این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مدیریت بیابان، جلد ۱۰، شماره ۴، صفحات ۵۵-۸۰
عنوان فارسی مدیریت زیستی خاک‌های آلوده به برخی عناصر سمی در مناطق خشک (بررسی موردی: سنگ‌شکن بوکسیت معدن آلومینا جاجرم)
چکیده فارسی مقاله آلودگی خاک با عنصرهای فلزی و شبه فلزی سمی به عنوان مشکل محیط ­زیستی در جهان به شمار می‌آید. فعالیت‌های معدنی منجر به آلودگی منابع طبیعی می‌شود. در پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پتانسیل گیاه‌پالایی گونه‌های مرتعی درمنه دشتی Artemisia sieberi Besser و قیچ Zygophyllum atriplicoides Fisch. and C.A. Mey  در جذب عنصرهای Ni, Co, As, Cr, V موجود در اطراف سنگ‌شکن بوکسیت معدن آلومینا پرداخته شد. نمونه‌برداری خاک در فاصله‌های m700-450، 1200-800، 2000-1400 و 5000-2500 از سنگ‌شکن و منطقه شاهد انجام شد. به این منظور بذرها در گلدان‌هایی به نسبت 3:1:1 ماسه بادی، کود پوسیده و خاک زراعی کاشت و پس از گذشت دو ماه به گلدان‌هایی با خاک‌های نمونه‌برداری شده از فاصله‌های هدف منتقل شدند. پس از اتمام یک دوره رویشی پتانسیل گیاه‌پالایی گونه‌های مذکور با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی، در سه تکرار در شرایط گلخانه‌ بررسی شد. نتایج نشان داد که میزان تجمع عنصرهای Ni, Co, Cr, As در اندام هوایی و زیرزمینی گونه A.sieberi بالاتر از Z.atriplicoides است، اما مقدار تجمع V در اندام هوایی و زیرزمینی گونه Z.atriplicoides بیشتر از A.sieberi بود. مقدار تجمع عنصرهای Ni, Co, Cr, As در گونه A.sieberi به‌ترتیب 7071.7>2928.96>366.1>151.07 و میزان تجمع V درگونه Z.atriplicoides برابر 510.55mg/kg و بین مقدار تجمع V در اندام هوایی و زیرزمینی گونه‌های مذکور و فاصله‌های هدف اختلاف معنی‌داری در سطح 1% مشاهده شد. فاکتور انتقال عناصر در گونه‌ A.sieberi  بیشتر از یک و در گونه Z.atriplicoides کمتر از یک، است. بنابراین، از نظر فاکتور انتقال گونه‌ A.sieberi قابلیت بیشتری برای استخراج گیاهی و گونه Z.atriplicoides توان بهتری برای تثبیت گیاهی دارد. همچنین گونه‌های A.sieberi و Z.atriplicoides به عنوان گونه‌های بیش‌اندوز عنصرهای Ni, Co شناخته شدند. بنابراین، این گونه‌ها برای پاک‌سازی اراضی آلوده به عنصرهای مورد بررسی به خصوص Ni، Co در مناطق مشابه می‌توانند، استفاده ‌شوند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله استخراج گیاهی،گیاه‌پالایی،گونه‌های مرتعی،بیش‌اندوز،
عنوان انگلیسی Ecological Restoration of Polluted Soils in Arid Region (Case Study: Bauxite Crusher of Jajarm Alumina)
چکیده انگلیسی مقاله Soil contamination by heavy metals is a significant environmental problem worldwide. Human activities, including mining, are a source of pollution to natural resources. In this study, the phytoremediation potential of rangeland species including, Artemisia sieberi Besser, Zygophyllum atriplicoides Fisch. and C.A. Mey for the absorption of heavy metals of Ni, Co, As, Cr and V was investigated around the bauxite crusher of the Jajarm alumina mine in the direction of the prevailing wind. Soil sampling was performed at the distances of 450-700, 800-1200, 1400-2000 and 2500-5000 meters from the center of the bauxite crusher, and the control site. For this purpose, the seeds were planted in pots with a 3:1:1 ratio of sand, fertilizer and soil. Two-months later, they were transferred to pots with soils sampled from target distances. After completing of a vegetative period, the phytoremediation potential of the species was performed a factorial experiment in a completely randomized block design with three replications in greenhouse conditions. Results indicated that As, Ni, Cr, and Co absorption in above/underground of A. sieberi tissues were higher than Z. atriplicoides. But V absorption in above/underground of Z. atriplicoides tissues were higher than that for A. sieberi and between the vanadium accumulation in the aerial and underground organs of the target species and distances a significant difference was observed at the level of 1%. The amount of heavy metals transfer factor for A. sieberi and Z. atriplicoides was more and less than one in turn. Therefore, in terms of the transfer factor, A. sieberi has a potential for phyto-extraction and Z. atriplicoides has a potential for phyto-stabilization. The results also showed that A. sieberi and Z. atriplicoides were recognized as hyper-accumulating of nickel and cobalt metals. These species can therefore be recommended for the ecological restoration of soils polluted by heavy metals, especially nickel and cobalt in similar regions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله استخراج گیاهی,گیاه‌پالایی,گونه‌های مرتعی,بیش‌اندوز
نویسندگان مقاله خدیجه خرمن دار |
دانشجوی دکتری گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

محسن حسینعلی زاده |
دانشیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

علی مهدوی |
دانشیار گروه علوم جنگل، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

علی محمدیان بهبهانی |
استادیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

حسن یگانه |
دانشیار گروه علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

نشانی اینترنتی https://www.jdmal.ir/article_701179_1ec30f334575207e10b28de5f2a46dae.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات