تاریخ و تمدن اسلامی، جلد ۱۲، شماره ۲(پیاپی ۲۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۵)، صفحات ۱۴۷-۱۷۱

عنوان فارسی تاریخ اجتماعی در مینیاتورهای سورنامه‌های عثمانی: سورنامه وهبی و همایون
چکیده فارسی مقاله در سده‌های میانه اسلامی جشن‌های بسیاری به مناسبت‌های مختلف برگزار می‌شد. امپراتوری عثمانی در برگزاری جشن‌ها در میان حکومت‌های اسلامی جایگاه ویژه‌ای داشته و تعدد و تنوع این جشن‌ها مایه ظهور گونه‌ای نوشتارها با عنوان سورنامه شده است. سورنامه‌ها علاوه بر وصف جشن‌ها، حاوی مینیاتورهایی است که گزارش‌های مصوری از چگونگی برپایی جشن‌ها، حضور سلطان و نمایش‌ها عرضه می‌کنند. افزون بر ارزش هنری سورنامه‌ها، داده‌های تاریخی آنها نیز منبعی اصیل برای شناخت دقیق‌تر فرهنگ و جامعه عثمانی است. از میان سورنامه‌های موجود، دو سورنامه وهبی و همایون از شهرت و ارزش هنری بیشتری برخوردارند. در این نوشتار هنرهای نمایشی (میدانی و صحنه‌ای) و اهمیت هنری و تاریخی اجتماعی سورنامه‌ها بررسی می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Social Historical Facts in Miniatures of Ottoman’s Surnames (Ottoman Fest Books): A Study on Surname-i-Wahbi (1720) and Surname-i-Humayun (1582)
چکیده انگلیسی مقاله During the Islamic medieval period many festivals were held in various occasions. In Ottoman Empire festivals were carriedout into the largest detail and then a literary sub-genre has been emerged as Surname (Fest book). Besides the texts, various miniatures in these works contain ample information about the steps and procedures of the Ottoman court or popular celebrations. In fact the surnames could be considered as a rich source for studying the social, cultural and economic history of Ottoman Empire, along with their artistic importance. Two most famous surnames are Surname-i-Humayun and surname-i-wahbi, that the present paper will study their social historical facts as well as their information about performing arts such as scene performance and field performance. References Abbasi & Bayatlou, Reza, "Āyīn- hā- yi Namāyishī dar Djashn- hā- yi Darbār-i ʿUthmānī: Namāyish-i Awrtā-Awyūn wa Ḳara- Gūz", JHCIN, Vol. 21, Spring & Summer 1394/ 2015. Aḥsan, Muḥammad Manāẓir, Zindigī-yi Idjtimāʾī dar Ḥukūmat-i ʿAbbāsiyyān, Trans. Masoud Rajab Nia, Tehran, ʿIlmī wa Farhangī, 1369/ 1990. Akday, M, Turkiye iktisadi ve ictimai trihe, Ankara, 1959. Ali bey, Travels of Ali bey in Morocco, Tripoli, Cyptus, Egypt, Arabia, Srria, and Turkey, Between the years 1803 and 1807, Reading, UK, 1993. And, Metin, "Karagöz", Tütkiye diyanet vakfı Islam ansiklopedisi, Istanbul, 2001. And, Metin, "The Turkish folk theatre", Asian folklore studies, vol.38, vo.2 (1979). And, Metin, 40 Days 40 Nights Ottoman Wedding Festivites Phocessious, Istanbul, 2000. And, Metin, Minyatürlerle Osmanlı-İslam mitologyası, Istanbul, 2007. And, metin, Osmanlı tasvir sanatları: 1 Minyatür, Istanbul, 2004. Arsalan, Mehmet, Tütk edebiyatında manzum Surnameler (Osmanlı saray düğünleri ve şenlikleri), Ankara, 1999. ʿĀshiḳ Pāshā- Zādih, Tawārīkh-i Āl-i ʿUthmān, Istanbul, 1332 AH/ 1913 AD. Atil, Esin, "The story of an eighteen-century Ottoman festival", Muqarnas, vol.10, essays in honor of Oleg Grabar (1993). Awliyā čalabī, Muḥammad Ẓillī B. Darwish, Awliyā čalabī Sīyāḥat- nāma-iy sī, Istanbul, 1314/1935. Aynur, Hatice, "Osmanlı saray düğünlerinin edebiyat yansıması", sözden yazıya:edebiyat incelemeleri, Haz: Selim Sirri ve Erol Köroğluö Istanbul, 1994. Aynur, Hatice, ''Surname'', Türkiye diyanet vakfı İslam ansiklopedisi, İstanbul, 1988. Ayvazoglu, Beşir, Turkish coffee culture "A cup of coffee commits one to forty years of friendship", translated by: Melis Seyhun, Ankara, 2011. Bakhshal, Aslam ibn Sahlal-Razzāz al-Wāsiṭi, Taʾrīkh-i Wāsiṭ, Revised by Kūrkīs ʿAwwād, Beirut, ʿAlam al- Kutub, 1406 AH/ 1986 AD. Bayatlou, Hosein, Ḥiṣār- hā, Darwāzih- hā wa Ḳuhandaz- hā: Barrisī-yi Mawridī-yi Hasht Shahr-i Islāmī wa Islāmī Shudih, Master's degree Thesis, Jamal Mousavi as Supervisor, Tehran, University of Tehran, Fall 1390/ 2011. Baykal, Ebru, Osmanlılarda Törenler, Yüksek lisans tezi, Edirne, 2008. Bayram, Mikail, Ahi evren ve Ahi teşkilatının kuruluşu, Konya, 1991. Çelik, Bülent, "Osmanlı Lonca sistemi içinde Yamaklık olgusu" Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, 2004. Chardin, Jean, Safar Nāma (Journal du voyage du Chevalier Chardin en persea aux Indes Orientals), Trans. EghbalYaghmaei, Tehran, Tūs, 1370/ 1990. Cohen, Amnon, The guilds of Ottoman Jerusalem, Leiden, 2001. D. Garcias de Silva Figueroa, Safar Nāma, Trans. Gholamreza Samii, Tehran, Nashr-i Nū, 1363/ 1984. Dah Safar Nāma, Morier, James, Safarī dar Iran, Armenia wa Āsiyā-yi Ṣaghīr ,Mehrab Amiri(trans.), Tehran, Intishārāt-i Waḥīd, 1369/ 1990. Djāmī, Maḥmūd al- Ḥusaynī b. Ibrāhīm, Tāʾrīkh-i Aḥmad Shāhī, Mohammad Sarvar Moulaei, Tehran, ʿIrfān, 1386/ 2007. al- Djaysh wa al- Silaḥ, Nukhba Min Asātidha al- Taʾrīkh, Baghdad, 1988/ 1366. Drouville, Gaspard, Safar dar Iran(Voyage en Perse en), Trans. Manouchehr Etemad Far, Tehran, Shabāwīz, 1370/ 1990. Frajiha Qazwini, Nourmohammadi Najaf Abadi & Bayatlou, "Naḳsh-i Adawāt-i Partābī dar Djang- hā-yi ḳalʾa- iy dar Sarzamīn- hā- yi Islāmī Pīsh az Ibdāʿi Tūp", JHCIN, Vol. 9, No. 18, Fall & Winter 1392/ 2013 & 2014. Ghaffari, Mojgan & Ashtari Tafreshi, Alireza, “Khayāl al-zill”, Dānīshnāma Djahān-i Islām (The Encyclopedia of the Islamic World), Gholam-Ali Haddad-Adel (as supervisor), Tehran, 1390/2011. Hindī, Iḥsān, al- Aslaḥat wa Ālāt al- Ḳittāl ʿind al- ʿArab wa al- Muslimīn, Damascus, Markaz al- Dirāsat al- ʿAskariyya, 2004/ 1382. Ibn Baṭṭūṭa, Riḥla-yi Ibn Baṭṭūṭa, Revised by Muhammad ʿAbd al- Munʿim, Beirut, 1407 AH/ 1987 AD. Inalcik, Halil, Osmanli Imparatorlugu Klasik Cag (1300- 1600), Istanbul, 2009. Ḳalḳashandī, Ṣubḥ al- Aʿsha fī Ṣināʿat al- Inshāʾ, Cairo, 1383 AH/1963 AD. Kemaloğlu, Muhammet, "Anadoluda ilk Esnaf teşkilatı", Hikmet Yurdu, Yıl: 6, C: 6, Sayı: 12, Temmuz – Aralık 2013. keyvani, Mehdi, "Aṣnāf", Dāʾirat al- Maʿārif-i Buzurg-i Islāmī,Tehran, 1385/ 2006. Khwāndamīr, Ghiyāth al- Dīn b. Humām al- Dīn, Tāʾrīkh-i Ḥabīb al- Siyar, Tehran, Khayyām, 1380/ 2001. Kömeçoglu, Ugur, "Homo ludens ve home sapiens arasında kamusallık ve toplumsallık: Osmanlı kahvehaneleri", in Osmanlı Kahvehanelerı mekan, sosyalleçme, iktidar, Istanbul, 2010. Konur, Tahsin, "Ortaoyunu", Tiyatro Araştırmaları Dergisi, Sayı: 12, 1995. KÖPRÜLÜ, F, “Anadolu'da İslâmiyet”, Dârulfünûn Edebiyat Fakültesi Mecmuası, Temmuz 1338/1922. Korkmaz, Gülsüm ezgi, Surnamrlerde 1582 şenligi, Türk edebiyat bölömü, Bilkent üniversitesiö Ankaraö 2004ç Kudret, Cevdet, Karagöz, Ankara, 1968. Lewis, Bernard , Istanbul, Trans. Mah Malek Bahar,Tehran, 1350/ 1971. Maḳrīzī, Aḥmad b. ʿAlī, Kitāb al- Mawāʿiẓ wa ʾl-Iʿtibār fī Dhikr al-Khiṭaṭ wa ʾl-Āthār al- Maʿrūf bi al- Khiṭaṭ al- Maḳrīzī, Bulaq, 1270 AH/ 1853 AD. Mehrabani, Amin, "Shadd wa Madjlis-i Shadd", JHCIN, Vol. 8, No. 16, Fall & Winter 1391/ 2012 & 2013. Mousapour Besheli, Ebrahim, "Djashn", Dānīsh-nāma- yi Djahān-i Islām(The Encyclopedia of the Islamic World), Gholam-Ali Haddad-Adel (as supervisor), Tehran,1385/ 2006. Myrsiades, Linda suny, (Legend in the theatre: Alexander the great and the Karaghiozis text), Educational theatre journal, vol.27, no. 3, popular theatre (oct., 1975). Navaei, Abdolhosseini, Asnād wa Mukātibāt-i Tāʾrīkhī az Tiymūr tā Shāh Ismāʿīl, Tehran, Bungāh-i Tardjuma wa Nashr-i Kitāb, 1356/ 1977. Nourmohammadi Najaf Abadi & Bayatlou, Mohammad, "Anwāʿ- i Mandjanīḳ- hā- yi Dawra- yi Islāmī Bar Asās-i Sāzūkār, Sākhtār wa Nawʿ- i Partāba- Hā- yi Djangī", Journal of Historical Studies of Islam, Vol. 6, No. 20, Spring 1393/ 2014. Idem, "Barrisī- yi Intiḳādī- yi Taḥawwulāt- i Kārburd- i Mandjanīḳ dar Djang- Hā- yi Dawra- yi Islāmī", Socio Economic History Studie, Vol. 1, No. 2, Fall & Winter 1391/ 2012 & 2013. Idem, "Tanawwuʿ wa Takāmūl Partāba- hā- yi Djangī Dar Dawra- yi Islāmī",JHCIN , Vol.8, No.16, Fall & Winter 1391/ 2012 & 2013. Ocak, Derya, XVI. Yüzyıl Osmanlı şenliklerinin siyasal boyutları ve gündelik hayata etkileri, Yüksek lisans tezi, Ankara, 2006. Oral, ünver, Günümüzden Karagöz-Hacivat söyleşmeleri, Istanbul, 2002. Pakalin, Mehmet Zakı, Osmanli Tarih Deyimleri va Terimleri Sozlugu, Istanbul, 1993. Rouhani, Kazem, "Aṣnāf dar Impirāṭūrī-yi ʿUthmānī", Kiyhān-i Andīsha, No. 16, Winter 1366/ 1988. Shiykhlī, Ṣabāḥ Ibrāhīm Saʿīd, Al-aṣnāf fī ʿaṣr ʾAbbāsī: Nishāt-hā Wa Taṭawūr-ha, Baghdad, Wizāra al-ʾAlām, 1396 AH/1976 AD. Ṣūlāḳ Zādih, Tāʾrīkh-i Ṣūlāḳ Zādih, Istanbul, 1297 AH/ 1879 AD. Tatawī wa Ḳazwīnī, Ḳāḍī Aḥmad, Tāʾrīkh-i Alifī, Gholamreza Tabatabai Majd(ed.), Tehran, ʿIlmī wa Farhangī, 1382/ 2002. TEKBAş, SERAP IRLAYICI, Surname-I Vehbi minyatürlerindeki eğlence sahnelerinin resim eğitimi açısından incelenmesi, yüksek lisans tezi, danışman: Tahsin Samur, KONYA, 2008. Tietze, A, "Djanbaz", The encyclopaedia of Islam, New edition, Brill, 1991. Waḥīd Ḳazwīnī, Mīrzā Muḥammad Ṭāhir, Taʾrīkh- i Djahān Ārā- yi ʿAbbāsī, Saeed Mir Mohammad Sadegh( ed.), Tehran, Institute for Humanities and Cultural Studies,1383/ 2005. Yazıcı, Ezgi, Theater in nineteeth century Istanbul: cases for the translation of an architectural typology, A thesis submitted to the graduate school of social ciences of middle east technical university, September 2010.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله

نشانی اینترنتی http://jhcin.srbiau.ac.ir/article_9977_1775.html
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/678/article-678-322494.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات