دانش کشاورزی و تولید پایدار، جلد ۳۴، شماره ۱، صفحات ۹۵-۱۱۲
عنوان فارسی ارزیابی عملکرد و پایداری ژنوتیپ‌های عدس با استفاده از شاخص WAASBو مدل اثرهای مخلوط خطی(LMM)
چکیده فارسی مقاله اهداف: هدف از این تحقیق ارزیابی کارایی مدل های تجزیه پایداری با استفاده از مدل‎های امی (AMMI) و بلاپ (BLUP) بود .
مواد و روش‌ها: در این تحقیق 19 ژنوتیپ پیشرفته عدس به همراه سه رقم شاهد کیمیا، بیله سوار و توده محلی در ایستگاه‎های تحقیقات کشاورزی خرم آباد (لرستان)،زنجیره (ایلام) و سرارود (کرمانشاه) به مدت دو سال زراعی
(1397-99) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تعیین کمیت پایداری ژنوتیپی، از تجزیه مقادیر منفرد (SVD) با یک مدل اثرمخلوط خطی (LMM) استفاده شد.
یافته ها: نتایج آزمون نسبت درست نمایی (Likelihood ratio test, LRT) نشان داد که برهم‌کنش ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دانه معنی دار بودند. بنابراین، تجزیه BLUPs برای این داده‎ها مناسب تشخیص داده شد. نمودار موزاییکی نشان داد که سهم مجموع مربعات ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ × محیط در مجموع مربعات کل به ترتیب 75/6 و 36/34 درصد بود. بای پلات اولین مؤلفه اصلی محیط در برابر عملکرد اسمی نشان داد که ژنوتیپ‎های 13، 6، 16، 9 و 10 از پایداری بیشتری برخوردار بودند.
نتیجه گیری: بای پلات عملکرد دانه در برابر میانگین وزنی نمرات مطلق (WAASB نشان داد که ژنوتیپ های 10، 16، 1، 20، 15 ، 4 ،13 و 7 به دلیل بزرگی متغیر پاسخ (داشتن عملکرد بالا) و پایداری بالا (مقادیر پایین WAASB)، بسیار پر محصول و پایدار بودند. شناسایی ژنوتیپ‎ها با معیار WAASBY نشان داد که ژنوتیپ های 16 و 1 پر محصول و پایدار بودند و می تواند نامزد معرفی ارقام جدید باشند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تجزیه مقادیر منفرد، گزینش همزمان، میانگین وزنی نمرات مطلق، عدس، نمودار موزاییکی،
عنوان انگلیسی Evaluation of Mean yield and stability of lentil genotypes using WAASB index and linear mixed effects model (LMM)
چکیده انگلیسی مقاله Abstract
Background and Objectives: The aim of study was to evaluate the efficiency of yield stability analysis models by BLUP and AMMI models.
Materials and methods: In this research, nineteen advanced lentil genotypes along with three cultivars of check Kimia, Bileh Sawar and local mass in agricultural research stations of Khorramabad, Ilam and Sararoud in the form of complete blocks design. Randomly with three repetitions and for two crop years (2018-2020), were evaluated. To quantify the genotypic stability, singular value decomposition (SVD) was used with a linear mixed effect model (LMM).
Results: The likelihood ratio test (LRT) indicated that the effect of GEI was significant on seed yield. Therfore, the best linear unbiased predictors (BLUPs) analysis was considered appropriate for these data. Mosaic plot showed that the portion of sum squares of genotype (G) and sum squares of genotype by environment interaction (GEI) in total sum of squares (TSS) were 6.75% and 34.36%, respectively. The bilot of first principle component (PC1) of the environment versus nominal yield showed that genotypes 13, 6, 16, 9 and 10, were more stable.
Conclusion: Biplot of seed yield versus WAASB Showed that the genotypes 10, 16, 1, 20, 15,4,13 and 7 were very productive and stabile due to the large value of response variable (high seed yield) and high stability (low values of WAASB). Identification of genotypes with WAASBY showed genotypes 16 and 1 high yielding and stable, and therefore can be candidate for cultivar inteoduction.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تجزیه مقادیر منفرد, گزینش همزمان, میانگین وزنی نمرات مطلق, عدس, نمودار موزاییکی
نویسندگان مقاله پیام پزشکپور |
بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

امیر میرزایی |
استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش

ایرج کرمی |
کارشناس، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، معاونت سرارود ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران.

نشانی اینترنتی https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_17779_5538ad94bc521dbbd72b3acaa8b18220.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات