نامه انجمن حشره شناسی ایران، جلد ۴۵، شماره ۲، صفحات ۱۶۱-۱۷۹

عنوان فارسی ارزیابی توانایی زنبور Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae) در کنترل Agonoscena pistaciae (Hemiptera: aphalaridae) با استفاده از واکنش تابعی وابسته به عمر
چکیده فارسی مقاله زنبور Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae) دشمن طبیعی غالب آفت پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Aphalaridae) می باشد و این آفت به عنوان آفت کلیدی درختان پسته منطقه رفسنجان که در تولید پسته ایران پیشرو می باشد، شناخته شده است. در این تحقیق نحوه تاثیر سن پارازیتوئید ماده در نوع واکنش تابعی دو رفتار تغذیه‌ای آفت یعنی میزبان‌خواری و پارازیتیسم در تراکم‌های مختلف پسیل پسته و بصورت روزانه مورد بررسی قرار گرفت. رگرسیون لجستیک نشان دهنده واکنش تابعی نوع دوم بوده که با افزایش نرخ حمله وابسته به تراکم پسیل مشخص گردید. این نوع واکنش تابعی بوضوح در تمام سنین زنبور پارازیتوئید مشاهده گردید. زنبور ماده در هفته اول عمر خود از  قدرت جستجوگری بالایی برای هر دو رفتار تغذیه‌ای میزبان‌خواری و پارازیتیسم برخوردار بوده است. با این وجود افزایش سن ماده، منجر به افزایش زمان دستیابی پارازیتوئید در هر دو فعالیت میزبان‌خواری و پارازیتیسم می‌گردد. بیشترین قدرت جستجوگری برای میزبان‌های مورد حمله ( مجموع دو رفتار تغذیه‌ای ) در روز هفتم و حداقل زمان دستیابی در روز پنجم بدست آمد. بیشترین میزان پارازیتسیم در روز پنجم از زندگی زنبور پارازیتوئید مشاهده شد که نشان‌دهنده کارایی بالا در میزان پارازیتیسم و  نرخ حمله در مراحل اولیه زندگی این پارازیتوئید، به‌ویژه در هفته اول بوده است که تراکم میزبان و سن پارازیتوئید بطور قابل توجهی براین دو ویژِگی تاثیرگذار نشان داده شده است. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کنترل بیولوژیک،پارازیتوئیدها،میزبان‌خواری،تراکم‌های میزبان،پارازیتیسم،

عنوان انگلیسی Efficacy of Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae) as a Biocontrol Agent against Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Aphalaridae) using age-specific functional response
چکیده انگلیسی مقاله Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae) is the primary native biocontrol agent targeting the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Aphalaridae), a major pest in Rafsanjan, the leading pistachio production region in Iran. In this study, how female parasitoid age influences the type of functional response was examined by daily assessing two behavioral traits—host feeding and parasitism—across different densities of pistachio psylla, within the context of age-specific functional response. The logistic regression analysis identified a type II functional response for P. pistaciae, characterized by an increased attack rate (parasitism + host feeding) with increasing psylla density. Notably, this response pattern was consistent across different female ages. In the first week of adulthood, wasps demonstrated optimal searching efficiency for both parasitism and host feeding. However, as female wasps aged, there was a progressive increase in handling time for parasitism and feeding activities. Peak searching efficiency for host attacks was observed on day 7, while the minimum handling time occurred on day 5. The highest levels of parasitism were observed on the fifth day of the female's lifespan, underscoring increased efficiency in parasitism and attack rates during the early stages of the parasitoid's life, especially within the first week. Moreover, both host density and parasitoid age significantly affected these rates.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله کنترل بیولوژیک,پارازیتوئیدها,میزبان‌خواری,تراکم‌های میزبان,پارازیتیسم

نویسندگان مقاله حمید رحیم زاده بهزادی |
گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‎عصر ( عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

مهدی ضیاءالدینی |
گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‎عصر ( عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

محمد امین جلالی |
گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‎عصر ( عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

فاطمه رنجبر |
گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‎عصر ( عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران


نشانی اینترنتی https://jesi.areeo.ac.ir/article_133162_9aaec9db9313e4288f85be0cc1a0dc4c.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات