پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، جلد ۳۲، شماره ۳، صفحات ۸۴۳-۸۷۴

عنوان فارسی بنیانی برای طراحی مدل بلوغ کتابخانه دیجیتالی: کاربرد روش فراترکیب
چکیده فارسی مقاله ساخت کتابخانه دیجیتالی با چالش‌های بسیاری روبه‌رو است که به‌یکباره نمی‌توان بر آن‌ها چیره شد. پدیده‌هایی با چنین پیچیدگی، با مدل‌های بلوغ دنبال می‌شوند. در یک مدل بلوغ، ویژگی‌های یک پدیده در سطوح گوناگونی ‌تقسیم‌بندی می‌شوند و ابتدا باید ویژگی‌های هر سطح بهبود یا تحقق یابد و سپس، به بهبود ویژگی‌های سطح بعد از آن پرداخته شود. بر این پایه، برای کتابخانه دیجیتالی نیز می‌توان مدل بلوغ طراحی کرد تا با دنبال‌کردن آن، بتوان با کارایی و اثربخشی بیشتری به کتابخانه دیجیتالی دست یافت. از آنجا که برای کتابخانه دیجیتالی تا کنون مدل بلوغ طراحی نشده است، در اینجا با بررسی نوشتارهای کتابخانه دیجیتالی و مدل بلوغ با کاربرد رویکرد کیفی و روش فراترکیب، ویژگی‌های بلوغ کتابخانه دیجیتالی ارائه می‌شود تا بنیانی برای طراحی چنین مدلی به دست آید. با توجه به اینکه مفهوم بلوغ کتابخانه دیجیتالی دارای چند بعد و گسترده است، فراترکیب به‌عنوان روشی مناسب برای تلفیقی جامع از مدل‌های ارائه‌شده در حوزه‌های دیگر با نوشته‌های موجود در زمینه کتابخانه دیجیتالی بر پایه تفسیر و ترجمه آن‌هاست. بر این پایه، 68 منبع معتبر (38 منبع در حوزه کتابخانه دیجیتالی و 30 منبع در حوزه مدل بلوغ در حوزه‌های گوناگون) از میان منابع موجود برگزیده شدند. با تحلیل این منابع، سه مقوله، هفت مفهوم، و 35 کد برای ویژگی‌های بلوغ کتابخانه دیجیتالی به‌دست آمد که در میان آن‌ها، بیشترین تأکید مطالعات پیشین بر کاربرد سیستم‌های نرم‌‌افزار‌ی/سخت‌‌افزار‌ی به‌عنوان پشتیبان و توانمندساز کتابخانه دیجیتالی و مفهوم محتوای کتابخانه دیجیتالی است. ویژگی‌های یافت‌‌شده علاوه بر ایجاد بنیانی برای طراحی مدل بلوغ کتابخانه دیجیتالی می‌تواند به‌عنوان ابزاری در اختیار مدیران پروژه‌های کتابخانه دیجیتالی قرار گیرد تا با کاربرد آن‌ها وضعیت بلوغ پروژه خود را ارزیابی کرده و بتوانند برای دست‌یابی به سطوح بالاتر بلوغ برنامه‌ریزی کنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کتابخانه دیجیتالی، مدل بلوغ، فراترکیب، بنیان، ویژگی‌ها

عنوان انگلیسی A basis for designing digital library maturity model: Meta-synthesis method application
چکیده انگلیسی مقاله Digital Library (DL) development is faced with many challenges which cannot be overcome all at once. In such cases which are so complex, maturity models are utilized. In a maturity model, features of a phenomenon are classified into few levels so that improving or realizing the features of each level is the prerequisite of going to the next level. DL can also be approached by maturity model more efficient and effective. Since the maturity model for DL has not been designed yet, first, a literature review of the DL and maturity models using a qualitative approach and meta-synthesis method was done. According to the findings of the literature review, the maturity characteristics of DL are proposed to be a basis for designing DL maturity model. Since the concept of maturity and DL is extensive and has several dimensions, meta-synthesis has been found as a suitable method for comprehensive integration of the models offered in other areas with the existing literature in the field of DL based on their interpretation. To do so, 68 papers, 38 in the field of DL and 30 in the field of maturity models in various fields, were selected from the available resources. By analyzing these papers, three categories, seven concepts, and 35 codes obtained as DL maturity features. Among these findings, the focuses of previous studies have been on the use of software/ hardware systems as supporter and enabler of DL and the DL content. The found features, in addition to be a basis for designing of digital library model, can be a tool in the hands of project managers of DL for assessing the status of their projects and planning to achieve higher levels of maturity.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Digital library, Maturity, Maturity Model, Meta-synthesis

نویسندگان مقاله فاطمه شیخ شعاعی | fatemeh sheikhshoaei
tehran university of medical sciences
خ انقلاب، خ قدس، ک فردانش، دانشکده پیراپزشکی ط .4 گروه کتابداری پزشکی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی تهران (Tehran university of medical sciences)

نادر نقشینه | nader naghshineh
university of isfahan and member of central library of isfahan university of tehran
خ کارگر شمالی، بزرگراه جلال آل احمد، دانشکده مدیریت
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

سیروس علیدوستی | sirous alidousti
iranian research institute for information science and technology irandoc
خ انقلاب، نبش فلسطین، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران
سازمان اصلی تایید شده: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران

مریم ناخدا | maryam nakhoda
university of isfahan and member of central library of isfahan university of tehran
خ کارگر شمالی، بزرگراه جلال آل احمد، دانشکده مدیریت
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)


نشانی اینترنتی http://jipm.irandoc.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1778-4&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1504/article-1504-404089.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده کتابداری و اطلاع رسانی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات