پژوهش های تاریخی، جلد ۶، شماره ۱، صفحات ۷۱-۸۴

عنوان فارسی بررسی نقش گرایش‌های مذهبی در شکل‌گیری و گسترش شهر اصفهان از عصر خلافت عباسی تا پایان حکومت سلجوقی(۱۳۲ تا ۵۹۰ق/۷۵۰ تا ۱۱۹۸م)
چکیده فارسی مقاله عنصر مهم دین و باورهای مذهبی یکی از عناصر‌ اصلی، در شکل‌گیری شهرهای‌اسلامی است. وجه مادّی این عنصر، در اشکالی نظیر معماری مساجد و آرامگاه‌ها و مدارس مذهبی نمود می‌یابد. پیدایش و تکامل فرقه‌های اسلامی در تاریخ ایران، موجب شده است تا این مهم، نقش موثری در شکل‌گیری و توسعه بافت شهرها ایفا کند. در این نوشتار که به نمونه پژوهی شهر اصفهان از ابتدای خلافت عباسی تا پایان حکومت سلجوقی می‌پردازد، تلاش شده است نقش گرایش‌های مذهبی، در سازمان‌یابی فضایی شهر اصفهان ارزیابی شود. همچنین کوشیده شده است با رویکرد توصیفی و تحلیل‌تاریخی، براساس منابع مکتوب و شواهد معماری برجای مانده، به این پرسش پاسخ داده ‌شود که فعالیت گرایش‌های مختلف مذهبی، چه تاثیری بر تغییرات کالبدی شهر در سه دوره مطالعه شده یعنی، خلافت عباسی و حکمرانی امرای آل‌بویه و سلاطین سلجوقی داشته است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد، تغییرات بافت شهری اصفهان، در سه دوره تاریخی، براساس‌ مناسبات‌اجتماعی متاثر از بالندگی‌ گرایش‌های مذهبی و تقابل آن‌ها، در چهارچوب الگوی توسعه شهری است. به‌طوری‌که در هر دوره، با قدرت‌یابی گرایش‌ خاص، همراه با شکل‌گیری و توسعه شهری، آسیب‌هایی جدی بر عناصر و ساختار کالبدی شهر در دوره پیش از آن وارد آمده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Investigating the role of religious attitudes in formation and development of Isfahan from Abbasids to the end of the kingdom of Saljuq era (750-1198)
چکیده انگلیسی مقاله Religion and religious beliefs are the main elements in the formation of Islamic cities. The architecture of mosques, tombs and religious schools is the manifest of these elements. Formation and development of Islamic sects in Iran have an influential role in the formation of cities. The article has studied the spacial organization of Isfahan, from the beginning of Abbasid reign to the end of Saljuq era, to recognize the role of religious attitudes in city formation. Furthermore, the effect of different religious attitudes on physical changes of the city in the three periods, i.e., Abbasids, Buyids and Saljuqs is studied, taking advantage of a historical descriptive-analytical method based on written and archeological sources. The results of the survey note that different religious attitudes of each period has caused special construction developments which have led to serious harms to constructions related to its previous period.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله عابد تقوی |


مجید گلابی |


بهزاد اصغری |



نشانی اینترنتی http://jhr.ui.ac.ir/article_16626_96b0caf5068a4eac64745b82c40e42da.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1363/article-1363-344593.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات