرفاً دست­یابی و حفظ عنوان خادم الحرمین شریفین مستلزم چنین هزینه­هایی بود. و نیز با توجه به برپایی بازارها در مسیر راه زوار و حجاج و مشکلاتی که در امر مبادله کالا با پول وجود داشت، استراتژی و سیاست «­اقتصادِ ترکیبی در مراسم حج» از مهم­ترین راهکارهای تعاملات اقتصادی دولتین بوده­ است. از سوی دیگر، در این پژوهش به نقش دولت قاجار و اولویت­های سیاسی آن در خصوص حج به عنوان دولت میهمان هم پرداخته شده است. اسناد معتبر در عصر قاجار نشان می­دهد که این دولت کوشیده است تاموانعی را که مأموران عثمانی بر سر راه حاجیان ایرانی ایجاد می­کردند مرتفع سازد و از آنان حمایت کند و دولت عثمانی را در این باره تحت فشار قرار دهد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The palace of Hajj in relations of Ottoman and Iran in Qajar Era
چکیده انگلیسی مقاله This essay deals with economic status of the pilgrimage to Mecca (the Hajj) and its influence on the economic relations of the Ottoman state as the organizer and the Qajar state of Iran as the guest. Three main elements of this matter are studied: 1- Hajjis (guests) 2-state (organizer) 3-Bedouins and aborigines (hosts).The security as an important element in any economic process is also studied. This study is undertaken in three fields: the economic politics of two states; the combining economics and common market; and the formal and informal revenues of the roads and hajjis. The status of endowments, the commercial and economic importance of roads, the services of Ottoman state, the difficulties of decrease of the value of money, the robbery of hajjis belongings, and the offences of Ottoman state are other issues of this essay. The central question is whether, in addition of its religious and political status, the pilgrimage to Mecca (the Hajj) has economic status. The economic politics of Ottoman state shows that this state had positive influences on economic development of the two holy sanctuaries (Mecca and Medina), desired organization of hajj and welfare of Bedouins, but it was not directly benefitted from this organization. Because it merely wanted to attain the title of servant of the two holy sanctuaries (Mecca and Medina) and thereby religious and political legitimacy. It seems that because of problems of exchange of goods and money for hajjis in market roads, the strategy of combining economics was the best solution for economic interactions of two states. Additionally, the role of the Qajar state as guest state and its political priorities concerning the Hajj is surveyed. The reliable documents and sources of Qajar era shows that the Qajar state attempted to remove the obstacles and difficulties created by Ottoman officers on the way of Iranian hajjis and to protect them and to pressurize the Ottoman state in this matter. Keywords: the Iranian and Ottoman hajjis, the Qajar state, the Ottoman state, the combining economics of the Hajj, security of Hajj roads.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله اصغر قایدان | asghar qaedan
دانشگاه تهران، گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

محمدتقی امامی | mohammad taghi emami khoei


اسرای دوغان | esra dogan
دانشگاه تهران، گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://journal.pte.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2-241&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1130/article-1130-430192.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات