این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)، جلد ۱۴، شماره ۲، صفحات ۱۵۱-۱۷۰
عنوان فارسی دلایل و آثار رواج پندنامۀ منسوب به عطار در بوسنی
چکیده فارسی مقاله رواج زبان و ادب فارسی در بین غیرفارسی‌زبانان در هر دوره‌ای به شکلی و تحت تأثیر عواملی صورت گرفته است. یکی از نمونه‌های این موضوع رواج پندنامۀ منسوب به عطار در بین مردم بوسنی است که حدود چهار سده به آن توجه شده است. این متن در نظام آموزشیِ رسمی، جایگاه مهمی داشت؛ فرقه‌های مختلف عرفانی آن را می‌آموختند و ترویج می‌کردند؛ اقشار مختلف مردم نیز به آن علاقه‌مند بودند. پندنامه از عطار نیست و در شمار آثار مهم یا حتی معمولیِ ادب فارسی نیز قرار نگرفته است؛ حتی در زبان آن اختلالاتی دیده می‌شود؛ حال پرسش اصلی این است: چرا این اثر در کنار بزرگ‌ترین آثار ادب فارسی مانند مثنوی، گلستان و دیوان حافظ مدت‌های بسیاری در کانون توجه مردم بوسنی بوده است؟ نویسندگان این مقاله با بررسی همۀ شواهدِ حضور پندنامه در بالکان و به‌ویژه در بوسنی پی‌برده‌اند که عواملی مانند زبان و بیان ساده، عوامانه‌بودن، نداشتن تحریر ادبی، روی‌آوردن شاعران عثمانی به پندنامه برای الگوگیری و تأثیر حکومت عثمانی اعم از شکل‌دهی به نظام آموزشی بوسنی و ترویج گرایش به عرفان و تصوف، از مهم‌ترین دلایل توجه به پندنامه در بوسنی بوده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله پندنامه، بالکان، بوسنی، غیرفارسی‌زبانان، ادبیات عامه، فرهنگ عثمانی، ادبیات عرفانی،
عنوان انگلیسی The reasons and effects of the spread of the Pandnameh (attributed to Attar) in Bosnia
چکیده انگلیسی مقاله The spread of the Persian language and literature among non-Persian speakers depended on different factors in each period and area. One such example is the spread of the Pandnameh among Bosnian people. The Pandnameh, a book misattributed to Attar, enjoyed high esteem in Bosnia for about four centuries. It was included in the official educational system, followers of various Sufi orders read and learned it, and people of different social backgrounds were interested in it. The main question of this paper is why the Pandnameh – the book that does not belong among the best works of Persian literature – was for a long time popular in Bosnian cultural and educational context along with the greatest works of Persian literature such as the Masnavi, Golestan and Hafez's Divan. By examining all forms of its presence in the Balkans, particularly in Bosnia, the authors conclude that various factors contributed to the spread of the Pandnameh in Bosnia. Those factors include the simple language of expression, lack of literary embellishments, a good reputation among Ottoman poets, as well as the book’s significant place in the Ottoman educational system and importance of Sufism in the Ottoman culture generally.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله پندنامه, بالکان, بوسنی, غیرفارسی‌زبانان, ادبیات عامه, فرهنگ عثمانی, ادبیات عرفانی
نویسندگان مقاله منیر درکیچ |
دانشیار ایران‌شناسی (زبان فارسی)، گروه شرق‌شناسی، دانشکده فلسفه، دانشگاه سارایوو، بوسنی و هرزگوین‏

احسان رئیسی |
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

نشانی اینترنتی https://jpll.ui.ac.ir/article_25690_cf24589121922350a1ca27638073dae3.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات