|
|
تاریخ روابط خارجی، جلد ۲۵، شماره ۱۰۰، صفحات ۱۰۶-۸۷
|
|
|
| عنوان فارسی |
مؤلفه‌های مؤثر بر نقض موضع بی‌طرفی ایران و اشغال کشور توسط قوای متفقین در جنگ جهانی دوم از منظر ژئوپلیتیک کلاسیک |
|
| چکیده فارسی مقاله |
مقارن با شروع جنگ جهانی دوم (1945-1939م.)، دولت ایران بدون درنگ در بیانیه‌ای موضع بی‌طرفی خود را نسبت به طرفین مخاصمه اعلام کرد، اما پس از یورش آلمان به شوروی در ژوئن 1941م. قوای متفقین قلمرو ایران را اشغال نمودند. تاکنون مطالعات متعددی در باب عوامل مؤثر بر اشغال ایران در جنگ جهانی دوم صورت گرفته است. با این حال، در این مطالعات کمتر به مقتضیات ژئوپلیتیک اشغال ایران ذیل مفهوم ژئوپلیتیک کلاسیک پرداخته شده است. در چارچوب ژئوپلیتیک کلاسیک کنش متقابل، مؤلفه‌های اقتصادی، امنیتی و فرهنگی کشورها با یکدیگر، یکتاگونگی سرنوشت ژئوپلیتیک آنها را رقم خواهد زد. به ویژه در باب تحقق بی‌طرفی یک کشور در منازعات بین‌المللی، مقتضیات ژئوپلیتیک آن کشور نیز نقش تعیین‌کننده خواهد داشت. در این راستا سؤال پژوهش حاضر آن است که چگونه عملکرد توأمان مؤلفه‌های ژئواکونومیک، ژئوکالچر و مقتضیات مربوط به جایگاه ژئواستراتژیک ایران نسبت به طرفین مخاصمه سبب اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم گردید. در این راستا کوشش گردیده به روش توصیفی- تحلیلی و با اتکاء به مستندات تاریخی و در چارچوب دیدگاه ژئوپلیتیک کلاسیک علل اشغال ایران توسط متفقین در این مقطع زمانی بررسی شود. یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که از سپتامبر 1941م. بقای وجودی شوروی در برابر حمله آلمان بدون دسترسی به کمک‌های متفقین از طریق ایران غیرممکن بود. ضمن اینکه اشغال ایران تأمین منابع فسیلی مورد نیاز متفقین به ویژه بریتانیا را تضمین می‌نمود. همچنین از منظر ژئوپلیتیک فرهنگی هم‌ذات پنداری تفکر ناسیونالیستی پهلوی اول با ایدئولوژی نازیسم نیز در نقض بی‌طرفی و اشغال ایران توسط متفقین مؤثر واقع شد |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
ایران،جنگ جهانی دوم،متفقین،نقص بی‌طرفی،اشغال ایران،ژئوپلیتیک کلاسیک، |
|
| عنوان انگلیسی |
Factors Influencing the Violation of Iran Neutrality and the Occupation of It by the Allied Forces in World War II: A Classical Geopolitical Perspective |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
With the onset of World War II (1939-1945 AD), the Iranian government immediately declared its neutrality towards the warring parties in a statement. However, following Germany's invasion of the Soviet :union: in June 1941 AD, the Allied forces occupied Iranian territory. Numerous studies have examined the factors influencing the occupation of Iran in World War II. Nevertheless, these studies have paid less attention to the geopolitical requirements of Iran's occupation within the framework of the concept of classical geopolitics. In the classical geopolitical view, the interaction between the economic, security, and cultural components of countries determines their unique geopolitical destiny. Especially regarding the realization of a country's neutrality in international conflicts, the geopolitical requirements of that country play a decisive role. Accordingly, the main question of the present research is: how did the combined performance of geoeconomic and geocultural factors, along with the requirements of Iran's geostrategic position relative to the belligerent parties, lead to the occupation of Iran by the Allies in World War II? In order to answer this question, this research, using a descriptive-analytical method and relying on historical documents, examines the causes of the Allied occupation of Iran during this period within the framework of the classical geopolitical perspective. The findings of this research indicate that from September 1941 AD, the survival of the Soviet :union: against the German invasion was practically impossible without access to Allied aid through Iran. Furthermore, the occupation of Iran ensured the supply of needed fossil resources for the Allies, especially Britain. Also, from a cultural geopolitical perspective, the identification of the nationalist thought of Reza Shah Pahlavi with Nazi ideology played an effective role in the violation of neutrality and the occupation of Iran by the Allies |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
ایران,جنگ جهانی دوم,متفقین,نقص بی‌طرفی,اشغال ایران,ژئوپلیتیک کلاسیک |
|
| نویسندگان مقاله |
احسان لشگری تفرشی |
دانشیار جغرافیای سیاسی گروه جغرافیای دانشگاه یزد، یزد - ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://www.hfrjournal.ir/article_223042_304273206da8a3371e0c99176d0aead4.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|