این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مدیریت بیابان، جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۱۰۹-۱۴۰
عنوان فارسی خشکیدگی برخی دریاچه‌های شور جهان، پراکنش و علت‌های آن
چکیده فارسی مقاله بیابان‌زایی بیابان‌زایی نوعی تخریب تدریجی زمین است که در آن زمین‌های حاصلخیز و بارور به تدریج دچار زوال تولید می‌شوند و شروع این فرایند با تشدید خشکی زمین آغاز می‌شود. این پدیده معمولا به دلیل ترکیبی از فرآیندهای طبیعی و فعالیت‌های انسانی رخ می‌دهد که می‌تواند عواقب وخیمی برای انسان، محیط‌زیست و اقتصاد محلی داشته باشد. در این میان، خشک‌شدن دریاچه‌های شور به‌عنوان مسئلۀ جدی در سرتاسر جهان، نقش مهمی در بروز پدیده بیابان‌زایی ایفا می‌کنند. دریاچه‌های شور باقیمانده دریاچه‌های دورۀ کواترنری هستند که به‌دلیل عدم ارتباط با آب‌های آزاد، در اثر تغییرات اقلیمی و عوامل انسانی، به طور مداوم دچار نوسان سطح آب، فروکش و تهی‌شدگی می‌شوند. پژوهش‌جاری به مرور وضعیت دریاچه‌های خشک در نقاط مختلف جهان از جمله دریاچه ارومیه، دریاچه پوپو، دریاچه نمک بزرگ، دریاچه اوونز، دریای مرده، دریاچه واکر، دریاچه سالتون و دریای آرال و همچنین علت‌های خشکیدگی و پیامدهای ناشی از آن را مورد واکاوی قرارداده است. نتایج حاکی از آن است که علت اصلی خشک شدن این دریاچه‌ها به میزان 40% ناشی از تغییرات اقلیمی شامل افزایش دما، کاهش بارش و تغییر الگوی جوی است که به تبخیر بیشتر آب دریاچه‌ها و کاهش سطح آب منجر می‌شود و 60% ناشی از عوامل انسانی از جمله فعالیت‌های کشاورزی، برداشت بی‌رویه آب، ساخت و ساز، آلودگی و مدیریت نادرست منابع آب است. این فعالیت‌ها به شدت بر زیست‌بوم‌های آبی تاثیر می‌گذارند و موجب کاهش سطح آب و در پایان خشک شدن دریاچه‌ها می‌شوند که در نتیجۀ آن موجب ایجاد آلودگی هوا، شیوع بیماری‌های تنفسی، مشکلات بهداشتی، گرد و غبار، کاهش درآمد کشاورزی، از دست رفتن حاصلخیزی خاک و تخریب زمین‌های کشاورزی، مهاجرت مردم، فروپاشی اقتصاد محلی و کاهش فرصت‌های شغلی در این مناطق و اطراف آن‌ها می‌شود. تخریب تدریجی زمین به بیابان خشک است که در آن زمین‌های حاصلخیز و قابل کشت به تدریج به بیابان تبدیل می‌شوند. این پدیده معمولا به دلیل ترکیبی از فرآیندهای طبیعی و فعالیت‌های انسانی رخ می‌دهد که می‌تواند عواقب وخیمی برای محیط زیست، اقتصاد و جوامع محلی به همراه داشته باشد. در این میان، خشک شدن دریاچه‌های شور به عنوان یک مسئله جدی در سرتاسر جهان، نقش مهمی در بروز پدیده بیابان‌زایی ایفا می‌کند. دریاچه‌های شور باقیمانده دریاچه‌های دوران سوم زمین‌شناسی هستند که به دلیل عدم ارتباط هیدرولیکی با آب‌های آزاد، در اثر تغییرات اقلیمی و عوامل انسانی، به طور مداوم دچار نوسانات آب، فروکش و تهی‌شدگی می‌شوند. حال در این میان این مقاله به مطالعه دریاچه‌های خشک در نقاط مختلف جهان از جمله دریاچه ارومیه، پوپو، نمک بزرگ، اوونز، مرده، واکر، سالتون و آرال و همچنین عوامل خشک شدن و پیامدهای ناشی از این پدیده می‌پردازد. به همین منظور، اطلاعاتی در خصوص دلایل خشک‌شدن این دریاچه‌ها جمع‌آوری شده است. نتایج حاکی از آن است که علت اصلی خشک شدن این دریاچه‌ها به میزان 40 درصد ناشی از تغییرات اقلیمی شامل افزایش دما، کاهش بارش و تغییر الگوی جوی است که به تبخیر بیشتر آب دریاچه‌ها و کاهش سطح آب منجر می‌شود و 60 درصد ناشی از عوامل انسانی از جمله فعالیت‌های کشاورزی، برداشت بی‌رویه آب، ساخت و ساز، آلودگی و مدیریت نادست منابع آب است. این فعالیت‌ها به شدت بر اکوسیستم‌های آبی تاثیر می‌گذارند و باعث کاهش سطح آب و در نهایت خشک شدن دریاچه‌ها می‌شوند که در نتیجه آن این عوامل اغلب منجر به ایجاد آلودگی هوا، شیوع بیماری‌های تنفسی، مشکلات بهداشتی، گرد و غبار، کاهش درآمد کشاورزی، از دست رفتن حاصلخیزی خاک و تخریب زمین‌های کشاورزی، مهاجرت مردم، فروپاشی اقتصاد محلی و کاهش فرصت‌های شغلی در این مناطق و اطراف آن‌ها می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بیابان‌زایی،گرد و غبار،اثرات اجتماعی و اقتصادی،دریاچه‌های داخلی،
عنوان انگلیسی The drying up of saline lakes in the world, its distribution and reasons
چکیده انگلیسی مقاله Desertification is a gradual degradation of land into deserts in which fertile, arable land gradually turns into deserts. This phenomenon typically results from a combination of natural processes and human activities, and it can have serious consequences for the environment, economy, and local communities. One major contributor to desertification is the drying up of saline lakes, which is a critical global issue. Saline lakes are remnants of Quaternary lakes that, due to the lack of hydraulic connection with open waters, are subject to water fluctuations, subsidence, and depletion caused by both climate change and human factors. This study examines the status of dry lakes around the world, including Lake Urmia, Lake Popo, Great Salt Lake, Owens Lake, Dead Sea, Lake Walker, Salton Sea, and the Aral Sea. It also explores the factors contributing to the drying of these lakes and the consequences of this phenomenon. The findings suggest that the primary causes of lake desiccation are 40% attributable to climate change—such as increased temperatures, decreased precipitation, and changes in atmospheric patterns—that lead to higher evaporation rates and reduced water levels. The remaining 60% of the causes are linked to human activities, including agricultural practices, excessive water extraction, construction, pollution, and poor water resource management. These human-induced activities severely impact aquatic ecosystems, leading to a decline in water levels and the eventual drying of lakes. The consequences of this process are far-reaching, including air pollution, the spread of respiratory diseases, health problems, increased dust levels, reduced agricultural productivity, loss of soil fertility, and the destruction of agricultural land. Additionally, it causes the migration of populations, the collapse of local economies, and a decrease in job opportunities in affected areas and their surrounding regions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بیابان‌زایی,گرد و غبار,اثرات اجتماعی و اقتصادی,دریاچه‌های داخلی
نویسندگان مقاله رقیه محمدلو |
دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، گرایش حفاظت آب و خاک، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

حسام احمدی بیرگانی |
دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

نشانی اینترنتی https://www.jdmal.ir/article_722204_eb30ae3947addc3aa6aeac4197d21d66.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات