|
|
مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، جلد ۱۵، شماره ۳، صفحات ۱۱۱-۱۳۹
|
|
|
| عنوان فارسی |
نقد رویکردهای روش‌شناختی فردگرا و جمع‌گرا به نوظهوری اجتماعی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
رابطۀ خرد-کلان از مهم‌ترین موضوعات در مطالعات اجتماعی به معنای عام آن است. این که پدیدۀ کلان چگونه از اجزا و پدیده‌های خرد حاصل می‌شود و قوانین پدیده‌های کلان چه نسبتی با قوانین ذی‌ربط پدیده‌های خرد دارد، به مسئلۀ نوظهوری اجتماعی در همۀ شاخه‌های علوم اجتماعی مربوط می‌شود. هیچ پژوهش اجتماعی بدون پیش‌فرضی صریح یا ضمنی در پاسخ به این مسئله امکان‌پذیر نیست. نوظهوری اجتماعی به دو نوع قوی و ضعیف تقسیم می‌شود و رویکردهای روش‌شناختی در تأمین شرایط هر یک، ایستارهای متفاوتی دارند. نوظهوری مستلزم مطالعات میان‌رشته‌ای است و تحقیق دربارۀ پدیدار نوظهور، استفاده از رشته‌های متفاوت را ضرورت می‌بخشد. در این مقاله تلاش می‌شود که با روش تحلیلی و میان‌رشته‌ای و با بهره جستن از مفاهیم فلسفۀ ذهن، روان‌شناسی و عصب زیست‌شناسی، نخست شرایط نوظهوری اجتماعی تبیین گردد و سپس ایستار رویکردهای روش‌شناختی فردگرا و جمع‌گرا اعم از تقلیل‌گرا و ناتقلیل‌گرا در تأمین این شرایط، نقد و ارزیابی شود. به این منظور، پس از تعریف مفاهیم نوظهوری اجتماعیِ قوی و ضعیف، در تبیین شرایط نوظهوری قوی از مفاهیم برگرفته از فلسفۀ ذهن هم چون تحقق چندگانه و انفصال فاحش بهره می‌گیریم. در تأمین شرایط نوظهوری قوی، رویکرد نوظهوری فردگرا با چالش علیت روبه‌پایین و تقلیل‌ناپذیری، و رویکرد نوظهوری جمع‌گرا با چالش شیء‌‌انگاری روبرو است. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
نوظهوری اجتماعی،
فردگرایی روش‌شناختی،
جمع‌گرایی روش‌شناختی،
علیت روبه‌پایین،
واقع‌گرایی،
ابتنا،
تقلیل‌پذیری، |
|
| عنوان انگلیسی |
Criticism of individualist and collectivist methodological approaches to social emergence |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The individual-community relationship has always been one of the most fundamental topics of social sciences. In sociology, this is known as the micro-macro relationship while in economics it refers to the processes, through which, individual actions lead to macroeconomic phenomena. Based on philosophical discourse and systems theory, many sociologists even use the term "emergence" in their understanding of micro-macro relationship, which refers to collective phenomena that are created by the cooperation of individuals, but cannot be reduced to individual actions. "Emergence" theories attempt to explain the nature of society as a complex system by examining how individuals and their relationships lead to the creation of integrated and macro-social phenomena such as markets, educational systems, cultural beliefs, and shared social practices. As a prelude to activity, every researcher has to answer the question from the methodological point of view, how is it possible to study the behavior of social groups and how can we gain knowledge about the laws related to social groups? Anyone who deals with humanities and social sciences or any reality and phenomenon that affects human beings, inevitably deals with the reality that is emerging. In fact, emergence occurs when one level of reality emerges radically from another level. Examples of emergent levels of reality include how the mind emerges from the body; or the way society emerges from human beings. Therefore, when there is an emerging factor, different scientific disciplines should be used, because it is inevitable to talk about social affairs, psychology and neurobiology, as well as physical and even chemical. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
نوظهوری اجتماعی,
فردگرایی روش‌شناختی,
جمع‌گرایی روش‌شناختی,
علیت روبه‌پایین,
واقع‌گرایی,
ابتنا,
تقلیل‌پذیری |
|
| نویسندگان مقاله |
سید محمدرضا امیری طهرانی |
استادیار فلسفۀ علم و فناوری، گروه مطالعات میان‌رشته‌ای، پژوهشکده اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://www.isih.ir/article_448_445c59b13ce560480467e4ef4b761d0b.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|