به نژادی نهال و بذر، جلد ۲۶، شماره ۲، صفحات ۲۱۹-۲۳۱
عنوان فارسی واکنش پانزده رقم و لاین پیشرفته گندم آبی به تریپس (Haplothrips tritici K.)
چکیده فارسی مقاله تریپس گندم Haplothrips tritici K. (Thysanoptera, Phlaethripidae) یکی از آفات مهم گندم است که یکی از روش‌های پیشنهاد شده برای مبارزه با آن استفاده از ارقام مقاوم است. در تحقیقی که طی دو سال زراعی1379 تا 1381 در استان اصفهان (منطقه گلپایگان) اجرا شد، واکنش پانزده رقم و لاین پیشرفته گندم نسبت به تریپس گندم ارزیابی شد. ارقام و لاین‌ها در دو قطعه زمین مجزا و در هر قطعه در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار کاشته شدند. یکی از قطعات تا پایان فصل چهار مرتبه با سم فنیتروتیون سم پاشی و قطعه دیگر همزمان آب‌پاشی شد. نمونه‌برداری از تریپس‌های بالغ در مرحله گلدهی نمونه‌برداری از پوره‌ها در مراحل شیری و خمیری شدن دانه‌ها در هر کرت انجام شد. در زمان برداشت عملکرد دانه هر کرت و وزن هزار دانه در قطعه‌های سمپاشی شده وسمپاشی نشده نیز تعیین شد. تجزیه واریانس مرکب دو ساله برای قطعات سمپاشی نشده نشان داد که بین ارقام از نظر جمعیت حشره بالغ اختلاف معنی‌دار وجود ندارد اما از نظر جمعیت پوره‌ها بین آن‌ها اختلاف معنی‌دار وجود داشت. رقم‌های شتردندان و روشن به ترتیب با 69/8 و 73/8 پوره در سنبله کمترین و لاین M-78-20 و رقم برکت به ترتیب با 9/20 و 71/19پوره در سنبله بیشترین جمعیت پوره را داشتند. رقم برکت با وجود آلودگی بالا به پوره، کمترین درصد کاهش عملکرددانه و وزن‌هزاردانه را داشت. بر اساس شاخص SSI برای هزاردانه نیز رقم برکت با دارا بودن کمترین مقدار این شاخص به میزان 151/0 متحمل‌ترین و رقم پیشتاز با شاخص 472/2 حساس‌ترین رقم به خسارت تریپس بود. رقم سپاهان با دارا بودن SSI معادل 337/0 از ارقام متحمل به تریپس ارزیابی شد. قطعات سمپاشی شده و سمپاشی نشده از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی دار با یکدیگر نداشتند اما میانگین وزن هزار دانه در قطعه سمپاشی نشده به طور معنی‌دار کمتر از قطعه سمپاشی شده بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله گندم، تریپس گندم، واکنش ارقام، عملکرد دانه، وزن هزار دانه.
عنوان انگلیسی Response of Fifteen Irrigated Wheat Cultivars and Advanced Lines to Thrips (Haplothrips tritici K.)
چکیده انگلیسی مقاله Wheat thrips, Haplothrips tritici K. (Thy.: Thripidae) is an important pest of cereals. Host plant resistance is a useful method recommended for controlling the pest. An experiment was conducted in a randomized complete block design with fifteen wheat cultivars and advanced line and four replications in two separate parts in Golpaygan area, Isfahan province during 2000-2002. One part of the experiment was sprayed four times with Fenitrothion (mlha-1) and the other part with water simultaneously. Sampling of the pest population in each plot was done through counting the number of adult thripses collected in ten sweep nets at flowering stage, and nymphs on ten ears at milky and ripening stages. At harvesting time, grain yield and TKW were also assessed. Combined analysis show no significant differences among cultivars for adult population and significant differences (p≤0.01) for nymph population. Shotor dandan and Roshan cultivars had the lowest and M-78-20 and Barekat had the highest density of nymphs (8.69, 8.73, 20.9 and 19.71 nymph/ spike, respectively) and showed significant differences with other cultivars. Barekat cultivar, in spite of its high density of nymph/spike, had the lowest SSI for TKW, percentage of TKW loss and grain yield loss. Pishtaz cultivar having the highest quantity of mentioned factors was the most susceptible cultivar. Differences between sprayed and non-sprayed parts for yield were not significant but for TKW was significant (p≤0.01)
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمدرضا باقری | m r bagheri
agricultural and natural resources research center of isfahan, isfahan,
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

داود افیونی | d. afiuni
agricultural and natural resources research center of isfahan, isfahan,
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

نشانی اینترنتی http://spij.spii.ir/browse.php?a_code=A-10-2-5&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/657/article-657-272051.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات