مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، جلد ۱۶، شماره ۴، صفحات ۱۷۳-۲۰۵
عنوان فارسی گونه‌شناسی مساجد دوره قاجار، پهلوی و معاصر شهر کرمانشاه با تأکید بر مطالعات فرهنگی
چکیده فارسی مقاله معماری مساجد تاریخی ایرانی، به هویتی تداوم‌یافته در طول زمان دست یافته و با تغییر الگوهای فرهنگی و گرایش به مدرنیسم دچار گسست در هویت کالبدی شده­اند. مساجد در شهر کرمانشاه از دوره قاجار تا پهلوی منطبق بر سنت‌گرایی و در دوره معاصر با ویژگی‌های مدرنیسم ساخته­ شده­اند. هدف این پژوهش شناسایی گونه‌های مساجد کرمانشاه و بررسی تأثیر تغییر الگوهای فرهنگی بر معماری آنان می‌باشد. گردآوری اطلاعات میدانی و اسنادی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. با مطالعه مساجد سنتی 8 مسجد دوره­ی قاجار و 4 مسجد دوره­ی پهلوی قابل‌بررسی می­باشند. با توجه به تنوع گونه­ها 7 مسجد انتخاب و بررسی شد. نتایج نشان داد که گونه‌های مساجد مجموعه­ای از کنش­های فرهنگی است که از طریق بازنمایی در کالبد، مفاهیم را منتقل می­کنند. مساجد قاجار عموماً دارای شبستان و از سه الگوی مساجد شبستانی حیاط­دار، مساجد حیاط­مرکزی­دار دارای حجره و ایوان و مساجد حیاط­مرکزی­دار دارای حجره تبعیت می­کنند. این تنوع در سبک، در دوره پهلوی کمتر شده و در این دوره مساجد شبستانی با حیاط مرکزی دارای حجره و ایوان و مساجد برونگرا مشاهده گردید. بسیاری از عناصر مساجد ازجمله ورودی، صحن، شبستان، محراب، مناره و... در مساجد دوره قاجار و پهلوی دیده شد که نشان‌دهنده حضور سنت‌گرایی در معماری این مساجد بوده است. تنوع فضاها و رنگ در تزئینات دوره پهلوی کم شده و مساجد به شیوه برونگرا ساخته شده­اند. مساجد معاصر برونگرا و به چهار گونه سنتی (محلی)، سنتی یا مرسوم، کلاسیک نوین اسلامی، معاصر یا مدرن التقاطی مشاهده گردید که در تمام این گونه­ها حضور مدرنیست مشاهده می­شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مساجد سنتی،مساجد شبستانی،مساجد حیاط‌دار مرکزی،مساجد معاصر،مساجد التقاطی،
عنوان انگلیسی Typology of Qajar, Pahlavi and contemporary mosques in Kermanshah with an emphasis on cultural studies
چکیده انگلیسی مقاله During the Qajar to Pahlavi period , mosques with special and beautiful decorative features were built in Kermanshah , and during the Islamic Republic , many mosques were built in Kermanshah due to the existing needs , and in the Islamic Republic period , many mosques were built in Kermanshah according to the existing needs . This study seeks to classify the characteristics of mosques in Kermanshah according to their physical and spatial characteristics . This research seeks to answer two questions : What are the elements of the Qajar , Pahlavi and Islamic Republic mosques of Kermanshah ? How Qajar , Pahlavi and Islamic Republic mosques of Kermanshah are physically and spatially divided ? The method of data collection is field and documentary (library) and the research method is descriptive-analytical . According to the study of the building , 9 mosques related to the Qajar period , 3 cases related to the Pahlavi period and 7 cases of Islamic Republic mosques were selected from the studied mosques . In this research , their characteristics will be categorized and identified . The results show that Qajar mosques in Kermanshah generally have a nave and from three models of courtyard mosques with courtyards , central courtyard mosques with rooms and porches , central courtyard mosques with rooms and in the Pahlavi period nave mosques with central courtyards with rooms and porches And extroverted mosques were observed and many elements of mosques were seen in them .In addition, various decorations such as tiling , brickwork and solar and Islamic designs were observed in traditional mosques in Kermanshah in the Qajar period mosques
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله مساجد سنتی,مساجد شبستانی,مساجد حیاط‌دار مرکزی,مساجد معاصر,مساجد التقاطی
نویسندگان مقاله فائزه طاهری سرمد |
استادیار معماری، گروه معماری، واحد اسلام آبادغرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آبادغرب، ایران

جمال الدین هنرور |
دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

نشانی اینترنتی https://www.isih.ir/article_499_7f0b83c9e0b515e3f0fd93e5262df584.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات