این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)، جلد ۱۹، شماره ۲، صفحات ۱-۲۰
عنوان فارسی دیالکتیک امید و ناامیدی در داستان شیخ‌صنعان و پیرچنگی عطار نیشابوری براساس نظریۀ «اصل امید» ارنست بلوخ
چکیده فارسی مقاله حکایت‌ها و آموزه­های‌ عرفانی‌ همواره بیانگر سیر تکاملی و رشد درونی انسان‌ بوده‌اند. ‌انسان در جهان مادی باوجود تمام پستی‌وبلندی‌ها و واقعیت‌های ‌تلخ، همواره به‌دنبال سعادت و آسایشی ‌کامل بوده ‌است. بر همین مبنا، امید یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم در زندگی بشر به ‌شمار می‌آید. فلاسفه، اندیشمندان‌ و نظریه‌پردازان بسیاری در گسترۀ مفاهیم ادبی، از امید به‌مثابه میل درونی انسان سخن‌گفته‌اند. در این میان، امید و باور به آرمان‌شهر موضوعی ­است ‌که ارنست ‌بلوخ، معروف به «فیلسوف امید»، بدان پرداخته ‌است. ‌در این پژوهش، با روش توصیفی ـ تحلیلی دو ‌داستان «شیخ‌صنعان» و «پیرچنگی» از عطار نیشابوری، باتکیه‌بر «اصل امید» ارنست ‌بلوخ بررسی شده‌ است. یافته‌ها نشان می‌دهند که انسان همواره با امید و میل به زندگی و رسیدن به جهانی والاتر، از واقعیت‌ها می‌گذرد و با گذر از ناامیدی، با درک عمیق آرمان‌شهر به ‌آن نزدیک‌تر می‌شود. این همان ‌اصل «نه‌هنوز» بلوخ ‌است؛ اصلی که بنیان ‌حرکت به‌سوی اتوپیا و حرکت دیالکتیک پیش‌رونده نامیده می‌شود؛ یعنی انسان هنوز آن چیزی نیست که باید باشد. ازاین‌رو، همۀ پدیده‌ها «نه‌هنوز» هستند که برای دست‌یافتن به غایت خود دگرگون شده‌اند تا به امید و آرمان ‌جایشان در انتهای زمان واصل شوند. همسو با این نظریه، عطار با اشعار عرفانی خود و ارائۀ جهان‌بینی عمیقی از تجارب روحی و عرفانی و با دیدگاه جدانبودن بنده و خالق، تمامی رنج‌ها را بی‌معنا می­داند و ایمان، عشق و امید را تنها راه نجات و نیروی محرک و انگیزه‌ای برای داشتن آینده‌ای بهتر معرفی ‌می‌کند. او همچنین امید و درد را به­عنوان دیالکتیک تز و آنتی‌تز، از عناصر کلیدی برای رسیدن به ‌کمال یا وحدت می‌داند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عطار نیشابوری،ارنست بلوخ،امید،شیخ‌ صنعان،پیر چنگی،
عنوان انگلیسی The Dialectic of Hope and Despair in Attar’s Stories Sheikh San’an and The Old Minstrel, Based on Ernst Bloch’s Principle of Hope
چکیده انگلیسی مقاله Mystical tales and teachings have always reflected the evolutionary journey and inner development of human beings. In the material world—with all its vicissitudes and bitter realities—humans have perpetually sought perfect happiness and peace. From this premise, hope emerges as one of the most essential concepts in human existence. Numerous philosophers, thinkers, and literary theorists have addressed hope as an intrinsic human desire. The theme of hope and belief in utopia has been extensively explored by Ernst Bloch, renowned as the Principle of Hope. This study employs a descriptive-analytical method to examine two of Attar’s stories—Sheikh San’an and The Old Minstrel (Pir-e Changi)—through the lens of Bloch’s Principle of Hope. The findings of the study reveal that humans, perpetually driven by hope and a yearning for life and a higher realm, transcend harsh realities. By navigating despair and deeply engaging with utopian ideals, they progress toward their aspirations. This aligns precisely with Bloch’s principle of the "Not-Yet"—a foundational concept for utopian striving and progressive dialectical processes. According to this principle, humans are "not-yet" what they are destined to become; thus, all phenomena exist in a state of potentiality, evolving toward their ultimate purpose where hope and idealism culminate at the end of time. Attar’s mystical poetry and profound spiritual worldview resonate with this theory. He portrays suffering as meaningless when viewed through the lens of the inseparable bond between servant and Creator. Faith, love, and hope emerge as the sole paths to salvation and as dynamic forces motivating toward a better future. Attar presents hope and suffering as dialectical counterpartsthesis and antithesis that constitute pivotal elements in the journey toward perfection and unity.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله عطار نیشابوری,ارنست بلوخ,امید,شیخ‌ صنعان,پیر چنگی
نویسندگان مقاله زهرا رشادی نژاد |
گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

محبوبه خراسانی |
دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف اباد، ایران

عطامحمد رادمنش |
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف اباد، ایران

نشانی اینترنتی https://jpll.ui.ac.ir/article_29653_6d2f3a4a0c7c278d719891cde6dae732.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات