این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم زمین، جلد ۱۴، شماره ۵۶، صفحات ۱۳۴-۱۴۵
عنوان فارسی سرعت انتشار امواج در نمونه‌های سنگ کربنات یکی ازمخازن هیدروکربنی جنوب ایران
چکیده فارسی مقاله در این پژوهش اثر پارامترهای مختلف بر روی سرعت انتشار امواج الاستیک (تراکمی و برشی) ونتایج اعمال نظریه‌های گاسمن ،بیوت و وایلی برروی داده‌های آزمایشگاهی برای هشت نمونه سنگ کربنات یکی از مخازن هیدروکربنی جنوب ایران بررسی شده است. اندازه‌گیری‌های آزمایشگاهی بر روی کلیه نمونه‌ها در حالت خشک و اشباع انجام شده است. فشار سیال درون حفره‌های اشباع از نفت سفید، برابر MPa 5 ومقادیر فشار مؤثر از MPa  5 تا  MPa 60 انتخاب شده است . بسامد مرکزی برای مـوج P برابر MHz 1 و برای مـوج  SبرابـرMHz 6/. بوده و تمام اندازه‌گیری‌ها در دمای اتاق انجام گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که سرعت انتشار امواج تراکمی در اثر اشباع افزایش می‌یابد ولی سرعت امواج برشی درسنگ‌های اشباع از سیال، تغییرات ناچیزی را نسبت به همان سنگ‌ها در حالت خشک نشان می دهد. افزایش فشار مؤثر در هر دو حالت خشک و اشباع باعث افزایش سرعت‌  می‌شود، اما آهنگ افزایش سرعت امواج تراکمی بیشتر است. با افزایش تخلخل نمونه‌ها، سرعت‌ها کاهش و با افزایش چگالی نمونه‌ها سرعت‌ها افزایش می‌یابند. با به‌کارگیری نظریه‌های گاسمن و بیوت مشاهده شد که این نظریه‌ها همخوانی بسیار خوبی با داده‌های آزمایشگاهی دارند. انحراف پیش‌بینی شده در نظریه گاسمن از داده‌های آزمایشـگاهی بیـن 3%- تا 1%+  است. پاشش بیوت برای سرعت امواج تراکمی کمتر از 3/. درصد و برای سرعت امواج برشی کمتراز5/. درصد است. همچنین مشاهده شد که معادله میانگین زمانی وایـلی همخوانی خوبی با داده‌های آزمایشگاهی ندارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سرعت امواج تراکمی و برشی،سنگ کربنات،مخزن هیدروکربن،نظریه‌های گاسمن و بیوت،
عنوان انگلیسی Wave Velocities in carbonate rock specimens of a hydrocarbon reservoir in the south of Iran
چکیده انگلیسی مقاله       In this research, effects of different parameters on elastic wave velocities were assessed for eight carbonate rock specimens and different theories applied to laboratory data. Ultrasonic measurements were made on the samples in both dry and saturated states. Pore pressure of fluid (kerosene) was kept constant at 5MPa and the range of effective pressures was from 5MPa to 60 MPa. Central wave frequency of P-wave was I MHz and that of S-wave 0.6 MHz. All the experiments were carried out in room temperature. The results show that by saturating the samples, P-wave velocities will increase but S-wave velocities show negligible changes. An increase in effective pressure causes the velocities to rise in both dry and saturated states, though the rate of P-wave velocity increase is more than that of S-wave. Results also show that wave velocities will increase by increasing the density or decreasing the porosity. We applied Gassmann and Biot theories to the laboratory data. The results showed that these theories were in agreement with the results of ultrasonic measurements. Gassmann deviation was between -3% and +1% . Biot dispersion for P- and S- wave velocities was less than 0.3 and 0.5 percent, respectively. We also concluded that wyllie´s time average equation did not show a good agreement with the laboratory data.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله سرعت امواج تراکمی و برشی,سنگ کربنات,مخزن هیدروکربن,نظریه‌های گاسمن و بیوت
نویسندگان مقاله مهدی قاسمی |
دانشگاه صنعت نفت

مجید نبی بیدهندی |
موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران، ایران

جلال خزانه‌داری |
بخش فیزیک سنگ، دانشگاه ردینگ، انگلستان

نشانی اینترنتی http://www.gsjournal.ir/article_218963_2e42f290dae44d692b1d1e7164884fb3.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات