این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تنش‌های محیطی در علوم زراعی، جلد ۱۰، شماره ۲، صفحات ۲۱۳-۲۲۳
عنوان فارسی بررسی کاربرد سطوح مختلف سولفات پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد جو بدون پوشینه (Hordeum vulgare L.) تحت تأثیر دورهای مختلف آبیاری
چکیده فارسی مقاله مقدمه تنش خشکی یکی از مهم‌ترین تنش­های محیطی است که نه‌تنها در ایران بلکه در سراسر جهان منجر به کاهش عملکرد گیاهان زراعی به‌خصوص غلات شده است. یکی از راه‌کارهای افزایش مقاومت گیاهان زراعی به تنش­های محیطی همچون تنش خشکی استفاده از مواد مغذی، به‌خصوص پتاسیم است. پتاسیم یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاه می­باشد. این عنصر یک ماده غذایی چندکاره در گیاه بوده که فرآیندهای متابولیکی مثل فعال کردن آنزیم، کنترل اسمزی، تولید و تقسیم کربوهیدرات­ها و تعادل آنیون­ها با کاتیون‌ها را بر عهده دارد. مواد و روش ­ها با هدف بررسی اثرات دورهای مختلف آبیاری و کاربرد مقادیر مختلف کود پتاسیم در خاک، بر عملکرد و اجزای عملکرد جو بدون پوشینه، آزمایشی با کرت­های خردشده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد میبد استاد یزد در سال 1388 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سه دور مختلف آبیاری شامل 7، 14 و 21 روز یک‌بار (کرت­ه ای اصلی) و چهار سطح کاربرد کود سولفات پتاسیم شامل صفر، 100، 200، 300 کیلوگرم در هکتار (کرت­های فرعی) بود. در پایان فصل رشد، عملکرد دانه، کاه و کلش و بیولوژیک و همچنین اجزای عملکرد دانه شامل تعداد پنجه بارور و تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه جو بدون پوشینه اندازه­گیریشد. یافته­ ها نتایج نشان داد بیشترین عملکرد و اجزای آن در تیمار 7 روز یک‌بار آبیاری به­میزان 3147 کیلوگرم در هکتار حاصل‌شده که با افزایش دور آبیاری به 14 و 21 روز یک‌بار به ترتیب با کاهش 12 و 43 درصدی به­میزان 2761 و 1792 کیلوگرم در هکتار رسیده است. هم­چنین کاربرد کودهای پتاسیمی‌توانست خصوصیات زراعی گیاه را از جنبه­های مختلف بهبود بخشد و اثرات منفی تنش خشکی را کاهش دهد. نتایج مقایسه میانگین سطوح مختلف سولفات پتاسیم نشان داد که افزایش کاربرد کود پتاسه از صفر به 300 کیلوگرم در هکتار تأثیر مثبتی بر عملکرد داشته است؛ اما بین کاربرد 200 و 300 کیلوگرم در هکتار پتاسیم تفاوت معنی­داری در عملکرد دانه مشاهده نشد. در تیمار کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار پتاسیم بیشترین شاخص برداشت جو حاصل شد (1/36 درصد) که با عدم کاربرد کود پتاسیم شاخص برداشت به 32 درصد کاهش یافت. بیشترین تعداد پنجه بارور در ترکیب تیماری 7 روز یک‌بار آبیاری + 200 کیلوگرم پتاسیم (3.9 عدد) و کمترین تعداد پنجه بارور در ترکیب 21 روز یک‌بار آبیاری + عدم کاربرد پتاسیم (1.2 عدد) حاصل شد. مقایسه میانگین دورهای مختلف آبیاری نشان داد بیشترین و کمترین وزن هزار دانه جو به ترتیب در دورهای آبیاری 7 و 21 روز یک‌بار آبیاری و برابر با 36.7 و 38.7 گرم به دست آمده است. این نتایج نشان داد تنش خشکی اثرات منفی بسیار معنی­داری بر وزن هزار دانه دارد. در میان سطوح مختلف کاربرد سولفات پتاسیم تیمار عدم کاربرد پتاسیم کمترین (9/30 گرم) و تیمار 300 کیلوگرم در هکتار بیشترین (34 گرم) وزن هزار دانه را به دست آمد. نتیجه­ گیری بررسی نتایج نشان داد در صورت عدم محدودیت آبی می­توان 7 روز یک‌بار آبیاری را برای حصول به حداکثر عملکرد این گیاه زراعی توصیه نمود. نتایج نشان داد، جو بدون پوشینه می‌تواند تنش خفیف آبی را با کاهش عملکرد نسبتاً اندک تحمل نماید، لذا در مناطق کویری و خشک که با محدودیت شدید منابع آبی روبرو است می‌توان با 14 روز یک‌بار آبیاری عملکرد قابل قبولی نسبت به شرایط بدون تنش به دست آورد. همچنین کاربرد کودهای پتاسیمی‌ توانست خصوصیات زراعی گیاه را از جنبه‌های مختلف بهبود بخشد و اثرات منفی تنش خشکی را کاهش دهد. ازآنجاکه ازنظر آماری تفاوت معنی‌داری بین تیمار 200 و 300 کیلوگرم سولفات پتاسیم مشاهده نشد به­ منظور کاهش اثرات منفی زیست محیطی کاربرد کودهای شیمیایی کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار پتاسیم را می‌توان برای حصول به حداکثر عملکرد این گیاه زراعی توصیه نمود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تحمل به خشکی، جوی بدون پوشینه، دور آبیاری، سولفات پتاسیم،
عنوان انگلیسی Evaluation of different amount of potassium sulphat on yield and yield components of Hulless Barley (Hordeum vulgare L.) under different irrigation regims
چکیده انگلیسی مقاله Introduction Drought stress is one of the most important abiotic stress that leads to decreasing yield of crops, particular cereals, not only in Iran but also around the world. Accessing to sufficient nutrients like potassium is one of the ways that increase crop resistance. Potassium is an essential element to growing plants. This element is a multitasking nutrient in plants that use in activation of enzymes, osmotic control, carbohydrate production and partitioning and anion cation balance. So because of Hulless Barley importance for human, animals and birds feed, drought expansion in Iran and around the world, importance of potassium element to decrease drought stress effects, metabolic process improvement and plant photosynthesis, an experiment to find out the effects of drought stress and potassium on yield and yield components of Hulless Barley conducted. Materials and methods To find out effects of different irrigation regimes and different amounts of potassium on yield and yield components of Hulless Barley, a split plot experiment based on randomized complete block design with three replicates was conducted at the Research Farm of Islamic Azad University, Meybod Branch in 2012. Each block was consist of 3 main plots and 4 sub plots in each main plot. Main plot was consist of irrigation cycles: 7 days irrigation (control), 14 days irrigation (moderate stress) and 21 days irrigation (extreme stress). Sub plot was consist of 4 levels nutrient elements: 0, 100, 200 and 300 kg.ha-1 potassium sulphate. Different potassium levels were applied before sowing. At the end of growing season, grain yield, straw yield, biological yield measured. Also Fertile tiller number, grain number per spike and 1000 grain weight of Hulless Barley measured as yield components. Results and discussion Results showed that most yeild(3147.5 kg.h-1) and yield components achieved in 7 days irrigation cycle. Yield components decreased 12 and 43 percentage by increasing irrigation cycle to 14 and 21 days. Seed yield was 2761 and 1792 kg.h-1 at 14 and 21 irrigation cycle. Also potassium sulfate application improved agricultural characteristics and decreased negative effects of drought stress. Result showed that increase potassium sulphate application from 0 upto 300 kg.h-1 had significant effect on seed yield, but there was no significant difference between 200 and 300 kg.h-1 application. Maximum harvest index (36.1%) achieved at 200 kg.h-1 potassium sulphate applications. Minimum harvest index (32%) achieved at 0 kg.h-1 potassium sulphate applications. Maximum fertile tillers (1.2) was in 7 days irrigation cycle + 200 kg.h-1 potassium sulphate applications and minimum fertile tiller was in 21 days irrigation cycle + 200 kg.h-1 potassium sulphate applications. In 7 days irrigation cycle and 14 days irrigation cycle, 100 kg.h-1 potassium sulphate applications caused to increasing fertile tiller number. More potassium sulphate application had no significant effect on fertile tiller number. Also results showed that increase potassium sulphate application from 0 upto 100 kg.h-1 lead to increasing grain number per spike from 26.6 to 31. Among different amounts of potassium suphate application, no potassium sulphate application treatment had the lowest (30.9 gr) 1000 grain weight and 300 kg.h-1 potassium sulphate applications had highest (34 gr) 1000 grain weight. Conclusion Results showed in no water limitation condition recommended 7 days irrigation cycle for maximum yield. Results showed Hulless Barley can tolerate moderate water stress, so in water limitation condition 14 days irrigation cycle application can suggest for achievement acceptable biological yield of Hulless Barley. According to this experiment results, potassium nutrition can improve yield characteristics in water limitation. There was no significant difference between 200 or 300 kg.h-1 potassium sulphate application, so for reduce negative enviromental effects, 200 kg.h-1 potassium sulphate application can suggest for achievement acceptable yield of Hulless Barley.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله احمد رضا دهقانی تفتی | ahmad reza dehghani tafti
دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه بیرجند.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه بیرجند (Birjand university)

حسین شمسی |
استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی میبد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی میبد (Islamic azad university of maybod)

ابوالفضل مروتی |
استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی میبد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی میبد (Islamic azad university of maybod)

محمد جواد بابایی زارچ | mohammad javad babaei zarch
دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه بیرجند
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه بیرجند (Birjand university)

محمدحسن دهقانی تفتی | mohammad hassan dehghani tafti
کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی میبد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی میبد (Islamic azad university of maybod)

نشانی اینترنتی http://escs.birjand.ac.ir/article_578_44d0598aebb04fbc1d6f323f124dd8d7.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات