|
|
باغ نظر، جلد ۲۲، شماره ۱۴۳، صفحات ۴۱-۵۲
|
|
|
| عنوان فارسی |
بازخوانی مفهوم «معماری انتقادی» براساس آرای مایکل هیز و جین رندل |
|
| چکیده فارسی مقاله |
بیان مسئله: مفهوم «معماری انتقادی» به‌عنوان پاسخی به محدودیت‌های تعاریف سنتی از «معماری» به‌عنوان «ابزار فرهنگ» یا «فرم مستقل»، در جهت ارائۀ دیدگاهی جامع‌تر مطرح شده است. این مفهوم نخستین‌بار توسط مایکل هیز معرفی و پس از آن توسط جین رندل بازتعریف شد. بااین‌حال، ابعاد مختلف نسبت این مفهوم به نقد معماری و ظرفیت آن در ایجاد تغییرات اجتماعی و فرهنگی همچنان نیازمند بررسی دقیق و تعریف مجدد است.
هدف پژوهش: هدف این پژوهش، تبیین ریشه‌های نظری مؤثر در شکل‌گیری مفهوم «معماری انتقادی» و ارائۀ تعریفی جامع از آن و تحلیل رابطۀ آن با مفهوم «نقد معماری» است.
روش پژوهش: این مقاله این هدف را از طریق بررسی مفهوم «معماری انتقادی» با تمرکز بر نظریات مایکل هیز و جین رندل، دو تن از اندیشمندان و نظریه‌پردازان حوزۀ معماری، دنبال می‌کند. راهبرد این پژوهش «تحلیل محتوا» و «تفسیر متون» و روش آن «بررسی اسنادی» است. برای این منظور، از مقالات و متون اصلی این دو نظریه‌پرداز استفاده و رویکردهای آن‌ها نسبت به مفاهیمی چون «فرهنگ»، «فرم»، «طراحی» و «نقد» تحلیل و مقایسه شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که «معماری انتقادی» از ریشه‌های نظری عمیقی در اندیشه‌های فلسفی «نظریۀ انتقادی» بهره می‌گیرد. هیز «معماری انتقادی» را در فضایی میان «فرهنگ» و «فرم» تعریف می‌کند که با ارائۀ فرم‌های مقاوم و اعتراضی، زمینه نقد ایدئولوژی‌های غالب را فراهم می‌آورد و بدین‌ترتیب، معماری را به ابزاری برای بازاندیشی در ارزش‌های فرهنگی تبدیل می‌کند. رندل نیز این مفهوم را به‌عنوان فرایندی «میان‌رشته‌ای» معرفی می‌کند که مرزهای سنتی میان «طراحی» و «نقد» را از میان برمی‌دارد و آن‌ها را به اشکالی از «عمل انتقادی» تبدیل می‌کند. این پژوهش نتیجه می‌گیرد که «معماری انتقادی» می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای نقد و تغییر اجتماعی و امکانی برای بازاندیشی در ارزش‌ها و ایدئولوژی‌های غالب در بستر معماری ایفای نقش کند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
معماری انتقادی،نقد معماری،نظریۀ انتقادی،مایکل هیز،جین رندل، |
|
| عنوان انگلیسی |
Rereading the Concept of “Critical Architecture” based on the thoughts of Michael Hays and Jane Rendell |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Problem statement: The concept of “critical architecture” emerged as a response to the limitations of traditional definitions of “architecture” as either a “cultural instrument” or an “autonomous form.” It seeks to offer a more comprehensive and reflective perspective. Initially introduced by Michael Hays in 1984 and later redefined by Jane Rendell in 2007, this concept has evolved over time. However, the various dimensions of its relationship with architectural criticism, as well as its potential to contribute to social and cultural transformation, still require thorough examination and redefinition.
Research objective: This study aims to investigate the theoretical foundations that have influenced the formation of the concept of “critical architecture,” to offer a comprehensive definition of it, and to analyze its relationship with the concept of “architectural criticism.”
Research method: This article pursues its objective by examining the concept of “critical architecture” with a focus on the theories of Michael Hays and Jane Rendell, two prominent thinkers and theorists in the field of architecture. The research strategy employs “content analysis” and “textual interpretation,” while the method adopted is “documentary analysis.” To this end, the original texts and articles of these two theorists have been studied, and their approaches to key concepts such as “culture,” “form,” “design,” and “criticism” have been analyzed and compared.
Conclusion: The findings of this study indicate that “critical architecture” draws on profound theoretical roots grounded in the philosophical discourse of “critical theory.” Hays defines “critical architecture” within a space between “culture” and “form,” where resistant and oppositional forms enable the critique of dominant ideologies. Rendell, on the other hand, conceptualizes it as an “interdisciplinary” process that dissolves traditional boundaries between “design” and “criticism,” transforming them into forms of “critical practice.” The study concludes that “critical architecture” can serve as a tool for social critique and transformation, providing a framework to rethink dominant values and ideologies within the context of architecture. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
معماری انتقادی,نقد معماری,نظریۀ انتقادی,مایکل هیز,جین رندل |
|
| نویسندگان مقاله |
اکبر دبستانی رفسنجانی |
دانشجوی دکتری معماری، دانشکدۀ معماری، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
سعید حقیر |
دانشیار، دانشکدۀ معماری، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
سعید خاقانی |
استادیار، دانشکدۀ معماری، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://www.bagh-sj.com/article_218811_495f62536934680575626769968bed84.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|