شعر پژوهی، جلد ۱۷، شماره ۱، صفحات ۳۵-۵۴
عنوان فارسی بررسی دگردیسی‌های روایات فریدون از اوستا تا طومارهای نقالی
چکیده فارسی مقاله بررسی دگردیسی‌های روایات فریدون از اوستا تا طومارهای نقالی
چکیده
فریدون یکی از بزرگ‌ترین پادشاهان پیشدادی است که در گستره­ی متون پیش و پس از اسلام و طومارها، روایات متعددی را به خود اختصاص داده است. هدف این پژوهش، بررسی توصیفی تحلیلی روایات فریدون در اوستا و متون پیش از اسلام، شاهنامه، تواریخ دوره­ی اسلامی و طومارهای نقالی است تا روشن شود که چه دگردیسی­هایی در روایات این پادشاه پیشدادی صورت گرفته است.پس از واکاوی روایات در پیوند با این داستان، این نتیجه حاصل شد که اگرچه در مواردی چون نبرد فریدون با ضحاک و تقسیم جهان بین سه پورش، هم­سویی قابل‌توجهی با شاهنامه دیده می­شود؛ اما تطورات و دگردیسی­هایی در این متون نسبت با شاهنامه دیده می­شود که یا نتیجه­ی آبشخور دیگرگون این روایات و یا حاصل دخل و تصرفاتی است که با دور شدن از بستر اسطوره­ای روایت، به این متون راه یافته است؛ برای نمونه این سیمرغ است که مانع کشتن ضحاک می­شود تا معاملت او به قیامت بماند یا کاوه با ضحاک طرح دوستی می­افکند و با حیله و تدبیر او را به دماوند می­برد و بنا بر دستور هوم عابد، ضحاک را در دماوند حبس و پنج طلسم بر او استوار می­کند. مورد دیگر اینکه ضحاک با کوهی که بدان بسته شده، پرواز می­کند و فریدون در شهر بهرریز(ری)، دیگربار او را درمی­یابد. ازدیگرسو این ایرج است که از سلم و تور باج می­خواهد و زمینه­ی دشمنی را فراهم می­آورد و تقسیم جهان نیز با آزمون پرتاب تیر و کمان اعمال می­شود یا برخلاف شاهنامه، برماین، وزیر سلکت است که فریدون را شیر دانش ارزانی می­کند.
 
 
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله برمایه،پیشااسلامی و پسااسلامی،دگردیسی،ضحاک،کاوه،فریدون،متون،
عنوان انگلیسی An analyzing the transformations of Fereydon's narratives from Avesta to Naqali scrolls
چکیده انگلیسی مقاله After analyzing the narrations of Fereydun in the Avesta and pre-Islamic texts, the Shahnameh, the histories of the Islamic period, and the Naqali scrolls, it became clear that although in general, the narrations of these texts are similar with the Shahnameh, there are some transformations in these texts compared with the Shahnameh. we can see that this is either the result of different sources of these traditions, or the result of interferences that have made their way to these texts by moving away from the mythological context of the narration. Among these metamorphoses, the following can be mentioned: Simorgh, Zahak and resurrection, The War of the Magicians and Breaking Zahak's Spell, Zahak's Death, Kaveh's Friendship Plan with Zahak, Nimrod of Jamshid (Feridon), Zahak's Flight, lovely Zahak, Zahak and volcano, Bermayan and milk of science, Fereydon's Horse Riding, Iraj / Bahram Abarkoohi's Daughter / Shahnawaz / Irandekht, Fereydon's Three Pours and the Connection with the Daughters of the King of Egypt and Triple Conditions, Mirab's Conspiracy, Fereydon's Flight, Fereydon's enchantment, dividing the world with a bow and arrow, Iraj's blackmailing of Salm and Tour, the sin of Fereydon and Toraj, Kushak and Farkushak.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله برمایه,پیشااسلامی و پسااسلامی,دگردیسی,ضحاک,کاوه,فریدون,متون
نویسندگان مقاله محمود رضایی دشت ارژنه |
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

سیده زهرا ملک پور |
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی (گرایش ادبیات حماسی) دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

نشانی اینترنتی https://jba.shirazu.ac.ir/article_7808_d32fe1b173dba415aba4d34e29078cd2.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات