الجمعیه الایرانیه للغه العربیه و آدابها فصلیه محکمه، جلد ۱۶، شماره ۵۶، صفحات ۲۱-۴۲

عنوان فارسی إشکالیه الفن المسرحی لدی توفیق الحکیم علی ضوء تقنیات المدرسه الواقعیه "مسرحیه إیزیس أنموذجاً"
چکیده فارسی مقاله شناخت نمایشنامه در ادبیات عربی، به عنوان گونۀ ادبی نو، به نیمۀ قرن هجدهم بازمی‌گردد. در حالی که نمایش­نامه‌نویسی عربی میان سنّت‌گرایی و تجدّدگرایی و ادبیات و نمایش در تکاپو بوده‌است؛ بدون این که هنر نمایشگری به ثبات و استقرار برسد. به نحوی که در آن برهۀ زمانی، فقط برای خواندن و نوشتن بود و نمایش‌نامه‌های توفیق حکیم در زیر مجموعۀ نمایش­نامۀ خواندنی و نه هنر نمایشی قرار گرفت و با تکیه بر آن، به هنر نمایش خیالی فلسفی مشهور شد و بی­رمقی نمایشنامه­نویسی را به خود گرفت. به طوری که در سال­های آغازین آثار نمایشی، هنر نمایش­نامه­نویسی وی دچار سستی و ضعف و پیوندهای اسطوره­ها در آن آمیخته شد. نمایش­نامۀ «ایزیس» از این نوع نمایشنامه­ها تلقّی می­شد؛ به نحوی که به نزاع درون ملتزم گردید و مسائل درون­گرایی و جامعه با یکدیگر متداخل و نزاع باطن و درون و اسطوره در نمایش­نامه با یکدیگر متنازع شدند. پژوهش حاضر با تکیه بر شیوۀ وصفی_تحلیلی و بر پایۀ مکتب واقع­گرا و با توجّه به تکنیک‌های نمایش­نامه‌نویسی واقع­گرا، بر آن شد تا به بررسی چالش نمایش­نامۀ عربی و عوامل ضعف نمایش‌نامۀ «ایزیس» در سال­های آغازین نمایش­نامه­نویسی –برای خواندن و نه برای هنر نمایش- و تبیین چگونگی تکیه­نمودن توفیق حکیم بر تکنیک­های واقع­گرا بپردازد. این درحالی ست که علل ضعف نمایش­نامۀ «ایزیس» بنا بر ماهیت زبان مبهم نمایش‌نامه و نمادی بودن تکنیک­های آن، از قبیل عنصر شخصیت­ها، عنصر شخصیت­پردازی و گفتگو، به طریقت شعرگونۀ غنایی بازمی­گردد. به طوری که به عنوان نزاعی میان میراث اسطوره­ای و تجدّدگرایی با ادبیات و سنّت­گرایی در هم آمیخته‌بود تا با تکنیک­های نگارشی تخیّلی انتزاعی به معضلات و چالش­های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بپردازد. حال آن که نمایش­نامه به گونه­ای به رشتۀ تحریر درآورده شده تا تصویری برای فنون نگارشی و نویسندگی ادبی رسمی با کاربرد نوع جمله­بندی و کاربرد واژگان برای نهادینه­کردن تحوّل­گرایی و تجدّدگرایی جامعۀ مصری و نه ثبات نمایش­نامه‌نویسی عربی باشد؛ چون که نمایش­نامه با گذر از ماهیت زمان، قصد انتقال هویت ذات اسطوره­ای میراثی را داشته‌است. نمایش­نامۀ «ایزیس» از نظر جنبۀ زمانی به عنوان تلفیق میان سنّت­ها و مدرنیته­گرایی با برشمردن ماهیت درون­گرایی نمایش­نامه، نماینگر نزاع میراث تاریخی اسطوره­ای و تجدّدگرایی قلمداد می­شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله التقنیات، الواقعیه، المسرح، توفیق الحکیم، مسرحیه &،quot،إیزیس&،quot،،

عنوان انگلیسی چالش هنر نمایش‌نامه‌نویسی توفیق حکیم با تکیه بر تکنیک‌های مکتب واقع‌گرا "نمونه موردی نمایشنامه ایزیس"
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله التقنیات, الواقعیة, المسرح, توفیق الحکیم, مسرحیة &,quot,إیزیس&,quot

نویسندگان مقاله سعيد سواري |
دانشجوي دکتري رشته زبان و ادبيات عربي دانشگاه خوارزمي، تهران

رضا ناظميان |
استاد گروه زبان و ادبيات عربي دانشگاه علامه طباطبايي، تهران


نشانی اینترنتی https://iaall.iranjournals.ir/article_109986_ead13238b232fdeab49326b38b35b9cb.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات