این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تنش‌های محیطی در علوم زراعی، جلد ۹، شماره ۴، صفحات ۳۵۳-۳۶۲
عنوان فارسی تأثیر تلقیح با قارچ میکوریزا و مدیریت ‌آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی نخود (Cicer arietinum L.)
چکیده فارسی مقاله مقدمه راعی و همکاران (Raey et al., 2008) گزارش کردند که آبیاری بر صفاتی مثل تعداد غلاف در بوته، وزن 1000 دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت گیاه نخود تأثیر ‌گذاشت. نیر و همکاران (Nayyer et al., 2006) معتقدند که گل‌دهی و تشکیل غلاف حساس‌ترین مراحل نخود نسبت به تنش آب می‌باشند. تنش در مرحله گرده افشانی باعث کاهش شدید عملکرد و مقدار فسفر دانه نخود نسبت به تنش در مرحله رشد رویشی می‌شود (Gunes et al., 2006). یزدانی و همکاران (Yazdani et al., 2009) با بررسی تأثیر میکروارگانیزم‌های حل کننده فسفات و رایزوباکتری‌های محرک رشد گیاه بر گیاه ذرت گزارش کردند که استفاده از آنها باعث افزایش عملکرد و کاهش نیاز به فسفر تا 50 درصد شد. هدف از این بررسی تعیین تأثیر تلقیح با گونه‌های مختلف قارچ میکوریزا و مدیریت آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی نخود زراعی بود. مواد و روش‌‍‌ها به‌منظور بررسی عکس‌العمل نخود به تلقیح با گونه‌های مختلف قارچ میکوریزا تحت مدیریت‌های مختلف آبیاری، آزمایشی در سال زراعی 1390 به‎صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود (عرض جغرافیایی 36 درجه و 30 دقیقه شمالی و 55 درجه طول شرقی و 1380 متر ارتفاع از سطح دریا) انجام شد. عامل مدیریت آبیاری (عامل اصلی) در چهار سطح شامل آبیاری کامل، عدم آبیاری در مرحله 50 درصد گل‌دهی، عدم آبیاری در مرحله 50 درصد غلاف‌دهی، عدم آبیاری در مرحله 50 درصد پرشدن دانه و عامل تلقیح با قارچ مایکوریزا (عامل فرعی) در سه سطح شامل تلقیح با گونه Glumos intraradices، تلقیح با گونه G. mosseae و عدم تلقیح بود. کشت بذور در هفته چهارم فروردین ماه انجام شد. کشت با دست انجام شد. فاصله ردیف 30 و فاصله بوته روی ردیف 10 سانتی‌متر (با تراکم 333000 بوته در هکتار) بود. هر کرت شامل 6 ردیف بود. در طول دوره رشد علف‌های هرز با دست کنترل شد. عملکرد دانه با برداشت 4 ردیف وسط بعد از حذف دو ردیف حاشیه و 0/5 متر از دو طرف ردیف‌های وسط در هفته چهارم تیر ماه تعیین شد. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS Ver 9.1 انجام شد. مقایسه میانگین‏ها با استفاده از آزمون حداقل تفاوت معنی‏دار (LSD) در سطح پنج درصد انجام شد. نتایج و بحث نتایج نشان داد که اثر مدیریت آبیاری بر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن 100 دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد پروتئین، عملکرد پروتئین، غلظت فسفر و عملکرد فسفر معنی‌دار بود و بیش‎ترین مقدار صفات بجز درصد پروتئین از تیمار آبیاری کامل به‎دست آمد. اختلاف بین آبیاری کامل و عدم آبیاری در مرحله پرشدن دانه در مورد صفات تعداد غلاف در گیاه و تعداد دانه در گیاه معنی‌دار نبود. ‌اثر تلقیح با میکوریزا بر همه صفات به‌جز تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و درصد پروتئین دانه معنی‌دار بود و بیش‌ترین مقدار صفات مربوط به تیمار تلقیح با گونه G. mosseae وکم‌ترین مقدار مربوط به تیمار عدم تلقیح بود. اختلاف بین دو تیمار تلقیح با گونه G. mosseae و G. intraradices در مورد وزن 100 دانه معنی‌دار نبود. اثر متقابل تنش × تلقیح با میکوریزا بر هیچیک از صفات مورد مطالعه معنی‌دار نشد. در تیمار آبیاری کامل عملکرد دانه و پروتئین به‎ترتیب 2651 و 3/557 کیلوگرم و در تیمار عدم آبیاری در مرحله گل‏دهی 1472 و 337/3 کیلوگرم در هکتار بود. عملکرد دانه و پروتئین در تیمار تلقیح با گونه G. mosseae 2124 و 495/2 کیلوگرم و در تیمار عدم تلقیح 1677و 391/9 کیلوگرم در هکتار بود. نتیجه‌گیری صفات رویشی، زایشی و کیفی تحت تأثیر مدیریت آبیاری (قطع آبیاری) قرار گرفت. تنش آب باعث کاهش صفات مورد بررسی شد و تنش زودتر اثر بیش‌تری در کاهش عملکرد داشت. اثر تلقیح کم‎تر از تنش بود و تلقیح با G. mosseae اثر مثبت بیش‌تری از تلقیح با G. intraradicesبر صفات مورد بررسی داشت.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله پروتئین، تنش آب، عملکرد دانه، فسفر،
عنوان انگلیسی Effect of inoculation with mycorrhiza fungi and irrigation management on quantity and quality characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.)
چکیده انگلیسی مقاله Introduction Raey et al. (2008) reported that irrigation was affected on traits such as number of pods per plant, 1000-seed weight, seed yield and harvest index. Nayer et al. (2006) believed that flowering and pod setting are sensitive stages to water stress in chickpea (Cicer arietinum L.). water stress in pollination stage reduced severity yield and phosphorous concentration of chickpea seed relative to vegetative stage (Gunes et al., 2006). Yazdani et al. (2009) studied effect of phosphate solubilisation microorganisms and plant growth promoting rhizobacteria on corn plant and reported that application of PSM and PGPR were increased yield of corn and phosphorous needs to 50%. The aim of this study was to determine the effect of inoculation with various mycorrhiza fungi and irrigation management on quantity and quality characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.). Matherials and Methods In order to study the response of chickpea inoculated with different mycorrhizal fungi under different irrigation management, a split plot experiment based on Randomized Complete Block Design carried out with four replications on farm research of Industrial University of Shahroud in Bastam (36° 30′ N, 55°00′ E, and 1380 m above sea level) during 2011. Four levels of irrigation management (as main plots) was complete irrigation, non irrigation in flowering stage, non irrigation in pod setting stage and non irrigation in seed filling stage. Three levels of inoculation (as sub plots) was inoculation with Glumos mosseae, inoculation with G. intraradices and non inoculation. Planting of the seeds was done during the 2nd week of April 2011. Sowing was performed manually. Row spacing was 30 and within rows was 10 cm (333000 plants/ha). The experimental plots were 6 rows. Weed control was performed manually. Seed yield was determined by harvesting of each crop from 4 middle rows after removing of two border rows and 0.5 meter from two sides of remains rows in 2nd week of July 2011. Data were analyzed using the SAS Ver. 9.1 computer software program and treatment mean differences were separated by the least significant difference (LSD) test at the 0.05 probability level. Results and Discussion The results showed that the effect of irrigation management on number of pods per plant, number of seeds per plant, 100-seed weight, Grain yield, harvest index, protein percentage, protein yield, phosphorus concentration and phosphorus yield were significant so that the most of the traits except protein was obtained from complete irrigation treatment. Differences between complete irrigation and non irrigation at seed filling stage in terms of number of pods per plant and number of seeds per plant was not significant. The effects of inoculated with mycorrhiza on all traits except number of pods per plant, number of seeds per plant and protein percentage of seed was significant and the most amounts of the traitss was obtained from inoculation with G. mosseae and the lowest belonged to non-inoculation treatment. Differences between two inoculated treatment of G. mosseae and G. intraradices in terms of 1000-seed weight was not significant. The interaction of water stress × inoculation with mycorrhiza was not significant. Seed and protein yield in complete irrigation was 2651 and 557.3 kg/ha and in non irrigation in flowering stage was 1472 and 337.3 kg/ha, respectively. Seed and protein yield in inoculation with Glumos mosseae was 2124 and 495.2 kg/ha and in non inoculation treatment was 1677 and 391.9 kg/ha, respectively. Conclusion Vegetative, Reproductive and quality traits was affected by irrigation management. water stress decreased all traits and earlier water stress had more effec on yield. Effect of inoculation was less than water stress and inoculation with G. mosseae had more effect than G. intraradices on traits.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Phosphorous, Protein, Seed Yield, Water Stress
نویسندگان مقاله علی نخ زری مقدم | nakhzari moghaddam
استادیار دانشگاه گنبدکاووس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گنبد کاووس (Gonbad kavoos university)

احمد غلامی |
دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه صنعتی شاهرود (Shahrood university of technology)

نشانی اینترنتی http://escs.birjand.ac.ir/article_463_261adaf9e9015521d1b89155354176e9.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/2420/article-2420-321123.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات