پژوهشنامه تاریخ اسلام، جلد ۱، شماره ۴۴، صفحات ۴۹-۶۴

عنوان فارسی بررسی امکان پیروی برخی از اعراب دوره پیشااسلامی از آئین مزدک
چکیده فارسی مقاله ابن‌کلبی در مثالب‌العرب، به‌هنگام برشمردن ادیان موجود در میان قبائل اعراب، از ظهور زندقه در میان برخی از قریشیان خبر می‌دهد و بیان می‌کند که مسیحیان حیره، به تاجران قبیله قریش زندقه را تعلیم می‌دادند. او همچنین اسامی زندیقان قریش را ذکر کرده است. با توجه به شواهد تاریخی در به‌کار رفتن زندقه در معنای مزدک‌گرایی، در این مقاله به این پرسش پرداخته می‌شود که آیا زندقه‌ای که ابن‌کلبی از رواج آن در میان قریش سخن گفته است، می‌تواند به معنای مزدک‌گرایی باشد یا خیر؟ از این‌رو، با رویکردی تاریخی با روش کتابخانه‌ای، سعی در کشف شواهدی دالّ بر حضور آئین مزدک در عربستان شده­است. تدقیق در گزارش ابن‌کلبی و تحلیل شواهد کتابخانه‌ای نشان می­دهد که زندقه مزبور به معنای مزدک‌گرایی نیست و برای شناخت معنای زندقه مورد گزارش ابن‌کلبی، باید احتمال­های دیگر را مورد بررسی قرار داد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آئین مزدک، جاهلیت، حیره، زندقه، مانویت.

عنوان انگلیسی Investigating the possibility of some Arabs following Mazdakism in the pre-Islamic period
چکیده انگلیسی مقاله Ibn al-Kalbī in the Mathālib al-'Arab reports the emergence of Zindīq among Qurayshs while introducing the religions existing among Arab tribes and states that the Christians of al-Hirah taught the Zindīq to the Qurayshs' merchants. He also mentioned the names of the Zindīqs of Quraysh. According to the historical evidence of using Zindīq in the meaning of Mazdakism, the question of this article is whether the Zindīq that Ibn al-Kalbī talked about its prevalence among Quraysh can mean Mazdakism or not? Therefore, with a historical approach and a library method has tried to discover the evidence of the presence of Mazdakism in Saudi Arabia. The accuracy of al-Kalbī's report and the analysis of the library evidence indicate that the mentioned Zindīq does not mean Mazdakism and to understand the meaning of the Zindīq reported by Ibn al-Kalbī other possibilities should be considered.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Mazdakism, The Age of Ignorance ( jāhilīyah), Al-Hirah, Zindīq, Manichaeism. 

نویسندگان مقاله محمدهادی توکلی | mohammadhadi tavakoli
Assistant professor, Department of Philosophy and Kalam, Research Institute of ḥawzah and University
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه


نشانی اینترنتی http://journal.isihistory.ir/browse.php?a_code=A-10-1030-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات