کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، جلد ۲۵، شماره ۶۳، صفحات ۳۹-۶۹
عنوان فارسی شیوه‌های استدلال در عجایب‌المخلوقات و غرایب‌الموجودات
چکیده فارسی مقاله عجایب ­المخلوقات و غرا­یب ­الموجودات، تألیف محمّدبن محمود بن احمد طوسی از نمونه نثرهای شیوای ادب فارسی در سدۀ ششم هجری ­است. این کتاب ده «رکن» دارد که به حکایات، پدیده ­ها، عناصر و مخلوقات شگفت ­انگیز عالم اختصاص دارد. در این پژوهش که به شیوۀ تحلیلی-توصیفی انجام شده است، روش­ های اقناع مخاطب بررسی می ­شود. هدف از پژوهش حاضر، اثبات توانمندی گوینده در طرح اندیشه ­های اعتقادی، معرّفی شگفتی­ های آفرینش و در نهایت، چگونگی بهره ­گیری او از شیوه ­های اقناع مخاطب برای پذیرش سخنان خود است. نویسنده در مواردی با یاری­ گرفتن از قیاس و تمثیل و در شکلی گسترده­ تر با استناد به قرآن، روایات و سخنان حکما به توجیه شگفتی ­ها و غرایب می­ پردازد. حاصل پژوهش نشان می ­دهد که در بیشتر موارد، نویسنده قصد دارد با استدلال­­ های مبتنی بر آیات قرآنی و روایات، بین علم و دین پیوند برقرار کند. اشاره به خواص شگرف سنگ ­ها، گیاهان و داروها، کنش­ های خارق ­العادۀ حیوانات، اتّفاقات شگرف همراه با استدلال­ هایی که ریشه در اعتقادات گوینده دارد، گویای آن است که در لایۀ زیرین گزارش ­ها و حکایات، اهدافی با بار عاطفی ایدئولوژیک و بعضاً تبلیغاتی نهفته است و این موضوع، دلیل روشنی بر هدفمندبودن ساختار عجا­یب المخلوقات و غرا­یب­ الموجودات است. در واقع نویسنده تحت تأثیر اندیشه­ های مذهبی و گرایش ­های کیهان­ شناختی خود تلاش می ­کند با این شیوه استدلال­، مخاطب را به تفکّر در آفرینش و شناخت پروردگار عالم برانگیزد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات،محمّدبن محمود طوسی،استدلال،اقناع مخاطب،
عنوان انگلیسی Persuasion in The Ajayeb Almakhlooghat and Gharayeb Almowjoodat
چکیده انگلیسی مقاله The Ajayeb Almakhlooghat and Gharayeb Almowjoodat was written by Mohammad ibn- Mahmoud ibn- Ahmad Tousi in 6th century AH. It has 10 major chapters that narrate wonderful phenomena, events and creatures. The present study is a descriptive-analytic reading of persuasion techniques in this work to show how the author uses different mechanisms to ideologies, and wonders of creation. It is shown that the author relies on allegorical stories and parables from the holy book to justify strange phenomena in this world. Results indicate that the author refers to verses in the holy book to relate religion to science. References to wonderful features of rocks and plants, strange animal behaviors, and extraordinary events are intertwined with the author’s ideological and propagandic beliefs, revealing the didactic nature of the work. In fact, the author uses cosmologic and ideologic orientation to persuade his readers to reflect on creation and the Creator.
Keywords: The The Ajayeb Almakhlooghat and Gharayeb Almowjoodat, persuasion, Mohammad ibn- Mahmoud ibn- Ahmad Tousi
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات,محمّدبن محمود طوسی,استدلال,اقناع مخاطب
نویسندگان مقاله حمید جعفری قریه علی |
دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان

جلیل شاکری |
استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان

محمد نجفی |
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان

نشانی اینترنتی https://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_3588_9fe58ade8c379b8a0515d83149a18fe3.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات