پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، جلد ۱۴، شماره ۲۸، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی بررسی مکانی درجه آسیب‌پذیری حوزه‌ آبخیز با رویکرد اقلیمی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز درودزن، استان فارس)
چکیده فارسی مقاله  پژوهش حاضر با هدف بررسی مکانی درجه آسیب‏پذیری حوزه‏ آبخیز سد درودزن در استان فارس با رویکرد اقلیمی انجام شد. به این منظور داده‌های اقلیمی 9 ایستگاه کلیماتولوژیک در بازه زمانی 1370-1399  مورد استفاده قرار گرفت. در این راستا، شاخص‏های تأثیرگذار بر آسیب‏پذیری حوزه‏ آبخیز که شامل شاخص بارش فصل مرطوب، فصل خشک، دمای دوره سرد، دمای دوره گرم، حداکثر سرعت باد و ارتفاع از سطح دریا بودند استخراج گردید. برای تعیین آسیب‎پذیری مکانی حوزه ‌آبخیز سد درودزن پس از تعیین شاخص‏های مذکور، شاخص آسیب‏پذیری کلی (OVP) محاسبه شد. نتایج برآوردها نشان داد شاخص فصل خشک به ترتیب در محدوده 40/6 تا 19/66 میلی‌متر برای ایستگاه‏های چمریز و امام‏زاده اسماعیل و شاخص فصل مرطوب به ترتیب در محدوده 67/70 تا 03/538 میلی‏متر برای ایستگاه‏های اقلید و چمریز متغیر است. همچنین شاخص دوره سرد به ترتیب بین محدوده 77/1 تا 65/2 درجه سانتی‌گراد برای ایستگاه درودزن و زرقان و شاخص دوره گرم به ترتیب 52/1 تا 21/2 درجه سانتی‏گراد برای ایستگاه چمریز و زرقان بدست آمد. شاخص حداکثر سرعت باد به ترتیب بین محدوده 08/0 تا 85/0کیلومتر بر ساعت برای ایستگاه‏های اقلید و درودزن محاسبه شد. ارتفاع از سطح دریا نیز بررسی شد. نتایج مبتنی بر تحلیل شاخص‏های اقلیمی نشان می‏دهد که شاخص آسیب‏پذیری کل در ‏آبخیز سد درودزن بین 7/25 تا 2/34  قرار گرفته و در طبقه با درجه برگشت‏پذیر می‌باشد. با توجه به نتایج بدست‏آمده و در نظر گرفتن پتانسیل خوب این آبخیز، نیاز به درنظرگرفتن اقدامات مدیریتی و پیش‌گیرانه در برابر تهدیدات خشکسالی و سیل ناشی از تغییرات اقلیمی و تغییرات انسانی حائز اهمیت است. نتایج تحقیق، علاوه بر بیان اهمیت تأثیرات تغییر مؤلفه‏های اقلیمی ، به کاربرد آن‏ها در به کارگیری مدیریت صحیح و سازگار با تغییرات مؤلفه‏های  اقلیمی در سیاست‏های آتی مدیریت حوزه‏آبخیز  کمک شایانی خواهد کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ارزیابی آسیب‌پذیری، حوزه آبخیز، سد درودزن، تغییر اقلیم، OVP
عنوان انگلیسی Spatial Assessment of Watershed Vulnerability Based on Climatic Approach (Case study: Doroodzan Watershed, Fars Province)
چکیده انگلیسی مقاله the present study was conducted with the aim of spatially investigating the degree of vulnerability of Dorodzan Dam watershed in Fars province with an climatic approach. For this purpose, climatic data of 9 climatological station in the period 1991-2020 was used . In this regard, indicators affecting the vulnerability of the watershed were extracted, including wet season, dry season, cold season temperature, hot season temperature, maximum wind speed, and height above sea level. To determine the spatial vulnerability of Dorodzan dam watershed, after determining the aforementioned indicators, the overall vulnerability index (OVP) was calculated. In this method, vulnerability  indicates the performance, nature, rate of climate change in the watershed.  The results showed that the dry season index ranged from 6.40 to 66.19 mm for Chamriz and Emamzadeh Ismail stations and the wet season index ranged from 70.67 to 538.03 mm for Eghlid and Chamriz is variable. Also, the cold period index was 1.77 to 2.65 ° C for Dorodzan and Zarghan stations, respectively, and the warm period index was 1.52 to 2.21 ° C for Chamriz and Zarghan stations, respectively. The maximum wind speed index was calculated between 0.08 and 0.85 km/h for Eghlid and Dorodzan stations, respectively.  Altitude were also assessed.  The results based on the analysis of climatic indicators show that the total vulnerability index in the Dorodzan dam reservoir is between 25.7 to 34.2 and fall within reversible class. Given the results obtained and considering the good Potential of this watershed, the need to consider management and preventive measures against drought and flood threats caused by climate change and human change is important.  The results of the research, in addition to expressing the importance of the effects of climate change, will help their application in the application of correct and compatible management with climate change in future watershed management policies.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Vulnerability assessment, Watershed, Doroodzan dam,Climate change,OVP
نویسندگان مقاله فاطمه بیاتانی | Fateme Bayatani
Ardakan University
دانشگاه اردکان

مهدی حیات زاده | Mehdi Hayatzadeh
Ardakan University
دانشگاه اردکان

فرزانه فتوحی فیروزآباد | Farzaneh Fotouhi Firozabad
Ardakan University
دانشگاه اردکان

علی فتح زاده | Ali Fathzadeh
Ardakan University
دانشگاه اردکان

ایوب کرمی | Ayoob Karami
پارک علم و فناوری یزد

نشانی اینترنتی http://jwmr.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1330-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده مدیریت حوزه های آبخیز
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات