این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات باستان شناسی، جلد ۱۷، شماره ۲، صفحات ۱۲۷-۱۴۳
عنوان فارسی سنگ به‌عنوان نماد در آئین‌های تدفینی حوزۀ فرهنگی اسروبنایا-آندرونوو
چکیده فارسی مقاله این پژوهش به بررسی نقش سنگ به‌عنوان جانشین نمادین پیکر متوفی در آئین‌های تدفینی حوزۀ فرهنگی اسروبنایا-آندرونوو در اواخر عصر مفرغ در منطقۀ اورال جنوبی می‌پردازد. مبنای پژوهش، داده‌های به‌دست‌آمده از گورستان تپه‌ای کاشکاروفسکی (واقع‌در بخش ماورالنهر از اورالِ باشقیرستان) است، به‌ویژه گور شمارۀ 3 از تپۀ شمارۀ 5 که در آن یک استل سنگی انسان‌نما کشف شد و به‌عنوان عنصر مرکزی یک «سنوتاف» (قبر یادبود بدون جسد) تفسیر گردید. به‌نظر می‌رسد که در این بستر، سنگ علاوه‌بر داشتن کارکردی مقدس، جایگزین بدن غایب متوفی نیز بوده است. این پژوهش گونه‌شناسی مجموعه‌های مشابه را ارائه کرده و آن‌ها را بر اساس نحوۀ قرارگیری عمدی و ویژگی‌های سنگ‌ها در گودال‌های تدفین به چهار گروه تقسیم می‌کند؛ گروه A سنگ‌های شبیه استل که در گودال‌های تدفین قرار داده شده‌اند. گروه B سنگ‌های منفرد که به‌طور عمدی در کف گودال گذاشته شده‌اند و گاه حالت بدن خمیده را شبیه‌سازی می‌کنند. گروه‌های C و D شامل سنوتاف‌هایی با چند سنگ یا یک تخته‌سنگ منفرد در کف قبر قرار گرفته است. گودال تدفین با استل سنگی در گورستان کاشکاروفسکی در‌واقع یک مجموعۀ تدفینی سنوتاف منحصر‌به‌فرد است که در آن قرار دادن عمدی سنگ در کف گودال را می‌توان با اطمینان به آئین جایگزینی بدن متوفی نسبت داد. تعداد اندک نمونه‌های مشابه، نشان‌دهندۀ غیرمعمول بودن این رسم در آئین تدفینی مردم اسروبنایا-آندرونوو در جنگل‌استپ اورال جنوبی در اواخر عصر مفرغ است. خاستگاه این سنت هم‌چنان نامشخص است، اما پیوند آن با سنت‌های تدفینی آلاکول-فدوروفو در محوطه‌های اورال جنوبی و قزاقستان شناسایی شده است. برای تأیید این فرضیه، لازم است دامنۀ منابع باستان‌شناسی گسترش یابد. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عصر مفرغ جدید،اورال جنوبی،منطقۀ ماورالنهر اورال در باشقیرستان،آئین تدفین،استل سنگی،سنوتاف‌ها،
عنوان انگلیسی Stone as Symbol in the Funerary Practice of the Srubnaya-Andronovo Cultural Sphere
چکیده انگلیسی مقاله This article is devoted to analyzing the role of stone as a symbolic substitute for the body of the deceased in the funerary practices of the Srubnaya-Andronovo cultural circle during the Late Bronze Age in the Southern Urals. The research is based on materials from the Kashkarovsky kurgan burial ground (Bashkir Trans-Urals), particularly Burial 3 of Kurgan 5, where an anthropomorphic stone stele was discovered and interpreted as the central element of a cenotaph. It is suggested that, in this context, the stone fulfilled a certain sacred function and also served as a substitute for the absent body of the deceased. The study presents a typology of similar complexes, distinguishing four groups based on the intentional placement and characteristics of stones in burial pits. Group A includes stele-like stones in burial pits; Group B consists of individual stones deliberately laid at the bottom of the burial pit, sometimes imitating a flexed body position; Groups C and D comprise cenotaphs with several stones or single slabs at the bottom of the grave. The burial pit with a stone stele at the Kashkarovsky burial ground is, in fact, a unique funerary cenotaph complex in which the deliberate placement of a stone at the bottom can be confidently associated with the ritual of substituting for the bodies of the deceased. The limited number of analogies points to the atypical nature of this rite in the funerary practice of the Srubnaya-Andronovo population of the Late Bronze Age Southern Ural forest-steppe. The origin of the tradition remains unclear; however, its connection with the Alakul-Fedorovo funerary traditions of sites in the Southern Urals and Kazakhstan has been identified. Confirmation of this hypothesis requires an expansion of the archaeological source base.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله عصر مفرغ جدید,اورال جنوبی,منطقۀ ماورالنهر اورال در باشقیرستان,آئین تدفین,استل سنگی,سنوتاف‌ها
نویسندگان مقاله ایلشات بخشیه‌ف |
پژوهشگر ارشد مؤسسۀ مطالعات قوم‌نگاری «آر. جی. کازیف» وابسته به مرکز پژوهش فدرال اوفا، آکادمی علوم روسیه، اوفا، روسیه.

نشانی اینترنتی https://jarcs.ut.ac.ir/article_103010_4e9035fa90059caaa284cb301487b898.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات