فیزیک زمین و فضا، جلد ۵۰، شماره ۲، صفحات ۳۷۳-۳۸۶
عنوان فارسی آب و هواشناسی سپیدایی ایران با داده‌های مودیس
چکیده فارسی مقاله سپیدایی از فراسنجﻫﺎی کلیدی در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت آب و ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. بررسی آب و هواشناسی سپیدایی می‌تواند ابزاری برای شناخت تغییرات محیطی باشد. ﺳﻨﺠﻨﺪه مودیس سپیدایی سطح زﻣﻴﻦ را ﺑه‌ﻄﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ در ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ و ﺑﺎ ﻗﺪرت ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻣﻜﺎﻧﻲ مناسب ﺗﻮﻟﻴﺪ و در دسترس پژوهشگران ﻗﺮار می‌دهد. در این پژوهش جهتِ واکاوی آب و هواشناسی سپیدایی ایران، نخست داده‌های فراورده MCD43A4 سنجنده مودیس در محدوده ایران در بازه زمانی 1/1/2001 تا 30/12/2021 با تفکیک مکانی 500 متری و تفکیک زمانی روزانه از وبگاه ناسا برداشت شد. پس از پیش پردازش‌های لازم، میانگین بلندمدت ماهانه، فصلی و سالانه سپیدایی ایران محاسبه شد. یافته‌ها در مقیاس ماهانه نشان داد که در ماه‌های سرد سال (Jan, Feb, Mar) که ماه‌های برف‌پوش ایران شناخته می‌شوند، سپیدایی ایران بیشینه شده و ماه‌های گذار فروکش کرده و سپس در ماه های گرم سال (June, July, Aug) به‌سبب خشکی زمین و افزایش دمای رویه زمین دوباره افزایش می‌یابد. این رفتار دو سویه در مقیاس فصلی نیز آشکار است. به‌طوری‌که سپیدایی ایران در فصول زمستان و تابستان بیشینه و در فصول بهار و پاییز (فصول گذار) کمینه می‌باشد. همچنین یافته‌ها گویای آن است که میانگین بلندمدت سپیدایی ایران حدود 5/12 درصد است. با آگاهی از محدودبودن پوشش برفی ایران، پایین‌بودن سپیدایی ایران طبیعی به‌نظر می‌رسد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سپیدایی،ایران،برف،دمای رویه زمین،مودیس،
عنوان انگلیسی Climatology of Iran's Albedo using MODIS Data
چکیده انگلیسی مقاله Albedo is one of the key parameter in climatic studies. Albedo climatology investigation can be a tool to recognize environmental changes. The MODIS continuously produces the land surface albedo on a global scale and with the appropriate spatial resolution and makes it available to researchers. In this research, in order to analyze the climatology albedo of Iran, firstly, the data produced by the MODIS sensor MCD43A4 product in the range of Iran in the period from 1/1/2001 to 12/30/2021 with a spatial resolution of 500 meters and a daily temporal resolution was taken from the NASA website. After the necessary pre-processing, the long-term average monthly, seasonal and annual albedo of Iran was calculated. The findings on a monthly scale showed that in the months of Jan, Feb, and Mar which are known as Iran's snow-covered months, Iran's albedo is maximum and is decreased in the transition months, and then in the warm months of the year (June, July, and Aug) it is increased again due to the dryness of the land and the increase in the land surface temperature. This two-way behavior is also evident in the seasonal scale. These calculations are made in the worst conditions (July) over 98% of the area of Iran and in the best conditions (Jan) on 99.97% of the area of Iran. In other words, in the July, the albedo time series data was complete for about 98% of Iran's area, and there was a statistical gap in about 2% of Iran's area. In the research of Kefayat Motlagh et al. (2021), the albedo data gap values of the MODIS sensor have been investigated in different seasons and annually. Results show that the maximum distribution of albedo in winter and autumn seasons corresponds to the snow-covered heights of Alborz, Zagros and the northwest of the country. But in the spring and especially in the summer, with the increase in air temperature and surface temperature, most of the wetlands dry up. With the drying of the bottom of Jazmurian, Hamon, Shadgan, Maharlo and salt lakes and Urmia, salt flats appear. These salt marshes also show a high albedo due to their white color. On the coastal of the Caspian Sea, low albedo is seen due to the decrease in land surface temperature and increase in soil moisture. This part of the research is in harmony with the findings of other studies conducted on the land surface albedo of Iran (Soltani Akmal, 1397; Kefayat Motlagh, 1400; Karbalaee, 1399). Also, the findings showed that the long-term average albedo of Iran is 12.5%, which is about half of the average planetary albedo (24%) (Zhang et al., 2010). This part of the research is also in line with the research of Karbalaee et al. (2021).
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله سپیدایی,ایران,برف,دمای رویه زمین,مودیس
نویسندگان مقاله امیدرضا کفایت مطلق |
گروه اقلیم‌شناسی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

محمد دارند |
گروه اقلیم‌شناسی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

نشانی اینترنتی https://jesphys.ut.ac.ir/article_95453_048cf0342da306be01414d05aa725b8c.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات