پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، جلد ۷، شماره ۱۴، صفحات ۲۸-۲۰
عنوان فارسی بررسی پتانسیل سیل خیزی حوزه های آبخیز و تعیین مناطق مولد سیل (مطالعه موردی: حوزه آبخیز نکا)
چکیده فارسی مقاله سیل از جمله خطر­های طبیعی است که فراوانی وقوع آن در سال­های اخیر روند افزایشی داشته و خسارت­های ناشی از آن همه ساله بخشی از کشور را تحت تأثیر قرار داده است. اولویت­بندی زیر­حوزه­ها از نظر پتانسیل سیل­خیزی تأثیر مهمی در مدیریت حوزه آبخیز دارد. هدف از اولویت­بندی سیل­خیزی در زیرحوزه­ها، ارائه الگویی برای کنترل و کاهش خطرات سیل و ارزیابی نقش هریک از زیرحوزه­ها در دبی اوج هیدروگراف سیلاب خروجی از حوزه می­باشد. در این تحقیق، حوزه نکا به دلیل وقوع سیل­های متعدد، به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب و با تلفیق GIS و مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS، بر اساس روش SCS سهم هرکدام از زیرحوزه­ها در سیل خروجی از کل حوزه تعیین شد. به این منظور ابتدا هایتوگراف بارش طرح بازای دوره بازگشت­های مختلف محاسبه و بعد از واسنجی مدل HEC-HMS و تخمین مقدار بهینه پارامتر­ها، هیدروگراف سیل خروجی از هریک از زیرحوزه­های حوزه نکا و هم چنین هیدروگراف سیل خروجی از کل حوزه بازای دوره بازگشت­های مختلف توسط HEC-HMS شبیه­سازی شد. برای اولویت­بندی زیرحوزه­ها، پس از حذف انفرادی زیرحوزه­ها در محیط HEC-HMS، از دو شاخص سهم مشارکت هر زیرحوزه در سیل خروجی از حوزه و سهم مشارکت هر زیرحوزه در سیل خروجی از حوزه بازای واحد سطح استفاده شد. به این منظور از سیل با دوره بازگشت 100 ساله استفاده شد. نتایج نشان داد که سهم زیر­حوزه­ها در پتانسیل سیل­خیزی کل حوزه تنها تحت تأثیر مساحت آن­ها نیست و عواملی چون موقعیت مکانی زیر­حوزه­ها و روند­یابی سیل در رودخانه اصلی نیز در رژیم سیلابی حوزه تأثیر قابل توجهی دارند. هم­چنین شاخص تعیین شدت سیل­خیزی بازای واحد سطح زیرحوزه­ها، در اولویت­بندی عملیات کنترل سیل بازای هزینه و امکانات می­تواند از شاخص دیگر کارایی بیش­تری داشته باشد. در نهایت مشاهده شد، زیرحوزه­هایی که در قسمت­های میانی حوزه واقع شده­اند، بیش­ترین تأثیر را در سیل­خیزی حوزه دارند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سیل، GIS، مدل HEC-HMS، حوزه نکا، روندیابی، اولویت بندی
عنوان انگلیسی Investigation the Flooding Potential of Basins and Determination Flood Producing Areas (Case Study: NEKA Basin)
چکیده انگلیسی مقاله Flood is one of the natural hazards that its frequent occurrence has increased in the recent years and the damages of it, had affected apart of country in every year. Prioritization of sub basins has an important effect in watershed management. The purpose of prioritization of sub basins is offer a pattern for control and decrease flood hazards and evaluating the role of each sub basin in peak discharge of outlet flood hydrograph of basin. In this study, NEKA basin was selected as study area, because of several floods was occurred in it and with combining GIS and HEC-HMS hydrological model, the contribution of each sub basin in outlet flood from total basin based on SCS method, was determined. For this purpose, at first design rainfall hyetograph for different return periods was computed and after calibration the HEC-HMS model and estimate optimal value of the parameters, outlet flood hydrograph from each sub basin of NEKA basin and also outlet flood hydrograph from all over the basin for different return periods was simulated by HEC-HMS. For prioritization of sub basins, after removal of single sub basin in HEC-HMS environment, two indexes of parcenary contribution of each sub basin in outlet flood of basin and parcenary contribution of each sub basin in outlet flood of basin per unit area was used. for this purpose, the 100 years return period flood was used. The results showed that the contribution of sub basins in flooding potential will be not only affected by its area but also the place of each sub basin and flood routing in main reach have remarkable effect on flooding regime of basin. Also determine the severity of flooding per unit area of sub basins, in prioritization flood control operation for cost and facilities, can be more efficient than other. Finally was observed, the sub basins that are located in the central part of basin, have most effect on the total basin's flooding.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله آرمان شعبانی بازنشین | shaabani bazneshin


علیرضا عمادی |


رامین فضل اولی |


نشانی اینترنتی http://jwmr.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-149&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1495/article-1495-317289.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات