این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم زمین، جلد ۱۵، شماره ۵۸، صفحات ۸۶-۹۹
عنوان فارسی ویژگیهای زمین شناسی و اکتشافی بوکسیت جاجرم (جنوب باختری خراسان شمالی- شمال باختری خراسان بزرگ)
چکیده فارسی مقاله       کانسار بوکسیتی جاجرم که بزرگ‌ترین کانسار بوکسیت شناخته شده در ایران می‌باشد، در زون ساختاری رشته کوه البرز واقع شده است. در این منطقه، دو افق بوکسیتی به نامهای B‏ وA  تشکیل شده است. سنگ بستر  افق A را کربناتهای سازند مبارک و سنگ پوشش آن را سازند نسن تشکیل می‌دهد. افق بوکسیتی B که کانسار جاجرم را تشکیل می‌دهد، بر روی دولومیتهای سازند الیکا قرار گرفته و توسط سازند شمشک پوشیده شده است. همبری مشخص بوکسیت با این دو سازند بر یک منبع مستقل تأمین کننده بوکسیت دلالت دارد. وجود ریخت شناسی ناهماهنگ همراه با ساختارهای زمین ساختی، از ویژگیهای مهم کانسار جاجرم است. گسلهای تشکیل شده در دو جهت خاوری- باختری و شمالی- جنوبی، ماده معدنی به طول 16 کیلومتر را به چهار زون زمین ساختی تقسیم کرده است . بررسیهای انجام شده نشان می‌دهد که حرکات زمین ساختی تأثیر بسزایی بر کیفیت و کانی شناسی بوکسیت داشته‌اند، به گونه‌ای که کارستهای ایجاد شده بیشتر در امتداد صفحه گسل بوده و بین کیفیت بوکسیت با ستبرای آن (ژرفای کارستی) ارتباط مستقیمی وجود دارد. تشکیل بوکسیت بسیار سخت و فراورده دیاسپوری به جای بوهمیت و گیبسیت و تکرار لایه‌های بوکسیت از نتایج این فرایندهای زمین ساختی است. لذا این بوکسیت سخت دیاسپوری تاثیر قابل توجهی بر فرایند تولید آلومینا خواهد داشت. وجود نیمرخهای ثابت در لایه‌های بوکسیت (کائولین- بوکسیت سخت- بوکسیت شیلی-کائولن) در کلیه کارستها و حفاریها مشاهده می‌شود. البته ماهیت کائولن بالایی و پایینی با یکدیگر تفاوت دارد. تغییرات شدید ترکیب شیمیایی بوکسیت ( اکسید آلومینیم بین 30 تا 60 درصد و اکسید سیلیسیم بین 5 تا 39 درصد ) از ویژگیهای خاص  بوکسیت جاجرم است.  در نهایت، مطالعات فوق وجود یک بوکسیت دیاسپوری  با بیش از 22 میلیون تن ذخیره تا ژرفای 250متر در امتداد لایه ماده معدنی و کیفیت بین 47 تا 48 درصد Al2O3 و حدود 10 درصد  SiO2 را به طور میانگین  تأیید می‌‌کند. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بوکسیت،بوکسیت جاجرم،ویژگی اکتشافی،ویژگی زمین شناسی،دیاسپور،
عنوان انگلیسی Geological and Explorational Characteristics of Jajarm Bauxite Deposit in the South West of Northern Khurasan- Northwest of Great Khurasan
چکیده انگلیسی مقاله The Jajarm bauxite deposit is so far the biggest known bauxite deposit in Iran. This deposit is located in structural zone of Alburz. In this area two bauxite horizons, called A and B, with two stratigraphic gaps can be found. The A horizon is underlained by carbonate rocks of Mobarak Formation and covered by Nesen Formation. The B horizon that constitutes the Jajarm bauxite deposit overlies the dolomite of Elika Formation of the Upper Triassic age and covered by the Shemshak Formation. Sharp contact between bauxite deposit and overlaying as well as underlying units indicate an independent source for bauxite deposit. One of the most important characteristics of Jajarm bauxite deposit is its asymmetrical morphology along the tectonic structure of the area. The geologic setting is striking16 kilometers in E-W direction. In addition to major tectonic elements parallel to the strike, there are a number of minor north-south faults in the area that have tectonically divided the mine area into four regions. Based on these studies the tectonic activities have important role in mineralogy and improving the quality of bauxite deposit. Most of the karsts and sinkholes are along the fault planes and show a positive relationship with thickness and bauxite quality. Hard bauxite and diaspore formation instead of bohemite and gibbsite as well as the repetition of different bauxite layers are the result of these tectonic activities. Therefore, the hard diasporic bauxite has played very important role in the process of alumina production.  Constant profiles of: Kaolinite clay-Hard bauxite- Clayey soft bauxite and  Kaolinitic clay, from top to bottom can be seen in different karst and drill holes, respectively. But the nature of upper top kaolinite is different from the bottom one. Mineralogy and variation in chemical composition (Al2O3=30% to 60% and SiO2 between  5% to 39%) are other special characteristics of Jajarm bauxite deposit. Based on the exploration activities 22 million tones of diasporic bauxite, up to 250 meters of depth along the layer of ore deposit and Al2O3 content range between 47% to 48% with about 10% of SiO2 , have been proved.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بوکسیت,بوکسیت جاجرم,ویژگی اکتشافی,ویژگی زمین شناسی,دیاسپور
نویسندگان مقاله حبیب ملائی |
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مشهد، ایران

رضا شریفیان عطار |
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مشهد، ایران

نشانی اینترنتی http://www.gsjournal.ir/article_213775_5c0d95df6bdfae37ee8fd6076f0f0b47.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات