پژوهش های تاریخی، جلد ۷، شماره ۲، صفحات ۵۳-۷۰

عنوان فارسی منصب شیخالاسلام و نقش آن در امور سیاسی ـ اجتماعیِ کرمان در دوره متأخر صفوی (از: ۹۹۵ق / ۱۵۸۷ م تا ۱۱۳۵ق/ ۱۷۲۲م)
چکیده فارسی مقاله شیخ الاسلام یکی از مقام‌های مهم دینی در عصر صفوی است که به منظور رسمیت و گسترش فقه و عقایدِ شیعه دوازده امامی در دربار و مراکز ایالت‌ها وجود داشت. ظاهرا نحوه انتصاب افراد به این مقام در ایالت کرمان از سوی شاه و صدر به صورت موروثی بود که علاوه بر احراز شایستگی‌های علمی و مقبولیت‌های عمومی از پدر به پسر به ارث می‌رسید. شیخ‌الاسلام‌ها در حلّ و عقد و نظم امور و در عزل و نصب‌های سیاسی و امور حکومتی و نظامی و تشکیلات دینی و حقوقی و قضایی و عقود و وقفنامه ها و انجام فعالیت‌های اقتصادی و عمرانی و رفاهی و رفع بحران‌های اجتماعیِ ایالتِ کرمان و حتی تشکیلات دینیِ دربار نظارت و دخالت داشتند. نیز برخی از شیخ‌الاسلام‌ها با تصاحب اراضی مزروعیِ گسترده در برخی از نواحی، نقش مؤثری در تعیین نرخ برخی از محصولات کشاورزی داشتند و از پرداخت مالیات به دولت مرکزی خودداری می‌کردند. شیخ‌الاسلام‌ها به عنوان نمایندگان دولت صفوی، تنها به حفظ موقعیت‌شان در جامعه کرمان بسنده نمی‌کردند؛ بلکه به منظور ارتقای جایگاهشان در دربار، به دسیسه و توطئه‌چینی علیه دیگر مقامات دینی و دولتی دربار می‌پرداختند و اسباب اغتشاش و نابسامانی را در پایتخت صفوی نیز فراهم می‌کردند. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای درصدد است تا کارکردهای سیاسی و اجتماعی شیخ‌الاسلام‌های کرمان در دوره متأخر صفوی را بررسی و واکاوی نماید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی The Position and Role of Shekh al-Islam in Socio-Political Affairs of Kerman at the end of Safavid Period
چکیده انگلیسی مقاله  Shekh al-Islam was one of the most significant religious positions during Safavid era. One of the functions of this position was spreading of religious jurisprudence and Shiite beliefs in court and the center of provinces. Seemingly, the appointment for this position was inheritable based on the choice of king and Sadr. The candidate must not only have scientific competences and public acceptance but also inherit this position from his father. Shekh al-Islams were in charge of such affairs including regulation of situation, dismissal and appointment of political and military system, engaged in religious jurisprudence system, fulfill of contracts(vaghf nameh), the economical and constructional activities and removal of social crisesof Kerman. Besides, some of them had effective role in estimation of rate of agricultural products by taking possession of farmlands andalso avoided to pay tax to government. Shekh al-Islam not onlywere not satisfied with their position as representatives of Safavid's government but also endeavored to get promotion by making intrigue and conspiracy in court. The result of such activities was not positive for Safavid's government. This article aims to analyze the socio-political functions ofShekh al-Islam position in Kerman at the end of Safavid era based on analytical-descriptive approach by employing studies.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله محمد خداوردی |
آزاد اسلامی واحدسیرجان


نشانی اینترنتی http://jhr.ui.ac.ir/article_16661_b5978cc8e43aaf6cae05e3f63928e650.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1363/article-1363-344564.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات