|
|
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، جلد ۲۱، شماره ۲، صفحات ۱۰۱-۱۱۸
|
|
|
| عنوان فارسی |
تأثیر مؤلفه‌های مورفومتری برخان بر میزان جابهجایی آن (مطالعه موردی: ریگ چاه جام) |
|
| چکیده فارسی مقاله |
چکیده تپه‌های ماسه‌ای، از کنش متقابل جریان باد و بستر ماسه سرچشمه می‌گیرند. برخان‌ها، یکی از اشکال تراکمی‌بادی هستند و در نواحیی که ماسه برای پوشاندن کامل سطح وجود نداشته باشد و باد در اغلب طول سال از جهت یکسانی برخوردار باشد، تشکیل می‌شوند. این عوارض، از ماسه متحرک تشکیل شده، از مهمترین ویژگی آنها پویایی و تحرکات جانبی است که بخشی از آنها، کانون‌های بحران و تهدید کننده مراکز مسکونی شهری و روستایی، مراکز اقتصادی و نظامی‌و شریان‌های ارتباطی محسوب می‌گردند. به طور کلی، برخان‌ها متناسب با شدت باد و به طور معکوس متناسب با ارتفاع خود جابهجا می‌شوند. میزان جابهجایی آنها تابعی از شدت باد، مورفولوژی سه بعدی برخان و تعاملات بین آنهاست. یکی از رایجترین ناهمواری‌های بادی جنوب کویر حاج علیقلی تپه‌های برخانی هستند. در این پژوهش، پارامترهای مورفومتری برخان و میزان جابهجایی سالیانه آن (از 10/1/1387 تا 10/1/1388) از طریق پیکه کوبی اندازه گیری شده است. سپس با استفاده ار روش آنالیز رگرسیون، نوع و شدت ارتباط بین میزان جابهجایی و مؤلفه‌های مورفومتری برخان بررسی و به منظور برآورد میزان جابهجایی مدل‌هایی ارایه شده است. با استفاده از این مدل‌ها، می‌توان میزان جابهجایی سالیانه برخان‌های محدوده مطالعاتی را به آسانی محاسبه نمود. نتایج بهدست آمده نشان می‌دهد، که ارتباط بین میزان جابهجایی و مؤلفه‌های مورفومتری برخان از روابط ساده خطی، توانی و نمایی پیروی می‌کند. ارتباطات حاصل از رابطه سنجی بین میزان جابهجایی با مؤلفه‌های مورفومتری برخان، حاکی از حداکثر ارتباط معکوس معنی دار نمایی میزان جابجایی با مؤلفه ارتفاع با ضریب تعیین 915/0 و انحراف معیار برآورد 133/0 است. شناخت مؤلفه‌های مورفودینامیک برخان می‌تواند به عنوان شاخصی برای تعیین وضعیت سیستم برخان عمل کرده، مبین روندهای آن نیز باشد. علاوه بر این، شناسایی و برآورد دقیق این مؤلفه‌ها برآیندی از میزان تهدید و تخریب را در اختیار مدیران محیطی قرار می‌دهد که بررسی آنها، مناطق گوناگون را از نظر مدیریت محیطی تعیین و اولویت بندی می‌کند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
|
|
| عنوان انگلیسی |
The effectiveness of Barchan morphometric parameters on its movement rate (Case study Chah Jam Erg) |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
 Abstract  Aeolian sand dunes originate from reciprocal interaction between wind flow and sand bed. Barchan dunes are one of the Aeolian compressive forms and are formed in areas that there is not enough sand to cover the entire surface and wind flow comes steadily from the same direction throughout the year. These features have been formed from quick sand. One of the most important of their characteristics is dynamic and lateral movements, that some parts of them are regarded as crisis and threatening focuses for urban and rural settlements, economic and military centers and communication ways. Totally, Barchan dunes move proportionally to the wind velocity and inversely proportionally to their height. Their movement rate is subject to wind velocity, three dimensional morphology and interaction between them. One of the most common of Aeolian features in south of Haj Ali Gholi playa are Barchan dunes. In this study, morphometric parameters of Barchan dunes and their annual movement rate (from 1387/1/10 to 1388/1/10) have been measured via pique. Using regression analysis method, type and intensity of relationship between movement rate and morphometric parameters have been investigated and models have been presented in order to estimate their movement rate. Using these models can assess annual movement rate of Bachan dunes in the field area easily. The obtained results show that relationships between movement rates and morphometric parameters consistent with simple linear, power and exponential relationships. The obtained relationships from relation study between movement rate and Barchan morphometric parameters represents a maximum significant exponential reverse relationships of movement rate with height parameter with determination index of 0.915 and standard error of estimation of 0.133. The recognition of morphometric parameters of barchan can act as an index in order to determine the condition of barchan system and also shed light on the its trends. Furthermore recognition and estimate of these parameters is a consequence from rate of threat and distribution and provide for environmental managers with the same, that their investigation determines different region from the view point of environmental management and prioritize them.  |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
سیدحجت موسوی |
عباسعلی ولی |
عباسعلی ولی |
مسعود معیری |
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://gep.ui.ac.ir/article_18466_5352351b339c80ddd2942cb40a4c062d.pdf |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/761/article-761-338756.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|